Оқу құралы Қарағанды 2011 (02) ббк 81. 2 Англ я 7 у 57 рецензенттер



бет3/9
Дата01.06.2016
өлшемі0.89 Mb.
#106361
1   2   3   4   5   6   7   8   9

Жаттығу №5.

Келесі сөздерді қолданып, сөйлемді толықтырыңыз: worse, better, further, older, elder

  1. We complained about the food in our hotel. But instead of improving it got…

  2. Your work is not very good. I am sure you can do … than this.

  3. Ann’s younger sister is still at school. Her … sister is a nurse.

  4. Our team played really badly this afternoon. We played … than we have ever played before.

  5. You are standing too near the camera. Can you move a bit … away?

  6. Is Jim younger than you? – No, he is …

  7. The damage to our car was not so bad. It could have been much …

  8. If you need any … information, please contact our head office.

  9. The garden looks … since you tidied it up.

  10. Is your headache better? – No, it is …

  11. The situation was much … than we expected.

  12. I am very tired. I can not walk much …


Жаттығу №6.

Келесі сөздерді ағылшын тіліне аударыңыз

Ескі, үлкенірек, ең үлкен, менің үлкен ағам, менің ескі досым, ең ұзын, ұп-ұзын, алыс, бақыттырақ, ең бақытты, бақытты, ең жақсы, қап-қара, ұзынырақ, жап-жаман, жылырақ, оның ең жақсы досы, оның кіші ұлы, оның үлкен ұлы.


Жаттығу №7.

Төмендегі сын есімдер мен үстеулерден шырайларын жасап сөйлемді толықтырыңыз:

crowded, early, easily, expensive, interested, large, near, often, quiet, thin

1. This jacket is too small. I need a ________ size.

2. You look ________. Have you lost weight?

3. He is not so keen on his studies. He's ________ in having a good time.

4. You will find your way around the town ___________ if you have a map.

5. You are making too much noise. Can you be a bit __________?

6. There were a lot of people on the bus. It was ______ than usual.

7. You are late. I expected you ____________.

8. You hardly ever write to me. Why don't you write a bit __________?

9. The hotel was surprisingly cheap. I thought it would be much ___________.

10. It's a pity you live so far away. I wish you lived _____________.



Жаттығу №8.

Жақшаны ашып, сын есімдер мен үстеулерді қажетті формада қолданыңыз:

1. A:Did you enjoy the film? B: Yes. It was ...the funniest (funny) film I've ever seen.

2. A:James is very tall. B:Yes. He's ..... (tall) boy in our class.

3. A: Was it a good party? B:Yes. I left .... (late) than I had intended to.

4. A: Did you like the black dress? B: Yes, but it was  ....(expensive) than the blue one.

5. A: Why do you want to go to Spain? B: Because it's much .. (warm) than England.

6. A: Do you enjoy your job? B: Oh, yes. It's ..... (good) job I've ever had.

7. A: If you need any ......(far) help, just ask me. B:Thank you. That's very kind of you.

8. A: My teacher is very clever. B: Yes. She's ...... (intelligent) woman I've ever met.

9. A: Dinosaurs were .....(big) than houses. B: I know. They were enormous.

10. A: How much did you pay for that bag? B: £5. It was ......(cheap) one I could find.


Сан есім

The Numeral

Сан есім заттың санын, мөлшерін, ретін білдіріп, тікелей зат есіммен тіркесіп қолданылады. Сан есімдер есептік (Cardinal Numeral) және реттік (Ordinal Numeral) сан есімдер болып екіге бөлінеді.



Есептік сан есімдер

Cardinal Numeral

Есептік сан есімдер (1-12): one, two, three, four, six, seven, eight, ten, eleven, twelve.

13 – тен 19 – ға дейінгі сан есімдер – teen жалғануы арқылы жасалады: 13 – thirteen, 14 – fourteen, 15 – fifteen, 16 – sixteen, 17 – seventeen, 18 – eighteen, 19 – nighnteen.

Ондықты білдіретін сан есімдер – ty жалғануы арқылы жасалады: 20 – twenty, 30 – thirty, 40 – fourty, 50 – fifty, 60 – sixty, 70 – seventy, 80 – eighty, 90 – ninety.

Сан есімдердің оқылуы: 23 – twenty – three, 45 – fourty – seven, 156 – one hundred and fifty –six.

Сан есімдер есептік және реттік болып екіге бөлінеді. Есептік сан how many? (канша?), реттік сан есімдер which? (нешінші, қайсы?) - деген сұрақтарға жауап береді.


Реттік сан есімдер

Ordinal Numeral

Реттік сан есімдер – th жалғануы арқылы жасалады. Бірінші (the first), екінші (the second), үшінші (the third) сан есімдері ерекше форма арқылы жасалады.

Реттік сан есімдер анықталған артикльмен қолданылады.

Есептік сан есімдер Реттік сан есімдер

one (1) the first (1st)

two (2) the second (2nd)

three (3) the third (3rd)

four (4) the fourth (4th)

five (5) the fifth (5 th)

six (6) the sixth (6 th)

seven (7) the seventh (7 th)

eight (8) the eighth (8 th)

nine (9) the ninth (9 th)

ten (10) the tenth (10 th)

twenty – five (25) the twenty – fifth (25 th)

two hundred and fifty – three (253) the two hundred and fifty-third

Жылдарды оқығанда сандарды жұптап айтады: 1976 – nineteen seventy six. Күндер былай жазылып оқылады: December 2, 1980 - The second of December nineteen eighty. Бөлшек сандардың оқылуы: 1/2 - a half, 1/3 – a/one third, 3/4 - three quarters, 2/9 – two ninths, 0,25 – zero/o/naught point two five, 2,456 – two point four five six, Пайыздардың оқылуы: 5% = 5 per cent =5 p.c.=five per cent
Бастауышы жоқ жақсыз сөйлем

It is important (маңызды). It is hot (ыстық).Time (уақыт).

What time is it by your watch? Сағатыңыз қанша болды ?

2.00 It is two o’clock. Сағат екі.

4.07 It is seven minutes past four. Төрттен жеті минут асты

6.15 It is fifteen minutes (a quater) past six. Алтыдан он бес минут асты.

8.30 It is thirty minutes (half) past eight. Сегізден отыз минут асты (Сегіз жарым)

9.35 It is twenty five minutes to ten. Оңға 25 минут қалды.


Бекіту жаттығулары
Жаттығу №1

Сөзбен жазыңыз:

  1. 9.02.1997

  2. 22.06.1941

  3. 5.08.1975

  4. 7 + 5 = 12

  5. 7 + 25 = 32

  6. I live in Tverskaya street 25, flat 69.

  7. 121600 square miles



Жаттығу №2

Could you tell me the time, please! What’s the time?

10.00a.m.

7.05a.m.8.15a.m.

10.25a.m.

12.30p.m.

3.40p.m.


5.45p.m.

8.55p.m
Жаттығу №3



Сұрақтарға жауап беріңіз.

1. Say what number is between:

  • 10 and 12; 7 and 9; 1 and 3; 6 and 8; 2 and 4;

  • 9 and 11; 3 and 5; 8 and 10; 4 and 6; 5 and 7

2. Say what number comes after:

  • - Say what number comes before:

  • 3,7,10,11,4,9,2,6,5,8,12.

  • 2, 11,9,1,6,10,3,7,5,4,8.


Жаттығу №4

Төмендегі есептік сан есімдерді сөзбен жазыңыз:

3,13,30, 4, 14, 40, 5, 15, 50, 8, 18, 80, 13,100, 226, 705, 1,000, 4568, 6,008, 75,137, 425,712, 1,306,527, 2,032,678.



Жаттығу №5

Төмендегі реттік сан есімдерді сөзбен жазыңыз:

1, 11, 21, 2, 12, 20, 3, 13, 30, 4, 14, 40, 5, 15, 50, 6, 16, 60, 8, 18. 80, 9, 19, 90, 100, 103, 300, 425, 705, 1,000, 1,015.


Жаттығу №5

Төмендегі бөлшектік сан есімдерді сөзбен жазыңыз:

3/5; 1/4; 2/3; 7/6; 0,105; 2,18; 17,562;


Жаттығу №6

Ағылшын тіліне аударыңыз:

Он бесінші аудитория, оныншы пәтер, журналдың жиырма бесінші нөмірінде, жетінші тарауда, төртінші сабақтан, үш жүз он бесінші аудиторияға, тоғызыншы деңгейде, отыз бірінші каналда, үшінші басылымда, екі жүз бесінші бетте, бес үй, алты студент, отыз қой, бес орындық.


Демеуліктер (Предлогтар)
Prepositions
Қазақ тілінде предлог деген ұғым жоқ, ол қазақ тіліндегі демеулік ұғымына сәйкес келеді. Демеулік дегеніміз сөз алдынан келетін көмекші сөздер.

Ағылшын тілінде демеуліктер сөйлемде екі түрлі қызмет атқарады:



  1. Заттардың кеңістікте орналасуын, іс-әрекеттердің уақытқа қатынасын, істің себеп-салдарын көрсетеді;

  2. Ағылшын тілінің дамымаған жалғау, жұрнақтарының қызметін атқарады.

Демеуліктер бірінші қызметінде қазақ тілінің көмекші есімдеріне ұқсайды. Ал екінші қызметіне келсек, қазақ тілінен аударғанда септік жалғаулары демеуліктер арқылы беріледі.

Мысалы:


  1. ілік септіктің –ның, -нің, -дың, -дің, -тың, -тің жалғаулары of арқылы беріледі: the book of the brother. – ағамның кітабы.

  2. барыс септіктің –ға, -ге, -қа, -ке жалғаулары to арқылы беріледі: They went to Almaty. – Олар Алматыға кетті.

  3. шығыс септіктің –тан, -тен, -дан, -ден шылаулары from арқылы беріледі: from a city – қаладан.

  4. көмектес септіктің –мен, -пен жалғаулары with, by арқылы беріледі: with Saule - Саулемен.

  5. жатыс септіктің –да, -де, -та, -те жалғаулары in арқылы беріледі: He is in the class – Ол cыныпта.

Демеуліктер жай ( of, for, on), күрделі (below, between), туынды (in front of, out of) болып бөлінеді.

Ағылшын тілінде демеуліктер орын, бағыт және уақыт және демеуліктеріне бөлінеді:




Орын демеуліктері

on – үстінде

on the desk, on the wall

in – ішінде

in the room, in the street

at – жанында

at the window, at the meeting

near – жанында, қасында

near the door, near the wall

over – үстінде

over the table, over the sofa

under – астында

under the table, under the bed

between – арасында, ортасында

between two chairs, between the doors

among - арасында

among the students, among them

behind – артында

behind the house, behind the tree

across – арқылы

across the street, across the river

in front of – алдында

in front of the house, in front of the column

through - арқылы

through the window, through the glass

Бағыт демеуліктері

to - -ға, -ге, -қа, -ке

to the library, to the South

towards - -ға, -ге, -қа, -ке қарай

towards the forest, towards the house

from - -тан, -тен, -дан, -ден

from the table, from the North

into - -ішіне, ішке

into the room, into the box

out of - -дың, -дің, -тың, -тің ішінен

out of the house, out of the drawer

off - -тан, -тен, -дан, -ден

off the table, of the wall

Уақыт демеуліктері

on - -да, -де, -та, -те

on Sunday, on the tenth of February

in - кейін

in two days, in September

at - -да, -де, -та, -те

at 7 o’clock, at noon

by – қарай

by 3 o’clock, by noon

from … till- ... бастап ... дейін

from early morning till late at night

since - … бастап

since 5 o’clock, since midnight

for – ішінде

for an hour, for ages

during – кезінде

during the lecture, during the break

before – алдында

before the bell, before winter

after – кейін

after the break, after classes

till - дейін

till May, till the end of the year

between - арасында

between one and two o’clock


Бекіту жаттығулары

Жаттығу №1

Демеулік қойыңыз:

1. I work ... the hospital.

2. She works ... the therapeutic clinic.

3. The nurse takes the temperatures ... patient every day. Do you live ... your family?

5. The patient was examined ... the doctors.

6. This book was written ... Tolstoy.

7. Thousands of students study ... our University.

8. Children begin school ... the age ... seven.

9. Are you fond ... cats?

10. Have you got a dog ... your house?

11. He has got a lot ... mistakes ... his test.

12. The nurse airs wards ... the morning.


Жаттығу №2.

On, in, at, to, into демеуліктерін қолданып, сөйлемді аударыңыз:

1. Біз орманнан көп саңырауқұлақ жинадық.

2. Алия бөлмеде болды. Ол терезенің алдында тұрды.

3. Жерде қалың кілем жатты. Балалар кілемнің үстіне отырып ойнай бастады.

4. Балалар қайда? – Олар алаңда ойнап жүр.

5. Сенің қаламың қайда? – Ол менің қалтамда.

6. Суретті тақтаға іліңіз.

7. Ол тақтаға шығып борды алды да тақтаға жаза бастады.

8. Тақтаға шығыңыз.

9. Інім ас үйге кіріп, үстел басына отырды.


Жаттығу №3

Көп нүктенің орнына қожетті демеуліктерді қойыңыз:

1. The operation was performed ... Pr. Smirnov.

2. I prefer to do my homework ... evening.

3. They are waiting ... their father.

4. I have dinner ... six o'clock every day.

5. Pass the salt ... me, please.

6. The Crimea is ... the South ... our country.

7. It consist ... many islands - large and small.

8. Japan is a country ... the western part ... The Pacific Ocean.

9. She likes to go ... the Caucasus ... winter.

10. When we go ... foreign countries we see a lot ... things.

11. What size ... gloves does your daughter wear?

12. My wife has spent a lot ... money ... fashionable furniture.
Жаттығу №4

In немесе at демеуліктерін қолданып сөздерді аударыңыз:

Саяжайда, орманда, театрда, бақшада, асханада, кітапханада, дүкенде, үйде, өзенде, кинода, қарда, ыдыста, институтта, музейде.


Жаттығу №5

On немесе at демеуліктерін қолданып сөздерді аударыңыз:

Сөреде, терезенің жақтауында, орындықта, заводта, қабырғада, вокзалда, платформада, еденде, төбеде, көрмеде, аялдамада, жерде, концертте, тақтада, сабақта, көпірде, стадионда, жұмыста.


Жаттығу №6

Төмендегі тіркестерді ағылшын тіліне аударыңыз:

Сағат бесте, сағат беске қарай, сағат бестен бастап, түсте, түске қарай, түстен бастап, өткен жылдан бастап, осы жылы, 2011 жылға қарай, 25 ақпанға қарай, 25 ақпанда, таңертеңнен, түнге қарай, түнде, кешеден бері.


There + to be (is/are) тіркесі

Бұл тіркес жанды немесе жансыз заттың орнын білдіру үшін қолданылады. Қазақ тіліне жатыр, бар, тұр деп аударылады. Негізінен қазақ тіліне аударған кезде мекен пысықтауышынан бастап аудару керек. There is тіркесі жекеше түрдегі зат есіммен, there are көпше түрде қолданылады. Сөйлемдегі орын тәртібі: 1. there is/are 2. Зат есім 3. Мекен пысықтауышы. Мысалы:



There is a pen on the desk.

There are two pens on the table.

Егер сөйлемде there + to be тіркесімен бірнеше бастауыш келсе, онда to be әдетте өзінен кейін келген бастауышпен байланысады (бастауыш жекеше түрде тұрса there is, көпше түрде there are қолданылады). Мысалы:



There is a table and five chairs in the room.

There are five chairs and a table in the room.




Болымды түрі

Сұраулы түрі

Қысқа жауап

Болымсыз түрі

жекеше

There is a book on the table. - Үстелдің үстінде кітап бар.

Is there a book on the table?-Үстелдің үстінде кітап бар ма?

Yes, there is. – Иә, бар. No, there is not. - Жоқ.

There is not a book on the table.-Үстелдің үстінде кітап жоқ.

көпше

There are many trees in the park. - Саябақта ағаштар көп

Are there many trees in the park?-Саябақта ағаштар көп пе?

Yes, there are. – Иә, бар.

No, there are not. - Жоқ.



No. There are not many trees in the park. - Жоқ. Саябақта ағаштар көп емес.

Егер адам, я зат бізге белгілі болған жағдайда, оның алдынан белгілілік артиклі қойылады және there is/there are тіркесі қолданылмайды. Оны аударғанда мекен пысықтауышы сөйлемнің сонында тұрады. Мысалы:



The book is on the table. - Кітап үстелдің үстінде тұр.
Бекіту жаттығулары
Жаттығу №1

Жақшаны ашып, керекті формаға қойыңыз:

1. There (is, are) two pens and four pencils on that table. 2. There (is, are) a box on the floor. 3. There (is, are) some shoes on the floor. 4. There (is, are) a book on the table. 5. There (is, are) four pencils on the table. 6. There (is, are) a table in the room. 7. There (is, are) a gas cooker in the kitchen. 8. There (is, are) some pictures in the room. 9. There (is, are) a cup and three spoons on the table. 10. There (is, are) ten students in the classroom.


Жаттығу №2

Жақшаны ашып, керекті формаға қойыңыз:

1. There is a refrigerator in the room. 2. There is a TV set in the living room. 3. There are cups on the table. 4. There is some milk in the bottle. 5. There are nine students and a teacher in the classroom. 6. There are newspapers and magazines on the table. 7. There is some oil in the bottle. 8. There are two windows in my room. 9. There is some vase in the room. 10. There is a radio in the kitchen.



Жаттығу №3

-to be-етістігінің (is, are) дұрыс формасын қойыңыз және аудармасын жазыңыз:

  1. There ... some new commercial banks in our city.

  2. There ... state chartered banks that offer many services.

  3. There ... some non-deposit financial institutions in the USA.

  4. There ... an insurance company and some pension funds on the list below.

  5. There ... a growing number of small finance companies in the USA today.

Жаттығу №4

Төмендегі сөйлемдерді сұраулы және болымсыз сөйлемге қойыңыз.

  1. There's a blackboard in our classroom.

  2. There are some English books on the table.

  3. There were very many mistakes in your dictation.

  4. There's a new grammar rule in Lesson Four.

  5. There was a telegram on the table.

  6. There was too little ink in my pen to write two letters.


Жаттығу №5

Жақшаны ашып, керекті формаға қойыңыз:

  1. There ... a large table in my room.

  2. There ... three windows in my classroom.

  3. There ... a table and four chairs in my sister's room.

  4. There ... a blackboard, four tables and five chairs in our classroom.

  5. There ... a text-book and two exercise-books on my table.

  6. There ... a school here in 1920.

  7. There ... very many children in the park yesterday.


Сөзжасам

Word-building

Ағылшын тілінде сөзжасамның мынадай түрлері бар:



  1. түбірлердің немесе сөздердің бірігуі арқылы;

  2. конверсия;

  3. аффиксация (префиксация және суффиксация);

Сөздердің құрылымын белгілеу үшін мынадай қысқартулар қолданылады:

А – adjective сын есім

Adv.- adverb үстеу

N - noun зат есім

Num.- numeral сан есім

P.I - Participle I есімше І

P.II - Participle II есімше ІІ

Prep.- preposition предлог

R - root түбір

V - verb етістік

1. Түбірлердің немесе сөздердің бірігуі

Ағылшын тілінің сөздік қорын толықтырудың негізгі жолы болып табылады. Жаңа сөз екі немесе одан да көп сөздердің бірігуі арқылы жасалады:

а) күрделі зат есімдерден:

N + N coal – field көмір бассейні

A + N blackboard сынып тақтасы

Prep. + N inside ішкі бөлім

V + N grindstone ұштағыш

N + Prep. + N father-in-law қайын ата

б) күрделі сын есім:



A + A dark-red қара қызыл

Num + N first-class бірінші класстық

N + A waterproof су өтпейтін

A + P.II whitewashed ағартылған

Adv. + P.II well-known өте танымал

N + P.II man-made жасанды

в) күрделі етістіктерден:




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет