М. К. Молдакулова, Т. В. Бедыч


 Жабдықтардың бос жүрісіндегі дірілді болдырмау, қуат



Pdf көрінісі
бет39/73
Дата02.04.2024
өлшемі2.83 Mb.
#497358
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   73
1.Жабдықтарды, агрегаттар мен машиналарды жөндеу, реттеу және сынақтан өтк

3.8. Жабдықтардың бос жүрісіндегі дірілді болдырмау, қуат, 
температуралық қызу, бөлшектерді тазалап өңдеу, қаттылық, дәлдік, 
жүктемелеп сынақтан өткізу нәтижелерін журналда немесе сынақтан 
өткізу актісінде тіркеу 
 
Техникалық қызмет көрсету оның қызмет ету мерзімі ішінде бұйымның 
жұмысқа жарамдылығын қолдау үшін конструкторлық құжаттарда 
регламенттелетін операцияларды қамтиды. 
Жарақаттану мүмкіндігінен, неғұрлым жауапты және қауіптісі 
жабдықтың жұмысын бос және жүктемемен сынақтан өткізу болып 
табылады, өйткені жөндеу немесе жөндеу процесінде жабдықтың жұмыс 
қауіпсіздігіне әсер ететін жабдықтардың кейбір ақаулары анықталмауы және 
жойылмауы мүмкін, мұндай тексерулер үлкен сақтықпен жүргізіледі. 
Жабдықтың жұмысын тексеру алдында одан басқа заттарды алып 
тастайды, механикпен бірлесіп кинематикалық схеманың дұрыс жұмысына 
көз жеткізеді, барлық аппараттардың, электр машиналарының бекітілуін
сақтандырғыш және бұғаттау құрылғыларының жағдайы мен жұмысын, 
тоқтату, іске қосу және реверсиялау құрылғыларының, фрикциялық 
муфталардың ауыстырып қосқыш тұтқаларының, жол ажыратқыштарының 
жұмысын тексереді. Жабдықты іске қосар алдында басты жетекті және 
беріліс жетектерін қосу және ажырату операциясының жүйелілігі сақталады, 
электр қозғалтқыштардың дұрыс қосылуына көз жеткізеді, олардың айналу 
бағыты паспорт талаптарына сәйкес болуы тиіс. Жүктемемен жабдықты 
бастапқы сынақтан өткізу ең төмен айналымдарда және жабдықты жүктеуді 
біртіндеп арттыра отырып ең жеңіл режимдерде жүргізіледі. Жабдықты 
жүктемемен сынақтан өткізуде қауіпсіздік техникасы ережелерін қатаң 
басшылыққа алады. [26] 
Жабдықты сынауқтан өткізудің негізгі түрі қабылдау сынақтары болып 
табылады: 
- бос жүрісті сынақтан өткізу, тораптар мен тетіктердің жұмысын 
тексеру және паспорттық деректерді тексеру; 
- жүктемемен (арнайы станоктарды, сондай-ақ өнімділік сынағы); 
- геометриялық дәлдікті, жасалатын бөлшектердің дәлдігін және кедір-
бұдырлық параметрін тексеру; 
- қаттылық пен дірілге төзімділікті өңдеу кезіндегі сынақ. 
Көрсетілген сынақтардан басқа жабдықтың бір бөлігі жетектің ПӘК-ін 
өлшеу, шу деңгейін тексеру, барлық негізгі тораптар мен тетіктердің 


74 
статикалық және динамикалық қаттылығын өлшеу, қозғалтқыштардың 
қуатын тексеру және т. б. кіретіндерін іріктеп сынақтардан өткізеді. 
Жабдықты сынақтан өткізу алдында оны бойлық және көлденең 
бағыттардағы деңгей бойынша тексерумен тіректерге немесе сыналатын 
арнайы іргетасқа орнатады. Орнату дәлдігі ұзындығы 1000 мм 0,02 - 0,04 мм 
бойлық және көлденең бағытта 0,03 - 0,05 мм болу керек. 
Бос жүрісті сынақтан өткізу. 
Бос жүрісте сынақтан өткізуде жабдық бөліктерінің өзара іс-
қимылының дұрыстығын және үйкелетін беттердің жұмыс істеуін тексереді. 
Жабдықты сынақтан өткізетін стендке орнатады және алдымен төменгі 
айналымдарда айналдырады. Бұл уақытта жеке бөліктердің, майлау 
жүйесінің жұмысын, үйкелетін беттердің (подшипниктердің, бағыттаушы, 
тісті ілініс және т.б.) жағдайын қадағалайды. Бірте-бірте жылдамдық 
айналымдардың толық санына дейін ұлғайтылады, бұл кезде жабдық 
сынақтан өткізуге арналған нұсқаулықта берілген белгілі бір уақытты жұмыс 
істеуі тиіс. Барлық бөліктердің қалыпты жұмыс істеуіне көз жеткізгенде, 
жабдықты сынақтан өткізу аяқталады.
Жүктемелеп сынақтан өткізу. 
Осы сынақтар барысында жабдықтың пайдалану техникалық сапасын 
тексереді. Сынақтың сипаты мен ұзақтығы нұсқаулық картамен дәл 
қарастырылады. 
Сынақтан 
өткізуде 
салқындатқыш 
сұйықтықтың 
температурасын, май жүйесіндегі қысымды, отын шығынын және т. б. 
бақылайды. 
Мысал ретінде жинақтау сапасын бақылау және токарлық станокты 
сынақтан өткізу келтірілген. 
Станокты бос жүрісте сынақтан өткізу алдында (домалату) ұзындығы 
1000 мм-ге 0,02-0,04 мм дәлдікпен бойлық және көлденең бағытта оның 
көлденең қондырғысының дұрыстығы деңгейімен тексереді. 
Мақсаты жинақтаудағы ақауларды анықтау мен қосылған беттердің 
үйкелісін жұмыс істетуге бейімдеу. 
Барлық тораптар мен тетіктер бекітіліп және оларды майлау 
қамтамасыз етілген кезде және қоршау құрылғылары жергілікті жерлерде 
болғанда, сынақтан өткізуге кіріседі. Станокты іске қосар алдында тиісті 
тораптарды қолмен айналдыра отырып және жылдамдық тұтқаларын 
ауыстырып, беріліс тетіктерінің қалыпты жұмысын тексереді. Сонымен 
қатар, майдың қатып қалған беттерге қалай түсуін қадағалайды. 
Ең төменгі айналу айналымдарында, содан кейін барлық жұмыс 
жылдамдығын (ең үлкенге дейін) ретімен қосады. Осы ең жоғары 
жылдамдықта станок үзіліссіз кемінде бір сағат жұмыс істеуі тиіс. Сонымен 
қатар, айналу тетіктері сияқты беріліс жетегінің жұмысын да тексереді. 
Домалату процесінде подшипниктерді қыздыру температурасын 
анықтайды, ол станоктарда 50-60° С жоғары болмауы тиіс, ұрылу мен шу 
анықталады. Барлық тетіктер бірқалыпты, итерусіз және дірілсіз жұмыс 
істеуі тиіс; оларды іске қосу және кері қимылдау оңай орындалуы және 
жұлқумен немесе соққылармен сүйемелденбеуі керек. 


75 
Барлық басқару органдары атқарушы органдарды қосу кезінде орын 
ауыстыру мен берілу уақытында қатаң келісілген және агрегаттың қандай да 
бір бөлшектерінің, тетіктерінің, бөлшектерінің өздігінен қозғалу мүмкіндігін 
(тіпті ең аз қашықтыққа) болдырмайтындай етіп блокталуы (өзара 
байланысты) тиіс. Автоматты түрде жұмыс істейтін құрылғылардың 
тіректері, жұдырықшалары және басқа да бөлшектері берілісті сенімді 
ажыратуды, ал бекітілген бөлшектер мен құралдардың тетіктері - оларды 
бірнеше рет және тоқтаусыз бекітуді және бекітуді қамтамасыз етеді. Майлау 
және суыту жүйелері тиісті орындарға майдың және суыту сұйықтығының 
жеткілікті мөлшерін беруі қажет.
Электр 
жабдығының 
жұмысы 
да 
тоқтаусыз 
болуы 
тиіс. 
Рубильниктерде, ауыстырып-қосқыштарда, реостаттарда және басқа да 
осындай құрылғылар мен аппараттарда аздаған ақаулықтарға жол берілмейді. 
Электр аппаратураны тез қосу немесе ажырату, іске қосу реостатының 
шамадан тыс қызуы, реленің гуілдеуі және станокты немесе машинаны 
сынақтан өткізуде басқа да ақаулықтар жинау ақауларын растайды. Оларды 
тиісті реттеумен жояды, ал қажет болса, тораптарды толығымен бөлшектеп 
тексереді.
Жиналған станок жүктеме астында бұрандаманы жыру немесе станок 
паспортының техникалық деректеріне сәйкес әртүрлі жылдамдықтарда 
өндірістік бөлшектерді өңдеу жолымен сыналады. Сынақты станокты 
жетектің номиналды қуатының шамасына дейін жүктей отырып, барлық 
үлкен қимадағы жоңқаны алып жүргізеді. Станокты қысқа мерзімді қайта 
жүктеуге болады, алайда оның номиналды қуатының 25% - ынан аспауы тиіс. 
Станоктың барлық тетіктері оны жүктемемен сынақтан өткізгенде 
дұрыс жұмыс істеуі мүмкін. Тісті берілістерде шуыл аз ғана жоғарылайды. 
Станокты шамадан тыс жүктемеден сақтайтын құрылғылар сенімді, оңай 
және бірқалыпты жұмыс істеп тілікті фрикциялық муфта қосылуы тиіс. 
Станоктың ең көп жүктелуі кезінде (25% - ға) муфта өздігінен қосылмау 
керек. 
Станоктың өңдеу дәлдігі мен тазалығын жүктемемен сынағаннан кейін 
тексеріледі. Жаңа сынақтан өткізу алдында шпиндельді, подшипниктерді, 
гидрожүйені және станоктың басқа да негізгі элементтерін станоктың бос 
жүрісінде қосу керек. 
Сынақтан өткізілгеннен кейін өңделген беттің талап етілетін режимде 
тазалығын алу үшін белгілі бір үлгімен кесіп өңделеді. Өңделген беттерде 
сызаттардың ізі болмауы тиіс. 
Токарлық станоктарды қабылдау үшін МССТ белгілеген дәлдік 
нормалары бойынша жүргізіледі. 
Алдыңғы көбікті, суппортты және артқы көбікті жинау сапасын 
анықтау үшін станокты қаттылыққа тексереді. Станоктың қаттылығы 
жанасатын 
беттердегі 
кедір-бұдырлықтың 
салдарынан, 
сондай-ақ 
подшипниктердің, сыналардың, планкалардың, болттардың және басқа да 
аралық бөлшектердің нашар жанасуы салдарынан азаяды. 


76 
Қаттылық көрсеткіші-белгілі бір шама сыртқы күшінің әсерінен 
тұғырға қатысты сыналатын тораптардың деформациялану дәрежесі. Қажет 
болған 
жағдайда 
түзеткіштер 
мен 
тіреулерді 
қолдана 
отырып, 
динамометрмен және индикатормен қаттылықты тексереді. Динамометрге, 
белгілі бір күшпен шпиндельге немесе суппортқа әсер ете отырып, 
деформация салдарынан ауытқуды шпиндельдің немесе суппорттың қарама-
қарсы жағынан белгіленген индикатор бойынша анықтайды. 
Бос жүрісте, жүктемемен және қаттылығын сынақтан өткізгеннен кейін 
станок қуаты да сынақтан өткізіледі. Бұл сынақтың мақсаты-станоктың ПӘК-
ін немесе станоктың алынған жұмысының жұмсалған (ол үшін ең көп рұқсат 
етілген жүктеме кезінде) жүктемеге қатынасын анықтау. Сынақтан 
өткізгенде жоңқаның қимасын және станоктың паспорттық деректері 
бойынша кесудің басқа да режимдерін алдын ала таңдап, болванканы немесе 
өндірістік бөлшекті өңдейді. Станоктың толық қуатын пайдалана отырып 
сынама өңдеу ұзақтығы 30 минуттан аспауы тиіс.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   73




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет