Мазм ұ н ы кіріспе
жүктеу/скачать 268 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Білімділік
- Дамытушылық
- Пәнаралық байланыс
- Мәтінмен жұмыс.
- Сергіту сәті.
1 – сынып. Әліппе. Сабақтың тақырыбы. Ы.Алтынсарин «Кел, балалар, оқылық!» Сабақтың мақсаты: Ыбырай Алтынсаринді таныту, өлеңмен таныстырып, мазмұнын ашып беру, мәнерлеп оқуға, шапшаң жаттатуға үйрету. Білімділік: осы өлең арқылы балаларды оқуға, көп білуге тарту. Тәрбиелік: өлеңнің мазмұнын түсіндіру арқылы балаларды білімділікке, адамгершілікке және өнегелі болып өсуге тәрбиелеу. Дамытушылық: оқушыларға сұрақтар беру арқылы сөздік қорларын, тіл байлығын, білімге деген құштарлық, дүниеге көзқарастарын дамыту. Әдісі, түрі: танымдық сабақ. Пәнаралық байланыс: тарихпен, ән сабағымен. Ғылыми ізденіс: ауызша сұрақтар, эксперимент сабақ. Көрнекілік: Ыбырай Алтынсариннің портреті, ойын кестесі, плакатқа жазылған мақал – мәтелдер. Плакатты сурет. Сабақты бастамас бұрын Қазан төңкерісіне дейінгі және кейінгі кезеңдегі сауатсыздық мәселесі туралы кіріспе әңгіме айтамын. Балалар! Қараңдаршы біз өмір сүріп отырған заманда жоқшылық, сауатсыздық бар ма? Жоқ, біз қазір көркейген, дамыған, гүлденген бейбіт заманда, егеменді елімізде өмір сүріп отырмыз. Оқуға да, жұмыс жасауға да жолымыз ашық. Ал, ерте кезде, яғни, Қазан төңкерісіне дейін ешқандай оқу, сызу болмады, елімізде сауатсыздық болды. Ата – бабаларымыз кедейшілікте, жоқшылықта өмір сүрді. Олар күнделікті жейтін тамағы мен киетін киімін ғана біліп отырған, кей кезде ол да болмаған. Сондықтан, байлардың малын бағып, күндік тамағын тапқан, ал сендер сияқты балалар қабырғалары қатаймай жатып байлардың жұмысына аяусыз түскен, олар да мал соңында аш, жалаңаш жүріп күн көрді. Міне, балалар, оқу – тоқудың жоқтығынан 43 осындай күйді халық басынан кешірді. Бірақ соның өзінде сол кезде қызыл тілді шешен, сөз ұсталары, ақындар, жыршылар, күйшілер, әншілер, даналарымыз көп болған. Олардың аузынан шыққан шешендік сөздері, өлең, күйлері халық аузында жатталып бізге жеткен. Халықтың осындай жұпыны өмірін көріп, қараңғылықтың шырмауынан алып шығуға әрекет жасаған, күрескен ағартушылар көп. Олар – Ыбырай Алтынсарин, Шоқан Уәлиханов, Абай Құнанбаев т.б. – ұлы ақын, ағартушы аталарымыз (суреттерін көрсетемін). Осындай қараңғылыққа шырақ жаққан, тұңғыш қазақ мектебін ашқан, қазақ алфавитін құрастырған, алғаш әліппе жазған ұлы ағартушы, ұстаз – Ыбырай Алтынсарин. Ол 1841 жылы Қостанай облысы, Затобал ауданында туған. Сендерге арнап көп әңгіме, өлеңдер жазған. Оның өлең, әңгімелерінің берер тәрбиесі мол. Сол еңбектерінің ішінен бүгін сендермен «Кел, балалар, оқылық!» атты өлеңін оқып танысамыз. Мәтінмен жұмыс. - Мен сендерге өлеңді жатқа айтып беремін, сендер дұрыс отырып, мұқият тыңдаңдар. «Кел, балалар, оқылық! Оқығанды көңілге Ықыласпен тоқылық! Оқысаңыз балалар, Шамнан шырақ жағылар, Тілегенің алдыңнан Іздемей – ақ табылар! Сиса көйлек үстіңде, Тоқуменен табылған! Сауысқанның тамағы Шоқуменен табылған! 44 Өнер - білім бәрі де, Оқуменен табылған! Балалар! Бұл өлең атына байланысты неге шақырып тұр? Оқуға шақырады. «Берген білімді ала білсең, көңіліңе тоқи білсең көзің ашылады, көкірегің оянады, керек нәрсенің барлығы осы білім арқылы келеді», - дейді. - Балалар, бұл өлең сендерді өнерлі – білімді болуға шақырады. Ол үшін біз не істеуіміз керек? Ол үшін ерінбей оқуымыз керек. Сауысқан да ерінбей шоқып тамағын табады, ал сендер оқып өз орындарыңды, керек нәрселеріңді табасыңдар дейді. Сергіту сәті. - «Кел, балалар, оқылық!» атты өлеңін айтып тұрып түрлі қимылдар жасау \мазмұнына сай\. Әуелі өзім айтып тұрып, оларға қимылын көрсетіп, содан соң оларға айтқызып тұрып, қимылын өзіммен бірге қайталатамын. Осы сергіту сәті арқылы өлеңді әрі жаттатқаным, әрі сергіткенім болып табылады. жүктеу/скачать 268 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|