Астана Халықаралық Университет
РЕФЕРАТ
Пәні:Өмір Қауіпсіздігінің Негіздері
«Тақырыбы: Иондық сәулелену»
Орындаған: Ануар Ләйлім 22А-9
Қабылдаған: Карибаева М.К
Астана 2023
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
Иондық сәулелену ашылуы
Иондаушы сәулелену түрлері
Иондық сәулелену топтары
Иондық сәулелену тіркеу әдістері
Иондаушы сәулелену көздері және әсері
Иондаушы сәулелену тірі организмдерге әсер етуі
Иондаушы сәулеленудің денсаулыққа әсері
Өндірістік жарақат алуды және кәсіби ауруларды азайту жолдары
Алдын алу шаралары
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Ғылыми тұрғыдан айтсақ, бұл сәуле заттың атомдарынан бөлінетін энергия түрі. Екі түрі бар - электромагниттік толқындар және ұсақ бөлшектер. Иондаушы сәулеленудің екінші атауы бар, ол толығымен дәл емес, бірақ өте қарапайым және бәріне белгілі - радиация.
Радиация барлық жерде. Біз оны көрмесек те, сезбесек те, біз кез келген уақытта және кез келген жерде – жүргенде, тамақ ішкенде немесе ұйықтағанда иондаушы сәулеленуге ұшыраймыз. Иондаушы сәулелену дегеніміз не? Оның қандай түрлері бар және ол адам ағзасына қалай әсер етеді?
Барлық заттар радиоактивті емес. Табиғатта радиоактивті элементтердің мөлшері өте шектеулі. Бірақ иондаушы сәуле белгілі бір құрамы бар кәдімгі тастың айналасында ғана емес. Күн сәулесінің өзінде аз мөлшерде радиация болады! Сондай-ақ терең теңіз көздерінен шыққан суда. Олардың барлығы емес, бірақ көпшілігінде арнайы газ - радон бар. Оның адам ағзасына әсері өте қауіпті, дегенмен, басқа радиоактивті компоненттердің әсері сияқты.
Адам радиоактивті заттарды жақсы мақсатта пайдалануды үйренді. Радиоактивті сәулеленумен бірге ыдырау реакцияларына байланысты атом электр станциялары, суасты қозғалтқыштары және медициналық құрылғылар жұмыс істейді.
Өндірістік орта жағдайында және күнделікті тіршілік етуі барысында, адам ағзасына ультракүлгін, инфрақызыл, лазерлік, оптикалық және радиожиілік диапазондарындағы электромагниттік сәулеленумен қатар, иондаушы (иондандырғыш) сәулеленулер (ИС) де әсер етуі мүмкін.
Рентген сәулеленуінің және радиактивті ыдыраудың ашылуымен қатар адам бір уақытта — иондаушы сәулеленудің зақымдаушы әсерінен қорғану туралы мәселеге кездесті.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) мәліметі бойынша иондаушы сәулелену – электромагниттік толқындар (гамма немесе рентген сәулелері) немесе бөлшектер (нейтрондар, бета немесе альфа) түрінде таралатын атомдар шығаратын энергия түрі. Атомдардың өздігінен ыдырауы радиоактивтілік деп аталады, ал артық энергия иондаушы сәулеленудің бір түрі болып табылады. Ыдырау және иондаушы сәуле шығаратын тұрақсыз элементтер радионуклидтер деп аталады.
Достарыңызбен бөлісу: |