Біріншіден, Қазақстан тарихы курсы университет көлемінде бүкіл мамандықтарға оқылатын болғандықтан сапалы дәріс сабақтарын өткізу мақсатында пән оқытылатын аудиториялар қажетті техникалық құрал-жабдықтармен (микрофон, компьютер, проектор, экран т.б) жабдықталуға тиісті.
Екіншіден, Қазақстан тарихы Мемлекеттік емтихан тапсырылатын мәртебесі жоғары пән болғандықтан оқытушының сбақты сапалы жүргізуіне және студенттің білім салуына қажетті барлық мүмкіндіктер (сабақ кестесі, аудитория мәселесі, оқулықтармен қамтамасыз ету, кафедраға карталар, көрнекі құралдар алу т.б.) жасалу қажет.
Үшіншіден, басқа корпуска көшу барысында берілмеген интерактивті тақтаны кері қайтарып, техникалық құрал-жабдықтарды қою және пайдалану мақсатында кафедраның интерактивті кабинетін қайта қалпына келтіру қажет. Онда оқытушыларға электронды қор және оқу кітапханасын жандандыруға мүмкіндік болар еді.
Төртіншіден, Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ-нің корпустары мен аудиторияларында WiFi-ге (желісіз интернет) шығу кедергісіз жүзеге асырылуы керек. Сонымен қатар, факультеттерде шын мәнінде жұмыс істейтін, казіргі заманғы техникалық көрстекіштерге сай компьютерлік сыныптар бекітілуі қажет.
Бесіншіден, университет кітапханасы жұмыс кестесінен бастап оқырмандарға қызмет көрсетуінің негізгі бағыттары бойынша күрделі өзгертулерді талап етуде. Ең алдымен бұл оқырманға кез-келген уақытта пайдалануға мүмкіндік бетерін электрондық қорға (ресурстарға) байланысты болып отыр.
Алтыншыдан, ғылыми зерттеулерді жүзеге асырып, нәтижелі жетістіктерге жету үшін кафедраны диктофондармен (5 дана), сканерлармен (2 дана), цифрлі фотоаппараттармен (5 дана), ноутбуктармен (5 дана), ақпаратты тасымалдаушылар 1 ден 8 мгб (10 дана), қатты дискілер (5 дана), бағдарламалы жабдықтар (аудармашылар, сөздіктер, энциклопедиялар), лицензяиланған вирусқа қарсы бағдарламалармен қамтамасыз етілуі қажет. Мысалы, бүгінгі таңда Қазақстан тарихында ауызша тарихқа ерекше көңіл бөлінгендіктен аталмыш жабдықтарға деген қажеттілік өсуде.
Жетіншіден, 2009 жылы 5 ақпанда Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ-нің логистика бөлімі «Учприбор» фирмасының EIKI LC – XIP200 интерактивті проекторының тұсаукесерін өткізді. Бұл проектор жапон технологиясының соңғы жаңалықтарының бірі болып табылады. Кафедра оқытушыларының университеттің барлық корпустарында және бүкіл мамандықтарда сабақ жүргізетінін ескере отырып, салмағы небары 3,3 кг, тасымалдауға және қолдануға ыңғайлы, әрі әдістемелік жағынан неғұрлым тиімді құралды кафедра иемденсе білім сапасының әлдеқайда жетілетіні сөзсіз.
Проекторды оқу процесінде, докторлық, магистрлік диссертациялар мен студенттік ғылыми жобаларды қорғау бырысында, ғылыми және әдістемелік семинарлар мен конференцияларды өткізуде пайдалануға болады. Осыған орай, жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, Қазақстан тарихы кафедрасына EIKI LC – XIP200 интерактивті проекторын алып беруге ұсыныс жасалған еді, әлі күнге дейін жауап жоқ. Осы мәселе жылдамырақ шешімін тапса дейміз.
Сегізіншіден, Қазақстан тарихы пәнінен мемлекеттік емтиханды компютерлік тестілеу әдісінен ауызша формаға көшіру тиімді болар еді. Себебі, Қазақстан тарихы барынша кең ауқымды, гуманитарлық сөз өнеріне, ғылыми тұжырымдарға негізделген пән болғандықтан білім алушы тарихымыздың өзекті мәселелері бойынша өз ойларын жан-жақты жеткізе білуге тиісті.
ОҚЫТУДЫҢ КРЕДИТТІК ЖҮЙЕСІ БОЙЫНША
ОҚУ БАҒДАРЛАМАЛАРЫН ЖАСАУ ӘДІСТЕРІН ЖЕТІЛДІРУ
Жубаев С. Д. э.ғ.к., қаржы кафедрасының
доценті, экономика факультеті оқу-әдістемелік кеңесінің төрағасы
Оқытудың кредиттік жүйесі бойынша оқу бағдарламаларын жасаудағы ең жиі кездесетін мәселе, бұл студенттердің келесі оқу жылына деканат ұсынған пәндер ішінен қандай пәндерді таңдауы. Бұл мәселе жақын келешекте бұдан да артық күрделенуі мүмкін. Себебі, Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасында жоғарғы оқу орындарының (ЖОО) оқу жоспарларын таңдаудағы және жасаудағы еркіндігін кеңейту мақсаты белгіленген. Яғни, алдынан белгіленетін міндетті пәндер үлесі азайып, таңдау арқылы оқылатын пәндер тізімі кеңейтілетіні күтілуде.
Бұл үрдіс жоо оқытушы – профессорлар құрамының (ОПҚ) белсенділігі мен жауапкершілігін арттырумен қатар, студенттер арасында таңдау ісінің жоғары ұйымдастырушылықпен өтуін талап етеді.
Амалдағы мемлекеттік стандарттарға сай студент акедемиялық бакалавр дәрежесін алу үшін 4 жылдық оқу кезінде теориялық (назариялық) оқу нәтижесінде 128 кредит және мамандық бойынша ондірістік тәжірибе өтуден 6 кредит жинауы қажет. Осы 128 кредиттің 80-85 алдыннан белгіленген міндетті пәндер есебінен топталып, қалған 48-43 таңдау арқылы анықталған пәндерден тұрады. Таңдауға ұсынылған пәндердің жалпы саны таңдалуы керек пәндерден 2 – 3 есе көп болуы керек. Студентке бір семестрде орта есеппен 16-18 кредит жинауға мүмкіндік беріледі. Оқытушыларды таңдау мүмкіндігін жарату үшін, әр-бір пәнге де 2-3 оқытушы көрсетіледі.
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия Ұлттық университетінің Экономика факультеті студенттерінің жеке оқу жоспарларын жасау тәжірбиесін талдау нәтижесінде келесідей жағдайлар орын беретіні анықталды. Оқу бағдарламасын жасау студент үшін де, оқытушылар үшін де өте маңызды кезең. Студенттің жеке оқу жоспарын жасауы бірнеше сатыдан тұрады. Бұл жоспар келесі оқу жылы үшін үстіміздегі оқу жылының соңына дейінгі уақытта жасалады. Әдетте, ақпан – наурыз айларында басталып, сәуір – мамыр айларында жоспарлар деканатқа талқылау үшін жиналады. Ал, бірінші курс студенттері үшін 1 оқу жылына оқу бағдарламасын жасау уақыты 1 семестр соңы болып белгілінген. Жаңадан ғана университет табалдырығын аттаған жеткіншектер үшін бұл жұмыс әжептеуір қиыншылықтар тудырады. Сондықтан, көпжағдайларда бірінші курс студенттері үшін, ұзақ уақыт бойы университетте қалыптасқан дәстүр негізінде кафедра және деканат ұсынған оқу бағдарламасын қабылдау дұрыс шешім болады деп ойлаймыз.
Білім берудің кредиттік жүйесі студенттердің міндетті түрде дәрістерге қатысуын талап қылады. Сонымен бірге, өз бетімен еркін оқып уйрену және жаңа ғылыми жетістіктерді терең иеленуімен ерекшеленеді. Студент тек жеке оқу жоспары көлемінде ғана емес, білім алудың кредиттік жүйесі талаптарына сай қалыптастырылған бағалау әдістерін де еркін меңеруі қажет.
Осы талаптарға сәйкес келетін білім жүйесін қалыптастыру студенттің жеке оқу бағдарламасын жасауды толыққанды, ықыласпен орындауына байланысты болады.
Бағдарламаны жасаудың негізгі кезеңдері мыналардан тұрады:
-
әр мамандық бойынша типтік жеке оқу жоспарында көрсетілген міндетті түрде оқылатын және таңдау арқылы оқылатын пәндердің тізімі жасалады. Егерде бір мамандық ішінде бірнеше мамандандырылу қажеттігі болса, онда әр-бір мамандандырылу бойынша жеке оқу жоспары жасалуы керек;
-
студенттерге әр пән бойынша бір оқу тобында кем дегенде неше адам болуы керектігі айтылады;
-
ұсынылған жеке оқу жоспары негізінде тәжірибелі ОПҚ арасынан тағайындалған кеңесші – эдвайзер көмегі арқылы студенттер өздерінің жеке оқу жоспарын жасайды. Бұл оқу жоспары бір оқу жылына арналып, жыл бойы 32-36 кредит көлеміндегі оқу пәндерін қамтуы қажет;
-
жеке оқу жоспары жасалғаннан кейін, қойылған талаптарға жауап беретін оқу топтары қалыптастырылып, студенттерге хабарланады;
-
қайсы бір студенттердің жеке оқу жоспары қалыптастырылған топтарға сай келмесе, студент өзінің жеке жоспарын қалыптастырылған топтардың оқу жоспарына сәйкес өзгертуі еркін түрде талап етіледі.
Еліміздегі оқытудың кредиттік жүйесі бойынша оқу бағдарламаларын жасау кезеңдерін талдау нәтижелерінен дұрыс қорытындылар шығару, нәтижесінде бағдарламалар сапасын арттыру арқылы, Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі бастауымен елімізде кең өріс алған оқудың кредиттік жүйесі, біздің білім беру саламыздың Еуропаның оқу жүйесінің жоғарғы талаптарына сәйкестігін арттырады. Университеттеріміз Болон процессіне қосылу арқылы, студенттердің білім дәрежесін бағалудың талаптарын арттырып, кредиттерді есепке алудың (трансфертінің) еуропалық жүйесі шеңберінде акедемиялық ұткырлықтарын да (мобильность) кеңейтеді.
Осы мақсатта, оқу бағдарламарын жасау әдістерін жетілдіру үшін келесі шараларды орындау қажеттілігі анықталды.
1.Студенттер келесі оқу жылында оқылатын пәндер туралы толық ақпаратқа ие болуы;
2. Пәндерді оқытатын оқытушылар туралы толық деректер жиынтығы: ғылыми дәрежесі, ғылыми атағы, оқытушылық әлеуеті, тәжірибесі ашық жариялануы;
3. Әр-бір пәнді оқытудағы негізгі мақсат мен міндеттері және кейінгі оқылатын пәндерді игеруге қажеттілігі;
4. Оқылатын пәндердің осы жоғарғы оқу орнындағы ғылыми ізденістер тақырыптарымен тығыз байланыстылығы;
5. Болашақ жұмыс орындарында мамандардың біліктілігіне қойылатын талаптарға сәйкестілігі;
6. Заманауи білім беру жүйесінің талаптарына жауап беретін пәнді оқытудағы инновациялық тұрғыдан, компьютер кластары, интернет, интерактивті тақталармен, кітапхананың ақпараттандырылуымен қамтамасыз етіліуі;
7.Оқу бағдарламаларына қосылған пәндердің басқа жоғары оқу орындарында, сонымен бірге дамыған шет елдік оқу бағдарламаларында өзара мойындалуы мен баламалылығы және акедемиялық ұтқырлыққа әсері дәрежесі анықталуы қажет;
8. Бірінші курс студентері үшін, ұзақ уақыт бойы университетте қалыптасқан дәстүр негізінде кафедра және деканат ұсынған оқу бағдарламасын қабылдау ыңғайлы болар еді. Студенттерді 1 оқу жылының қысқы сессиясынан кейінгі кезеңде екінші курс пәндерін таңдау арқылы жеке оқу бағдарламаларын жасауға белсенді қатыстыру.
Ұсынылған осы шаралардың орындалуы оқытудың кредиттік жүйесі бойынша оқу бағдарламаларын жасаудағы мәселелердің шешілуі мен оның сапасының жоғары болуы, уақыт талаптарына сай сұранысқа ие мамандар дайындауға әсері мол болады деп ойлаймыз.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
-
Материалы Международного семинара по внедрению кредитной системы в вузы Республики Казахстан. М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университеті. 22-23 мая 2007 года. Тараз қаласы.
-
Үздіксіз Экономикалық білім беру: оқытуды жаңарту және әдістемелік қамтамасыз ету. 2 Республикалық оқу-әдістемелік Конференция. Т.Рысқұлов атындағы Экономикалық университеті . 25-26 қаңтар 2007 жыл. Алматы қаласы.
-
Жансейіт Түймебаев. Білім беру жүйесіндегі серпінді жобалар мен жаңа мүмкіндіктер. «Егемен Қазақстан» газеті. 2010 жыл. 1 қырқүйек. 3 бет.
-
Тұяқбай Рысбеков. Академиялық ұтқырлық ұтымдылығы. «Ұлттық мектептің ұлы мұраты» айдарымен. «Егемен Қазақстан» газеті. 2010 жыл. 1 қырқүйек. 5 бет.
-
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы. Қазақстан Республикасының Президентінің 2010 жылғы 7 желтоқсандағы № 1118 Жарлығымен бекітілген. «Егемен Қазақстан» газеті. 2010 жыл. 14 желтоқсан. 5 бет.
ВОПРОСЫ ОРГАНИЗАЦИИ САМОСТОЯТЕЛЬНОЙ РАБОТЫ СТУДЕНТОВ
Туребекова Б. О. к.э.н., доцент
Кафедра учета, аудита и анализа
«За последние 40 лет в центр хозяйственной жизни выдвигаются отрасли, занятые производством и распределением нематериальной продукции: знаний и информации. Здесь и накапливаются теперь основные богатства общества».[3]Процесс интеллектуализации экономики повышает роль такой социальной сферы как образование и наука.
Теория человеческого капитала, связанная с научным толкованием этой сложной социально-экономической проблемы, рассматривая категорию «человеческий капитал» в узком смысле называет одной из форм капитала - образование. В широком смысле человеческий капитал формируется за счет инвестиций в человека путем затрат на образование.[2]
Возрастание роли и значения современной системы образования, человеческого капитала, как критерия уровня общественного развития, составляющей основы нового качества жизни общества, важнейшего фактора и базы экономической мощи и национальной безопасности страны, связано с серьезными изменениями во взаимодействии двух факторов производства: субъективного и объективного.
В современных условиях оптимальный период обновления технологий и техники сократился до 4-5 лет, а в наиболее продвинутых отраслях – до двух трех лет, причем требование обновления диктуется не столько физическим старением, сколько моральным.
Вышесказанное позволяет сделать вывод, что человеческий капитал стал главным ресурсом дальнейшего развития цивилизации. Уже сегодня он является главным компонентом национального богатства многих стран мира, доля которого, по оценкам ООН, составляет от 60 до 75 %. Возможность эффективного использования человеческого капитала в современном обществе во многом зависит от его качества и требует опережающего развития человеческих ресурсов. При этом ключевым фактором здесь становится уровень образования, его опережающее развитие по сравнению с другими социальными сферами. Все это требует развития научной и инновационной деятельности и интеграции Казахстана в мировое образовательное пространство.
Разрыв между возрастающей сложностью действительности и способностью человека ориентироваться в новых условиях при существующих в нашей республике методах обучения делают актуальным «инновационное обучение», основанное на предвосхищении неожиданных и новых ситуаций при активном участии в них человека.
Понятие «инновационный процесс» определяется как создание, восприятие, оценка и применение новшеств. В научной литературе различают понятие «новшество» и «инновационные технологии». При этом новшество рассматривается как конкретное средство, а инновация как развивающийся по определенным этапам процесс внедрения новшества.
Конкретно-историческая ситуация обновления мира и нашего общества, перестройки образования переводит эти процессы на качественно новый уровень, нацеливает на постоянное обновление содержания и форм учебно-воспитательного процесса и науки.
Фактором, обеспечивающим конкурентоспособность образовательной системы республики, является, в первую очередь, инновации. Целью инновационных технологий является создание системы внедрения инновационного педагогического опыта в образование Республики Казахстан, путем заимствования у развитых зарубежных стран и его адаптации и дальнейшего совершенствования.
Новые условия требуют новых технологий обучения, особенностью которых является активное участие самого студента в процессе получения знаний. В результате у студента должно развиться проблемное мышления, то есть не только умение сформулировать проблему, наметить пути ее решения, но и оценить необходимые условия для ее решения, в том числе и способы получения новой информации, овладение новыми информационными технологиями. Самостоятельная работа и самостоятельный поиск должны стать постоянной творческой деятельностью студента.
В этой связи важное место в процессе обучения занимает самостоятельная работа студентов. Она представляет собой совокупность многообразных видов индивидуальной и коллективной деятельности студентов, как под руководством преподавателя, так и без его непосредственного участия. Самостоятельная работа студента - это важная форма обучения, основанная на разработанных преподавателем заданиях. Выполнение заданий требует от студента активной познавательной деятельности, самостоятельного решения задач, использование ранее усвоенных и поиска новых знаний и видов деятельности.
Содержание самостоятельной работы определяется в основном структурой учебного процесса в аудиторных и внеаудиторных условиях, опытностью, профессионализмом преподавателя и кафедрального коллектива, возможностями, характером будущей специальности и степенью подготовленности студентов.
Основной целью организации самостятельной работы является:
-
углубление и расширение теоретических знаний;
-
систематизация и закрепление полученных теоретических знаний и практических умений;
-
развитие познавательных способностей и активности студентов, творческой инициативы, самостоятельности и ответственност;
-
формирование самостоятельного мышления, способности к саморазвитию, самосовершенствованию и самореализации;
-
развитие исследовательских умений.
Содержательными элементами самостоятельной работы должны стать, безусловно, умение слушать, записывать лекции и критически оценивать лекции и выступления сокурсников и подготовка к рейтингам и экзаменам. Умение и навыки, опыт самостоятельной работы приобретаются в процессе изучения первоисточников, литературы, выполнения рефератов и т.д.
В ходе развития творческих способностей студентов на основе самостоятельной работы, преподаватель должен умело сочетать репродуктивую, продуктивную и творческую деятельность студентов при разработке заданий для самостоятельной работы. При этом необходимо отойти от запоминания готовых знаний и направить познавательную деятельность на решение задач, требующих нестандартных решений, поиск и получение новых знаний, самостоятельную постановку проблемы и путей ее решения. Разработанные для самостоятельного выполнения задания должны заставить студента размышлять, самостоятельно добывать знания и применять их.
В организации самостоятельной работы важное значение имеет правильное выделение вопросов для самостоятельной проработки из общего содержания темы. Они должны вытекать из рассмотренных на лекциях и семинарских занятиях вопросов. Являясь частью темы, задания для самостоятельной работы студента должны быть, направлены на углубление знаний в изучаемой проблеме.
На лекционных занятиях необходимо обозначить место вопроса, выносимого на самостоятельное освоение, в общей системе знаний по дисциплине. Студента необходимо направить на поиск новых знаний и решений, предварительно указав на те знания, умения, которые он получил до данной темы, также в курсе других дисциплин и должен использовать при выполнении самостоятельных заданий.
Самостоятельная работа студента обеспечиваетя системой учебно-методического сопровождения, предусмотренного для изучения конкретной учебной дисциплины: методические рекомендации по выполнению самостоятельной работы, примеры решения поставленной задачи, отсылки к литературным источникам.
Перед выполнением студентами самостоятельной работы необходим инстуктаж по выполнению задания, который включает в себя цель заданий, содержание, сроки выполнения, ориентированный объем работы, критерии оценки.
Результативность самостоятельной работы зависит от качества контроля за деятельностью студентов и уровня их самоконтроля. Контроль результатов самостоятельной работы может существляться в различной форме (писменная, устная, смешанная) с представлением результата творческой деятельности.
Критериями оценки результатов самостоятельной работы студента являются:
-
уровень освоения студентом учебного материала;
-
умение студента использовать теоретические знания при выполнении практических задач;
-
сформированность общеучебных умений;
-
обоснованность и четкость изложения;
-
офомление материала в соотвествии с требованиями.
При оценке результативности самостоятельной работы может быть использованы данные об участии студентов в научных конференциях, конкурсах студенческих работ и их достижениях. Например, по результатам самостоятельной работы по дисциплине «Статистика и СНС» студентов специальности «Учет и аудит» за 2009-10 учебный год количество участников составило 20 студентов, из них 6 получили поощрения в виде дипломов и грамот 6 человек.
Современные направления совершенствования образования основываются на создании новых образовательных технологий, включая ряд таких задач как технизация учебного процесса, интеграция в международное информационное и коммуникационное пространство, переход от информационного типа обучения на активнодеятельный, увеличение научной и практической направленности процесса обучения.
Достижению задач образования способствуют методы обучения. В последнее время получили широкое применение такие инновационные технологии как дистанционное обучение и кредитная система обучения.
Методы обучения как обязательный элемент в структуре образовательной деятельности должны способствовать достижению задач образования. Для достижения целей образования необходимо использовать в учебном процессе активные творческие и деятельные формы, такие как тренинги, диспуты, круглые столы, семинары, дебаты, деловые игры. Так по дисциплине «Статистика и СНС» одним из вопросов самостоятельной работы студентам предложено расчетно-графическое задание на основе реальных статистических данных по выбранной индивидуальной проблематике в рамках программы дисциплины, нацеленное на закрепление навыков применения статистических методов исследования социально-экономических явлений.
Интерактивные методики являются необходимым элементом кредитной технологии, требуют своего переосмысления и дальнейшего совершенствования. Они достаточно разработаны и широко представлены в литературе и вопрос заключается в их широком использовании в учебном процессе.
Эффективное функционирование названных форм требует обеспечения условий: интернет, электронные учебники и учебные пособия, организация научно-исследовательской деятельности студентов посредством электронного варианта, телекоммуникационные технологии, игровые технологии в образовании.
Одним их вариантов применения информационных технологий в самостоятельной работе являют обучающие программы различных видов, которые предоставляют студенту возможности для самопроверки, закрепления полученных знаний и формирования определенных умений, навыков. Применение моделирующих обучающих программ во много раз повышают эффективность обучения.
В западных ВУЗах применение подобных программ освоено еще в прошлом столетии. Обеспечение названными программами учебного процесса в РК на сегодняшний день требует своего внимания.
Эффективность самостоятельной работы студента зависит от качества руководства ею со стороны преподавателя. Он выбирает приемлемые методы, разрабатывает задания, формулирует их цель, консультирует перед выполнением заданий, наблюдает за ходом выполнения самостоятельной работы студента, своевременно оказывая помощь в преодолении возникающих трудностей, оценивает результаты. При организации внеаудиторной самостоятельной работы студентов нужно избегать шаблонов, подходить к этой работе творчески. Одним из моментов организации консультирования являтся обеспечение реального доступа студента для снятия возникающих проблем и вопросов. Одним из возможных вариантов такого доступа является использование электронной почты при помощи которой студент может общаться с преподавателем, задавать возникающие вопросы, сдавать выполненные задания на проверку.
Таким образом, в достижении целей инновационного образования большое место отводится преподавателю, от него необходим качественно новый уровень профессиональной подготовленности.
Следует помнить, что образование является основным приоритетным направлением и основным индикатором развития общества во всех цивилизованных странах мира. Ведь по сути, страны конкурируют не только товарами и услугами – они конкурируют системами общественных ценностей и системой образования. Задача вхождения Республики Казахстан в число 50-ти наиболее конкурентоспособных стран мира может быть решена только тогда, когда будет создана эффективная система образования, удовлетворяющая потребностям мировой рыночной экономики.
Эффективность инвестиций в человеческий капитал одна из самых высоких, а отдача от этих вложений наступает через определенное время, следовательно, ошибки от этих вложений очень дорого обходятся обществу. Таким образом, наиболее приоритетным направлением инвестиций нужно считать, по нашему мнению, инвестиции в подготовку и переподготовку педагогических кадров, и в первую очередь, для высшего образования. Это заставляет по-новому взглянуть на вопросы как подготовки педагогических кадров для высшего образования, так и повышения их квалификации.
Список использованной литературы
-
Концепция развития образования Республики Казахстан до 2015 года.
-
Щетинин В.П. Образование в контексте теории человеческого капитала // Педагогика. 2003. № 6.
-
Колин К. Человеческий потенциал и социальные технологии в 21 веке //Вестник высшей школы. 2003. № 6
-
Коханец А. Условия эффективности кредитной системы обучения в Казахстане. 2007
-
Иренов Г. Н. Потенциал политических знаний и активизация самостоятельной работы студентов. НИР ПГУ. 2007
Достарыңызбен бөлісу: |