Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы Биохимия, биология және микробиология кафедрасы студенттің Өз бетінше аткаратын жұмысына арналған әдстемелік өңдеу құрылымы

	ҚРДСМ «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК Биохимия, биология және микробиология кафедрасы	044 -30/15-2к 02 (1788) 68 беттің. беті
	Студенттердің өз бетінше атқаратын жұмысына арналған әдістемелік өңдеу құрлымы

Биохимия, биология және микробиология кафедрасы оқу бағдарламасы «Қоғамдық денсаулық сақтау» мамандығы – 5В110200 негізінен құрастырылып, кафедра мәжілісінде талқыланды:

Кафедра меңгерушісі, м.ғ.к. __________ Есіркепов М.М.

№ 1

1. Тақырыбы: Микробиология тарихы. Микробиологиядағы ғұлама еңбектер.Микробиология, вирусология, иммунология саласындағы Нобель сыйлығының лауреаттары.Клеткалар жəне тіндер дақылдары, вирустарды дақылдандыру əдістері, вирусологиялық зерттеу əдістері.

Микроскопия əдістері (сəулелі, түне қайдыңды, фазалы контрастты,

2.Микроскоптың түрлерін меңгеру.

3.Бір қабатты жасуша дақылын дайындау кезеңіне түсініктеме

беру.

оларды идентификациялауды, тауық эмбрионын жаруды

үйрету.
3. Тапсырма:

1. 
   Микробиологияның даму тарихы.
   
2. 
   Микробиологияның атақты ғалымдары.
   
3. 
   Жарық микроскоптың қызметі.
   
4. 
   Иммерсионды микроскоп.
   
5. 
   Күңгірт жазықты микроскоп.
   
6. 
   Фазлы-контрастты микроскоп.
   
7. 
   Люминесцентті микроскоп.
   
8. 
   Электронды микроскоп.
   

5. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері:

1. «Медициналық микробиология» (оқулың). Микробиология кафедра-

Сының профессорлары Рамазанова Б.А., Құдайбергенұлы Қ. – Алматы,

2011, - 717 б.

1. Микробиология жəне вирусология (жалпы білімі): Оқу құралы/

Арықпаева Ү.Т., Алмағамбетова К.Х., Бисенова Н.М., Рахметова Н.Б.,

Асемова Г.Д., Койшебаева К.Б., Бисимбаева С.К., Калина Н.В. /1-ші

басылым (Медициналық жəне фармацевтикалық мамандықтар бойынша

жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы) – Астана,

2005. - 208 б.

2. Микробиология жəне вирусология (жалпы білімі): Оқу құралы/

Арықпаева Ү.Т., Алмағамбетова К.Х., Бисенова Н.М., Байдүйсенова

Ə.Ґ., Рахметова Н.Б., Асемова Г.Д. / 1-ші басылым (Медициналық жəне

фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының

студенттеріне арналған оқу құралы). – Астана, 2005. - 109 б.

3. Əлмағамбетов К.Х., Байдүйсенова Ə.Ґ., Мұхаметжанов Қ.М. Микро-

организмдер биотехнологиясы. – Астана, 2008. – 240 б.

4. Əлмағамбетов К.Х., Байдүйсенова Ə.Ґ. Медициналық биотехнология.

– Астана, 2009. – 232 б.

5. Микроорганизмдер морфологиясы (оқу-əдістемелік құрал). Рамаза-

нова Б.А., Котова А.Л., Құдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева

Г.Р. – Алматы, 2007. – 128 б.

6. Микроорганизмдер физиологиясы (оқу-əдістемелік құрал). Рамазанова

Б.А., Котова А.Л., Ќұдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева Г.Р. –

Алматы, 2007. – 132 б.

7. Инфекция туралы ілім (оқу-əдістемелік құрал). Рамазанова Б.А.,

Котова А.Л., Құдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева Г.Р. –

Алматы, 2007 – 112 б.
Ағылшын тіліндегі

қосымша

1. Richard V Georing, Hazel M Docrell, Mark Zukerman, Derek Wakelin,

Ivan M Roit, Cedric Mims, Peter L Chiodini «Medical Microbiology», 4th

Edithion, 2008, UK, p.656.

2. Jacquelyn G Black «Microbiology», 7 th ,WILEY, 2010, p. 846.

3. Patric R Muray, Ken S Rosenthal, Michael F Pfaller «Medical Microbiology

», 5th Edithion, 2008, p. 962.

4. Mark Gladwin, Bill Trattler, «Clinical Microbiology», 4th Edithion,

MedMaster, Miami, 2007, p. 393
Электронды ресурстар:

1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).

2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
8. Бақылау ( тесттер)

1. Тірі ағзаларды ашқан ғалым

1. 
   Д. Ивановский
   
2. 
   Л. Пастер
   
3. 
   И. Мечников
   
4. 
   Р. Кох
   
5. 
   А. Левенгук
   

1. 
   Д. Ивановский
   
2. 
   Л. Пастер
   
3. 
   И. Мечников
   
4. 
   Р. Кох
   
5. 
   А. Левенгук
   

1. 
   Л. Пастером
   
2. 
   Р. Кохом
   
3. 
   И. Мечниковым
   
4. 
   А. Флемингом
   
5. 
   Д. Ивановским
   

1. 
   И. Мечниковым
   
2. 
   Р. Кохом
   
3. 
   Д. Ивановским
   
4. 
   А. Флемингом
   
5. 
   Л. Пастером
   

1. 
   Л. Ценковский
   
2. 
   Д. Самойлович
   
3. 
   С. Китазато
   
4. 
   Ф. Леффлер
   
5. 
   Р. Кох
   

1. 
   Д. Ивановский
   
2. 
   Р. Кох
   
3. 
   И. Мечников
   
4. 
   Л. Пастер
   
5. 
   Д. Заболотный
   

1. 
   Д. Ивановский
   
2. 
   II. Гамалея
   
3. 
   В. Тимаков
   
4. 
   Л. Зильбер
   
5. 
   С. Виноградский
   

В) Бруцеллез бойынша классикалық еңбектің авторы

С) Топырақ микробиологиясының қалаушысы

Д) Көктем-жаз кене энцефалиті қоздырғышын

Е) Тырысқақ вибрионын

10. Алғашқы бактериологиялық әдіс (таза дақылды бөліп алу) қолдану:

1. А. Ван-Левенгук.

   
   
2. 
   Л. Пастер.
   
3. 
   Р. Кох.
   
4. 
   K. Эбepт.
   
5. 
   И.И. Мечников.
   

1. 
   ақпарат ДНҚ да жазылған
   
2. 
   ақпарат плазмидаларда жазылған
   
3. 
   ақпараты жоқ
   
4. 
   ақпарат РНҚ да жазылған
   
5. 
   ақпарат РНҚ мен ДНҚ да жазылған
   

1. 
   сызықша-куб тәрізді
   
2. 
   спиралді
   
3. 
   сызықшалы
   
4. 
   куб тәрізді
   
5. 
   спиралді және куб тәрізді
   

1. 
   лизогенді
   
2. 
   әлсіз
   
3. 
   вирулентті
   
4. 
   ақаулы
   
5. 
   тікелей
   

1. 
   УКС және химиялық заттардың
   
2. 
   температураның
   
3. 
   мұздатудың
   
4. 
   инфра қызыл сәуленің
   
5. 
   сәулеленудің әсерімен
   

2.Бактериофагтардың биологиялық ерекшеліктері (фагтардың), олардың пішіні.

3. Инфекциялық фагтар: қозғалыссыз, вирулентті және әлсіз фагтар.

4. Фагтардың өмірлік циклы, өнімді инфекциямен бірге жүретін.

5. Редуктивті инфекциямен айқындалатын фагтардың өмірлік циклы.

6.Бактерия арасындағы генетикалық материалдың алмасуындағы жалпы және арнайы трансдукция процесінде әлсіз фагтардың ролі.

7.Бактерияға спектр әсері бойынша фагтарды дифференциялау, медицина саласында тәжрибие жүзінде қолдану.

8. Қоршаған ортадан фагтарды бөліп алу.

9. Фагтарды сандық және сапалық анықтау әдістері.

10. Аэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алу әдістері.

11. Анаэробты бактериялардың таза дақылын бөліп алу әдістері.

12. Идентификация не болмаса диагностика мақсатында лабораториялық

жағдайда бактериялардың дақылдық қасиеттерін анықтау.

13. Идентификация не болмаса диагностика мақсатында лабораториялық жағдайда бактериялардың сахаролиттік ферменттерін анықтау.

14. Идентификация не болмаса диагностика мақсатында лабораториялық жағдайда бактериялардың протеолиттік ферменттерін анықтау.

15.Адамның қалыпты микрофлорасы, динамикалық, экологиялық жүйе ретінде және ол жердегі өзара қарым-қатынас.

16.Адам денесінің микрофлорасы, оның сапалық және сандық құрамы, микроорганизмдердің жағдайының көрсеткіші ретінде.

17.Жоғарғы тыныс жолдарының микрофлорасы, оның негізгі өкілдері.

18.Адамның зәр шығару және жыныстық трактісінің микрофлорасы, ондағы ерлер мен әйелдердің айырмашылығы.

19.Асқазан ішек трактісінің микрофлорасы: ауыз қуысының, өңештің, асқазанның, ашы ішектің.

20.Тоқ ішектің микрофлорасы, олардың сандық және сапалық құрамы.

21.Тоқ ішектің микрофлорасының маңызы мен микроорганизмге әсері.

* 5. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері:

1. «Медициналық микробиология» (оқулық). Микробиология кафедра-

Сының профессорлары Рамазанова Б.А., Құдайбергенұлы Қ. – Алматы,

2011, - 717 б.

1. Микробиология жəне вирусология (жалпы білімі): Оқу құралы/

Арықпаева Ү.Т., Алмағамбетова К.Х., Бисенова Н.М., Рахметова Н.Б.,

Асемова Г.Д., Койшебаева К.Б., Бисимбаева С.К., Калина Н.В. /1-ші

басылым (Медициналық жəне фармацевтикалық мамандықтар бойынша

жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы) – Астана,

2005. - 208 б.

2. Микробиология жəне вирусология (жалпы білімі): Оқу құралы/

Арықпаева Ү.Т., Алмағамбетова К.Х., Бисенова Н.М., Байдүйсенова

Ə.Ґ., Рахметова Н.Б., Асемова Г.Д. / 1-ші басылым (Медициналық жəне

фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының

студенттеріне арналған оқу құралы). – Астана, 2005. - 109 б.

3. Əлмағамбетов К.Х., Байдүйсенова Ə.Ґ., Мұхаметжанов Қ.М. Микро-

организмдер биотехнологиясы. – Астана, 2008. – 240 б.

4. Əлмағамбетов К.Х., Байдүйсенова Ə.Ґ. Медициналық биотехнология.

– Астана, 2009. – 232 б.

5. Микроорганизмдер морфологиясы (оқу-əдістемелік құрал). Рамаза-

нова Б.А., Котова А.Л., Құдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева

Г.Р. – Алматы, 2007. – 128 б.

6. Микроорганизмдер физиологиясы (оқу-əдістемелік құрал). Рамазанова

Б.А., Котова А.Л., Ќұдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева Г.Р. –

Алматы, 2007. – 132 б.

7. Инфекция туралы ілім (оқу-əдістемелік құрал). Рамазанова Б.А.,

Котова А.Л., Құдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева Г.Р. –

Алматы, 2007 – 112 б.

Ағылшын тіліндегі

қосымша

1. Richard V Georing, Hazel M Docrell, Mark Zukerman, Derek Wakelin,

Ivan M Roit, Cedric Mims, Peter L Chiodini «Medical Microbiology», 4th

Edithion, 2008, UK, p.656.

2. Jacquelyn G Black «Microbiology», 7 th ,WILEY, 2010, p. 846.

3. Patric R Muray, Ken S Rosenthal, Michael F Pfaller «Medical Microbiology

», 5th Edithion, 2008, p. 962.

4. Mark Gladwin, Bill Trattler, «Clinical Microbiology», 4th Edithion,

MedMaster, Miami, 2007, p. 393
Электронды ресурстар:
1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).

2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

1. Анаэробты бактерияларды өсіру үшін қажетті әрекеттерге жатпайды:

1. 
   “биік бағанаға” себу
   
2. 
   анаэростаттарда өсіру
   
3. 
   Эндо ортасына егу
   
4. 
   аэробтармен бірге өсіру
   
5. 
   натрий гидросульфитін қолдану
   

1. 
   Левин
   
2. 
   Плоскирев
   
3. 
   Эндо
   
4. 
   Гисс
   
5. 
   Китта-Тароцци
   

1. 
   І-ІІІ этап
   
2. 
   ІІІ-этап
   
3. 
   І-этап
   
4. 
   І-ІІ этап
   
5. 
   ІІ-этап
   

1. 
   оттегі бар жерде
   
2. 
   оттегі аз жерде
   
3. 
   көміртегі жоқ жерде
   
4. 
   оттегі жоқ жерде
   
5. 
   оттегіне байланыссыз
   

1. 
   Сілтілі агар
   
2. 
   Ет пептонды агар
   
3. 
   Ет пептонды сорпа
   
4. 
   Гисс ортасы
   
5. 
   Китта-Тароцци ортасы
   

1. 
   имунизациялаушы
   
2. 
   антогонистік
   
3. 
   регенерациялық
   
4. 
   витаминтүзушілік
   
5. 
   зат алмасуына қатысу
   

1. 
   аутохонды
   
2. 
   эндогенді
   
3. 
   транзиторлы
   
4. 
   облигатты
   
5. 
   резидентті
   

1. 
   бациллалар мен коринебактериялар
   
2. 
   бифидобактериялар мен бактероидтар
   
3. 
   стафилококтар мен саңырауқұлақтар
   
4. 
   лактобактериялар мен фузобактериялар
   
5. 
   ішек таяқшалары мен энтерококтар
   

1. 
   тері қабаты мен бөлінділері
   
2. 
   зәр-жыныс жолдарының кілегейлі қабаты
   
3. 
   ауыз қуысының кілегейлі қабаты
   
4. 
   асқорыту трактісінің кілегейлі қабаты
   

№ 3

1. Иммунологиялық реакциялардың типтерін талдап меңгеру.

2.Антибиотикотерапияның эффективтілігін анықтауды және бактериялардың антибиотиктерге сезімталдылығын анықтауды меңгеру.

3.Тапсырма:

1. 
   НЌ гибридизациясы
   
2. 
   Полимеразды-тізбекті реакция.
   
3. 
   ДНҚ секвенирленуі
   
4. 
   Вирустық инфекциялардың химиотерапия ерекшеліктері.
   
5. 
   Иммунологиялық реакциялар: маңызы, түрлері, механизмдері, қою тəсілдері, интерпретациясы.
   
6. 
   Антибиотиктердің тұрақты микроағзалардың формасын қалыптасу механизмі, осы процестегі антибиотиктердің ролі.
   
7. 
   Бактериялардың антибиотиктерге тұрақтылығын бақылауға генетикалық элементтер.
   
8. 
   Бактериялардың антибиотиктерге сезімталдығын анықтау әдістері.
   

* 5. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері:

1. «Медициналық микробиология» (оқулың). Микробиология кафедра-

Сының профессорлары Рамазанова Б.А., Құдайбергенұлы Қ. – Алматы,

2011, - 717 б.

1. Микробиология жəне вирусология (жалпы білімі): Оқу құралы/

Арықпаева Ү.Т., Алмағамбетова К.Х., Бисенова Н.М., Рахметова Н.Б.,

Асемова Г.Д., Койшебаева К.Б., Бисимбаева С.К., Калина Н.В. /1-ші

басылым (Медициналық жəне фармацевтикалық мамандықтар бойынша

жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы) – Астана,

2005. - 208 б.

2. Микробиология жəне вирусология (жалпы білімі): Оқу құралы/

Арықпаева Ү.Т., Алмағамбетова К.Х., Бисенова Н.М., Байдүйсенова

Ə.Ґ., Рахметова Н.Б., Асемова Г.Д. / 1-ші басылым (Медициналық жəне

фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының

студенттеріне арналған оқу құралы). – Астана, 2005. - 109 б.

3. Əлмағамбетов К.Х., Байдүйсенова Ə.Ґ., Мұхаметжанов Қ.М. Микро-

организмдер биотехнологиясы. – Астана, 2008. – 240 б.

4. Əлмағамбетов К.Х., Байдүйсенова Ə.Ґ. Медициналық биотехнология.

– Астана, 2009. – 232 б.

5. Микроорганизмдер морфологиясы (оқу-əдістемелік құрал). Рамаза-

нова Б.А., Котова А.Л., Құдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева

Г.Р. – Алматы, 2007. – 128 б.

6. Микроорганизмдер физиологиясы (оқу-əдістемелік құрал). Рамазанова

Б.А., Котова А.Л., Ќұдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева Г.Р. –

Алматы, 2007. – 132 б.

7. Инфекция туралы ілім (оқу-əдістемелік құрал). Рамазанова Б.А.,

Котова А.Л., Құдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева Г.Р. –

Алматы, 2007 – 112 б.
Ағылшын тіліндегі

қосымша

1. Richard V Georing, Hazel M Docrell, Mark Zukerman, Derek Wakelin,

Ivan M Roit, Cedric Mims, Peter L Chiodini «Medical Microbiology», 4th

Edithion, 2008, UK, p.656.

2. Jacquelyn G Black «Microbiology», 7 th ,WILEY, 2010, p. 846.

3. Patric R Muray, Ken S Rosenthal, Michael F Pfaller «Medical Microbiology

», 5th Edithion, 2008, p. 962.

4. Mark Gladwin, Bill Trattler, «Clinical Microbiology», 4th Edithion,

MedMaster, Miami, 2007, p. 393
Электронды ресурстар:

1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).

2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).
Тесттер:

1. Жасушалық қабырғаның синтезін тежеуші антибиотиктер:

1. 
   тетрациклиндер
   
2. 
   хлорамфеникол
   
3. 
   цефалоспорин
   
4. 
   макролидтер
   
5. 
   аминогликозидтер
   

1. 
   нуклеоид
   
2. 
   рибосома
   
3. 
   жасушалык қабырға
   
4. 
   капсула
   
5. 
   цитоплазматикалық мембрана
   

1. 
   рибосома
   
2. 
   нуклеоид
   
3. 
   жасуша қабырғасы
   
4. 
   капсула
   
5. 
   цитоплазматикалық мембрана
   

1. 
   сульфаниламидтер
   
2. 
   хинолондар
   
3. 
   нитрофурандар
   
4. 
   антибиотиктер
   
5. 
   тетрациклиндер
   

1. 
   жасушалық құрылымдық болмауында
   
2. 
   жасушаішілік паразитизмділігінде
   
3. 
   меншікті метоболизмі болмауында
   
4. 
   репродукция ерекшелігінде
   
5. 
   гендік паразитизмділігнде
   

1. 
   тиосемикарбозон тобының
   
2. 
   сульфаниламид тобының
   
3. 
   нитрофуран тобының
   
4. 
   оксихиномин тобының
   
5. 
   нафтидин тобының
   

1. 
   диск айналасында ешқандай өзгерістің болмауы
   
2. 
   диск айналасында жасыл жолақтың пайда болуы
   
3. 
   диск айналасында преципитация жолағының пайда болуы
   
4. 
   диск айналасында гемолиз аймағының пайда болуы
   
5. 
   диск айналасында лизис аймағының пайда болуы
   

1. 
   препараттардың тікелей токсикалық әсері
   
2. 
   дисбактериоз
   
3. 
   аллергиялық реакциялар
   
4. 
   өршу реакциялары
   
5. 
   дәріге тұрақтылықтың дамуы
   

9. Микробтық антигендердің белсенділігін анықтауда қолданылатын серологиялық реакция:

1. 
   .Кунс реакциясы
   
2. 
   .Нейтрализация реакциясы.
   
3. 
   .Агглютинация реакциясы
   
4. 
   .Комплемент байланыстыру реакциясы
   
5. 
   .Флокуляция реакциясы
   

1. 
   Кунс реакциясы
   
2. 
   Нейтрализация реакциясы.
   
3. 
   Агглютинация реакциясы
   
4. 
   Комплемент байланыстыру реакциясы
   
5. 
   Флокуляция реакциясы
   

1. 
   Кунс реакциясы
   
2. 
   Нейтрализация реакциясы.
   
3. 
   Агглютинация реакциясы
   
4. 
   Комплемент байланыстыру реакциясы
   
5. 
   Флокуляция реакциясы
   

№ 4

1.Тақырыбы: Гуморалды жəне клеткалық иммунитет қалыптасуының ерекшеліктері.Микробты препараттар дайындау қағидаттары. Пребиотиктер,пробиотиктер, ксенобиотиктер, синбиотиктер. Биологиялық рөлі,алу тəсілдері, қолданылуы.

Инфекциялық иммунология негіздері. Иммунитет түрлері жəне формалары. Организмнің бейспецификалық қорғаныс факторлары.

Антигендер, антиденелер туралы түсініктер.

Инфекциялық аурулардың иммунопрофилактика жəне иммунотерапия негіздері. Вакциналар, сарысулар, диагностикумдар,аллергендер-маңызы, əсері, пайдалануы, талаптары, сақтау жолдары.

Биологиялық əдіс. Жануарлардың қасиеттері жəне оларды іріктеу.
Тəжірибелік сынаққа жануарларды дайындау. Жұқтыру тəсілдері.Сою. Микроорганизмдердің вируленттілігін анықтау.
2.Мақсаты: Иммундық жүйенің фукционалды механизмін және негізгі принциптерін зерттеу. Иммундық статусты бағалаудағы иммуноглобулиндердің түрлері мен қызметтерін оқытып таныстыру.

Анатоксиндерді алу әдістерін меңгеру. Иммуногендік факторлардың адам ағзасына әсер еткенде, алдын-алу, емдеу ушін вакциналар мен анатоксиндерді меңгеру.

3.Тапсырма:

1. 
   Иммунды жауап қайтарудың негізгі түрлері.
   
2. 
   Антидене және антидене түзу, антиденелердің табиғаты.
   
3. 
   Антиденелердің молекулалық құрылысы.
   
4. 
   Адамның иммуноглобулиндердің басты сипаттары.
   
5. 
   Иммуноглобулиндер сыныбының құрылысы.
   
6. 
   Функционалдық ерекшеліктері. IgД IgE IgG
   
7. 
   Иммуноглобулиннің А, Е сыныбы.
   
8. 
   Иммуноглобулиннің Д сыныбы, рецепторлық иммундыглобулин
   
9. 
   Қалыпты антиденелер, моноклоналдық антиденелер.
   
10. 
    Антиденелердің антигенділігі, антиген мен антиденелердің өзара әрекеттестік механизімі.
    
11. 
    Антиденелердің қасиеттері.
    
12. 
    Иммуноглобулиндердің генетикасы.
    
13. 
    Антидене өндірудің жүрісі.
    
14. 
    Антиденелердің әр түрлілігінің теориясы.
    
15. 
    Иммундық статусты бағалау үшін қолданылатын сынамалар
    
16. 
    Вакцинаға анықтама.
    
17. 
    Алыну әдісі бойынша классификациясы.
    
18. 
    Вакцинаны пайдалану мақсатты
    
19. 
    Тірі вакцинаның өлі вакцинадан айырмашылығы.
    
20. 
    Аутовакцинаға анықтама.
    
21. 
    Аттенуирленген вакцинаға анықтама.
    
22. 
    Тірі вакциналар дайындау үшін микроорганизмдердің штамы қандай қасиетіне ие болуы тиіс?
    
23. 
    Вакцина туралы ұғым.
    
24. 
    Реакция манту қандай аурудың тері аллергиялық сынамасына жатады?
    
25. 
    Инактивирленген вакцина дегеніміз не?
    

26) Иммунитетке жалпы сипаттама.

27) Иммунитеттің түрлері.

28)Түрлі иммунитеттердің механизмдері.

29) Бейспецификалық иммунитеттің гуморальдық факторлары.

30) Лизоцим. Өткір фазалы белоктар.

31) Бейспецификалық иммунитеттің жасушалық факторлары.

32) «Фагоцитоз» ұғымына анықтама беріңіз.

33) Фагоциттерге жататын жасушалар, оның қызметтері.

34) Фагоцитоздың стадияларын атап шығыныз, мінездеме беріңіз.

35) Иммундық жүйе дегенімізге анықтама беріңіз.

36) Иммундық жүйенің түрлеріне сипаттама беріңіз.

37) Иммунологиялық толеранттылық.
4. Орындау түрі: рефераттар, тақырып бойынша глоссарий, презентация, тапсырма бойынша тест дайындау, жағдайлық есептер, кроссвордтар, тақырып бойыншы эссе, мылқау картиналармен жұмыс істеу, тақырып бойынша көрнекілік құралдар.

* 5. СӨЖ-ді орындау және бағалау критерилері:

6. Тапсыру мерзімі: 4-апта
7. Әдебиет:

Негізгі:

1. «Медициналық микробиология» (оқулық). Микробиология кафедра-

Сының профессорлары Рамазанова Б.А., Құдайбергенұлы Қ. – Алматы,

2011, - 717 б.

Қосымша:

1. Микробиология жəне вирусология (жалпы білімі): Оқу құралы/

Арықпаева Ү.Т., Алмағамбетова К.Х., Бисенова Н.М., Рахметова Н.Б.,

Асемова Г.Д., Койшебаева К.Б., Бисимбаева С.К., Калина Н.В. /1-ші

басылым (Медициналық жəне фармацевтикалық мамандықтар бойынша

жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы) – Астана,

2005. - 208 б.

2. Микробиология жəне вирусология (жалпы білімі): Оқу құралы/

Арықпаева Ү.Т., Алмағамбетова К.Х., Бисенова Н.М., Байдүйсенова

Ə.Ґ., Рахметова Н.Б., Асемова Г.Д. / 1-ші басылым (Медициналық жəне

фармацевтикалық мамандықтар бойынша жоғары оқу орындарының

студенттеріне арналған оқу құралы). – Астана, 2005. - 109 б.

3. Əлмағамбетов К.Х., Байдүйсенова Ə.Ґ., Мұхаметжанов Қ.М. Микро-

организмдер биотехнологиясы. – Астана, 2008. – 240 б.

4. Əлмағамбетов К.Х., Байдүйсенова Ə.Ґ. Медициналық биотехнология.

– Астана, 2009. – 232 б.

5. Микроорганизмдер морфологиясы (оқу-əдістемелік құрал). Рамаза-

нова Б.А., Котова А.Л., Құдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева

Г.Р. – Алматы, 2007. – 128 б.

6. Микроорганизмдер физиологиясы (оқу-əдістемелік құрал). Рамазанова

Б.А., Котова А.Л., Ќұдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева Г.Р. –

Алматы, 2007. – 132 б.

7. Инфекция туралы ілім (оқу-əдістемелік құрал). Рамазанова Б.А.,

Котова А.Л., Құдайбергенұлы Қ.Қ., Хандилаева Б.М., Амзеева Г.Р. –

Алматы, 2007 – 112 б.
Ағылшын тіліндегі

қосымша

1. Richard V Georing, Hazel M Docrell, Mark Zukerman, Derek Wakelin,

Ivan M Roit, Cedric Mims, Peter L Chiodini «Medical Microbiology», 4th

Edithion, 2008, UK, p.656.

2. Jacquelyn G Black «Microbiology», 7 th ,WILEY, 2010, p. 846.

3. Patric R Muray, Ken S Rosenthal, Michael F Pfaller «Medical Microbiology

», 5th Edithion, 2008, p. 962.

4. Mark Gladwin, Bill Trattler, «Clinical Microbiology», 4th Edithion,

MedMaster, Miami, 2007, p. 393
Электронды ресурстар:

1. Шоқанов Н. Микробиология [Электронды ресурс]: оқулық. – Электрон. Текстовые дан. (24,9 Мб). – Алматы: Арыс баспасы, 2003. -192 эл. опт. диск (CD-ROM).

2. Медицина 3 курс [Электронды ресурс]: курс лекций. – Электрон. текстовые дан. (24,0 Мб). – М: ИД «Равновесие», 2005. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

3. Медицинская микробиолигия АТЛАС – руководство по бактерологии, микологии, протозоологии и вирусологии [Электронды ресурс]: для студ. и врачей/под ред. А.С. Быкова. –М., 2001. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

4. Практикум к лабораторным занятиям по общей микробиологии [Электронды ресурс]: учебно-метод. Пособие / Р.Т. Джанабаев [и др.] –Ш., 2004. -1 эл. опт. диск (CD-ROM).

Тесттер:

1.Барлық макрофагтардың бастапқы шығу тегі:

a) Купфер жасушалары

b) монобластар

c) Гистоциттер

d) Көк бауыр жасушалары

e) Діңгектік жасушалар

2. Лизоцимді ашқан ғалым:

a) A. Флеминг

b) З. Ермолева

c) П. Лащенков

d) Л. Пастер

e) Г. Бухнер

3. Инфекцияға қарсы активті иммунитеттің түзілуі үшін қолданылатын препараттар:

a) вакцина мен анатоксиндер

b) химиотерапиялық препараттар

c) иммуноглобулиндер

d) бактериофагин

e) иммуномодуляторлар

4. Флюрохроммен боялған антиденелер арқылы антигендерді анықтау реакциясы:

1. 
   Флокуляция реакциясы
   
2. 
   Кольцепрепицитация реакциясы
   
3. 
   Кумбс реакциясы
   
4. 
   Иммунофлюоресценция
   
5. 
   Коаглютинация
   

5. Макрофагтардың атқаратын қызметтері:

a) антигендерді қайта өңдеу

b) таңдамалы түрде тек жасушалық антигендерді жою

c) иммундық реакциялар тізбегіне түрткі болу

d) БАЗ-дың секрециясы

e) фагоцитоздық әсері

6. Организмде ең аз мөлшерде кездесетін иммуноглобулин

a) lgA

b) lgE

c) lgM

d) lgD

e) lgG

7. Антипролиферативті қасиетке ие, қатерлі ісікті емдеуге қолданылатын белок:

a) B-лизин

b) комплемент

c) трансферрин

d) фибронектин

e) интерферон

8. Қазақстан Республикасының егу күнтізбегі бойынша жаңа туған нәрестеге 0-4 күндігінде салынатын вакцина:

1. 
   паротитке қарсы
   
2. 
   көкжөтелге қарсы
   
3. 
   дифтерияға қарсы
   
4. 
   қызылшаға қарсы
   
5. 
   вирустық гепатит В –ға қарсы
   

9. Қазақстан Республикасының егу күнтізбегі бойынша нәрестеге 2 айлығында салынатын вакцина:

1. 
   қызылшаға қарсы
   
2. 
   паротитке қарсы
   
3. 
   туберкулезге қарсы
   
4. 
   тұмау вирусына қарсы
   
5. 
   полиомиелитке қарсы
   

10. Инфекциялық аллергия:

1. 
   Антигенді бірінші рет енгізгенде дамиды.
   
2. 
   Негізінде гуморалды жауап жатыр.
   
3. 
   Сарысу енгізгенде дамиды.
   
4. 
   Жоғары сезімталдықтың баяу типі.
   
5. 
   Жоғары сезімталдықтың жедел типі.
   

11. Улылығын формалинмен өңдеу арқылы алатын вакциналар:

1. 
   химиялык вакцина
   
2. 
   ассоциацяланған вакцина
   
3. 
   өлі вакцина
   
4. 
   анатоксиндер
   
5. 
   тірі вакцина
   

12. Микроорганизмдерден алған егу препараттары:

1. 
   диагностикалы препараттар
   
2. 
   иммунды сарысулар
   
3. 
   иммуномодуляторлар
   
4. 
   вакциналар
   
5. 
   иммуноглобулиндер
   

13. Вакциналар мен сарысуларды консервациялау үшін қолданылатын зат:

1. 
   Фенол
   
2. 
   хлорамин
   
3. 
   сірке қышқылы
   
4. 
   құмырсқа қышқылы
   
5. 
   этил спирті
   

14. Инфекциялық аллергия:

1. 
   Антигенді бірінші рет енгізгенде дамиды.
   
2. 
   Негізінде гуморалды жауап жатыр.
   
3. 
   Сарысу енгізгенде дамиды.
   
4. 
   Жоғары сезімталдықтың баяу типі.
   
5. 
   Жоғары сезімталдықтың жедел типі.
   

15. Қазақстан Республикасының егу күнтізбегі бойынша жаңа туған нәрестеге 0-4 күндігінде салынатын вакцина:

1. 
   паротитке қарсы
   
2. 
   көкжөтелге қарсы
   
3. 
   дифтерияға қарсы
   
4. 
   қызылшаға қарсы
   
5. 
   вирустық гепатит В –ға қарсы
   

16. Қазақстан Республикасының егу күнтізбегі бойынша нәрестеге 2 айлығында салынатын вакцина:

1. 
   қызылшаға қарсы
   
2. 
   паротитке қарсы
   
3. 
   туберкулезге қарсы
   
4. 
   тұмау вирусына қарсы
   
5. 
   полиомиелитке қарсы
   

17. Инфекциялық аллергия:

1. 
   Антигенді бірінші рет енгізгенде дамиды.
   
2. 
   Негізінде гуморалды жауап жатыр.
   
3. 
   Сарысу енгізгенде дамиды.
   
4. 
   Жоғары сезімталдықтың баяу типі.
   
5. 
   Жоғары сезімталдықтың жедел типі.
   

18. Улылығын формалинмен өңдеу арқылы алатын вакциналар:

1. 
   химиялык вакцина
   
2. 
   ассоциацяланған вакцина
   
3. 
   өлі вакцина
   
4. 
   анатоксиндер
   
5. 
   тірі вакцина
   

19. Микроорганизмдерден алған егу препараттары:

1. 
   диагностикалы препараттар
   
2. 
   иммунды сарысулар
   
3. 
   иммуномодуляторлар
   
4. 
   вакциналар
   
5. 
   иммуноглобулиндер
   

20. Вакциналар мен сарысуларды консервациялау үшін қолданылатын зат:

1. 
   Фенол
   
2. 
   хлорамин
   
3. 
   сірке қышқылы
   
4. 
   құмырсқа қышқылы
   
5. 
   этил спирті
   

21. Барлық макрофагтардың бастапқы шығу тегі:

1. 
   купфер жасушалары
   
2. 
   монобласттар
   
3. 
   гистоциттер
   
4. 
   көк бауыр жасушалары
   
5. 
   діңгектік жасушалар
   

22. Лизоцимді ашқан ғалым:

1. 
   А. Флеминг
   
2. 
   З. Ермолева
   
3. 
   П. Лащенков
   
4. 
   Л. Пастер
   
5. 
   Г. Бухнер
   

23. Инфекцияға қарсы активті иммунитеттің түзілуі үшін қолданатын препараттар:

1. 
   вакцина мен анатоксиндер
   
2. 
   химиотерапиялық препараттар
   
3. 
   иммуноглобулиндер
   
4. 
   бактериофагин
   
5. 
   иммуномодуляторлар
   

24. Инфекцияға қарсы активті иммунитеттің түзілуі үшін қолданатын препараттар:

1. 
   вакцина мен анатоксиндер
   
2. 
   химиотерапиялық препараттар
   
3. 
   иммуноглобулиндер
   
4. 
   бактериофагин
   
5. 
   иммуномодуляторлар
   

25. Инфекцияға қарсы активті иммунитеттің түзілуі үшін қолданатын препараттар:

1. 
   вакцина мен анатоксиндер
   
2. 
   химиотерапиялық препараттар
   
3. 
   иммуноглобулиндер
   
4. 
   бактериофагин
   
5. 
   иммуномодуляторлар
   

№ 5


1.Тақырыбы: Патогенді саңырауқұлақтар. Микробиологиялық зерттеулер үшін тексеру материалын алу жəне тасымалдау ережелері. Микробиологиялық диагноз қою, профилактикасы, емдеу қағидаттары.

Дисбактериоз зерттеулері қорытындыларын талдау жəне дисбактериоздың коррекциясы. Бактериялардың, вирустардың, гельминттер мен қарапайымдылардың патогенді факторлары.

жүктеу/скачать 0.62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: