Реферат Тақырыбы : "Мінез-құлқы бұзылған балалар " Орындаған : Марат А. Тобы : МӨ-22-14к1 Қабылдаған : Төлегенова К
жүктеу/скачать 38.9 Kb.
|
1 2
Мө-22-14К1 Марат Аружан э- Бұл бет үшін навигация:
- Жоспар Негізгі бөлім 1
- Пайдаланылған әдебиет
- Мінез -құлықтың бұзылуының түрлері
- Толық емес жанұя.
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ М.АУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТ “Мәденет және өнер” Реферат Тақырыбы : “Мінез-құлқы бұзылған балалар “ Орындаған :Марат А. Тобы :МӨ-22-14к1 Қабылдаған :Төлегенова К. Шымкент2023 Жоспар Негізгі бөлім 1)Мінез-құлқы бұзылған балалар 2) Мінез -құлықтың бұзылуының түрлері 3)Қиын балаларымен жұмыс жасау Қорытынды Пайдаланылған әдебиет Мінез -құлықтың бұзылуы – әдетте балалық немесе жасөспірім кезінен басталатын мінез -құлық пен эмоционалды мәселелер тобы. Бұзылуы бар балалар мен жасөспірімдерге ережелерді ұстану және өзін әлеуметтік жағынан қолайлы ұстау қиынға соғады. Олар басқалардың құқықтарын бұзуы мүмкін агрессивті, деструктивті және алдамшы мінез -құлықты көрсете алады. Ересектер мен басқа балалар оларды психикалық ауруға шалдыққаннан гөрі «жаман» немесе қылмыскер ретінде қабылдауы мүмкін. Егер сіздің балаңызда мінез -құлықтың бұзылуы болса, олар қатал және сенімді болып көрінуі мүмкін. Шындығында, мінез -құлқында ауытқушылығы бар балалар көбінесе өздеріне сенімсіз болады және адамдардың оларға агрессивті немесе қауіп төндіретініне сенімді емес. Мінез -құлықтың бұзылуының түрлеріЖүріс -тұрыстың бұзылуының үш түрі бар. Олар аурудың белгілері пайда болатын жасына қарай жіктеледі: Балалық шақтың басталуы мінез -құлықтың бұзылу белгілері 10 жасқа дейін пайда болған кезде пайда болады. Жасөспірім кезеңі мінез -құлықтың бұзылу белгілері жасөспірім шақта пайда болған кезде пайда болады. Анықталмаған бастама – бұл мінез -құлықтың бұзылуының бірінші жасы белгісіз. Кейбір балаларға профосоциалды эмоциялары шектеулі мінез -құлықтың бұзылуы диагнозы қойылады. Мінез -құлықтың бұзылуының осы түрімен ауыратын балалар жиі қатал және эмоционалды емес деп сипатталады. бұзушылықтар, қадағалаусыз, панасыз қалудың және қоғамға жат iс-әрекеттердiң алдын алуға, оларға ықпал ететiн себептер мен жағдайларды анықтауға және жоюға бағытталған, кәмелетке толмағандармен, сондай-ақ оларды тәрбиелеу, оқыту және бағып-күту жөнiндегi мiндеттерiн орындамайтын не олардың мiнез-құлқына терiс әсер ететiн ата-аналармен немесе басқа да заңды өкiлдермен жеке профилактикалық жұмыстарды қоса жүзеге асыратын құқықтық, педагогикалық, медициналық және өзге де шаралар жүйесiн күшейту қажет. ата-анасының немесе олардың заңды өкiлдерiнiң, сондай-ақ педагогтардың, тәрбиешiлердiң және кәмелетке толмағандарды қадағалауды жүзеге асыруға мiндеттi басқа да оқыту, тәрбиелеу және өзге де мекемелер қызметкерлерiнiң тарапынан оны тәрбиелеу, оқыту және (немесе) бағып-күту жөнiндегi мiндеттердi орындамауы немесе тиiсiнше орындамауы салдарынан, не оның үйден немесе бала құқығын қорғау жөнiндегi функцияларды жүзеге асыратын ұйымдардан өз еркiмен кетуi салдарынан мiнез-құлқына бақылау болмаған кәмелетке толмаған балаларды анықтау; қалыптасқан жағдайлардың салдарынан тiршiлiк әрекетi бұзылған және осы жағдайларды өз бетiнше немесе отбасының көмегiмен жеңе алмайтын балаларды дер кезінде есепке алу және реабилитациялық шараларды жүргізу; балаға қоғамда қалыптасқан және оның рухани, дене бiтiмi, имандылық, психикалық, мәдени, зияткерлiк дамуына және әлеуметтiк ортаның терiс ықпалынан қорғауға бағытталған мiнез-құлық ережелерi мен нормаларын дарыту жөнiндегi ата-анасының немесе өзге де заңды өкiлдерiнiң жауапкершіліктерін арттыру; кәмелетке толмағанның ата-анасының немесе өзге де заңды өкiлдерiнiң өз қаржылық мүмкiндiктерi мен қабiлеттерiнiң шегiнде оның салауатты дамуы, оның мүлiктiк және мүлiктiк емес құқықтары мен мүдделерiн және мемлекеттiк ең төменгi әлеуметтiк стандарттарын қорғау үшiн жағдай жасау; кәмелетке толмағандарды құқықтық, әлеуметтiк, дене бiтiмi, психикалық, педагогикалық, моральдық және (немесе) материалдық қалпына келтiруге бағытталған шаралар кешенiн құру және енгіізу. Қоғамның моральдық нормалары мен талаптарына сәйкес келмейтін мінез - құлықтың әдетте әлеуметтік жат деген терминдермен белгілеу қабылданған. Ми патологиясына байланысты болатын балалардың аномал (кемісті) мінез-құлқынан айырмашылығы, әлеуметтік жат мінез – құлық әлеуметтік жағынан негізделген, жағымсыз шағын ортаның теріс ықпалымен, семьядағы дұрыс емес, өзара қарым қатынастарымен, семья мен мектеп тәрбиесінің олқылықтарымен, қателіктерімен сабақтас. «Қиын» деген термин қазіргі практикада жеке басын тәртіпке салу қажет балалардың кең ортасын білдіреді. Бұған ересектердің талабына, кеңесіне қарсылық көрсететін тілазар, ерке, қоңыр балалар да жатады. Мұндай ауытқудың іс жөнінде себебін анықтау оларға қатаң талап қоя және іс әрекеттің коллективтік формасына енгізе отырып, балалардың қажеттілігі мен ынтасына назар аудару – еркелік, қыңырлық, тілазарлықты болдырмау мен оны жеңудің негізгі жолы. Балалардың белгілі бір бөлігі сотқарлығымен, тәртіпсіздігімен, дөрекілігімен ерекшеленеді. Мұндай оқушыларға жеке жол табу әсіресе қажет, алдымен олардың тәртіпсіздігінің түп - тамырын анықтау керек. Бұл балалармен жұмыс істеу олардың белсенділігін, инициативасын мақсатқа сәйкес ұйымдастыруды, олардың адамгершілігін, белгілі дербестігін құрметтеуді көздейді. Балалардың ерекше тобын мінез - құлқында еңбекке құштар ықыласы мен әдеті жоқ, жалқау балалар құрады. Тәрбиешілерге мұндай баланың ұмтылысын, күш – жігер көрсетуін аңғарту және мадақтау, оның, бойында еңбекке деген қажетсінуін ояту, сан алуан іс - әрекеттен қуаныш табуды үйрету өте қажет. Ең теріс қасиеті жалған айту болып табылатын балаларда бар. Мұндай кемшілікпен күресе отырып, қиялдау (мектепке дейінгі кіші шәкірттік шақтағыларға тән) мен шындықты әдейі бұрмалауды ажырату қажет. Жалған айту жаза алудан қорқудың да, жағымсыз қылықтарын жасыруға ұмтылудың да, өзін таныту, айналасындағылардың назарын өзіне аудару тілегінің де салдары болуы мүмкін. Балалардың жолдастықты өзінше бір түсінуі, жолдастарының теріс қылығын жасыру амалы ретінде де өтірік айту жиі кездеседі. Біріншіден, бала өтірігінің нақты себебін анықтау, екіншіден өтіріктің барлық жағымсыз көріністерін, оның қорқақтықпен, екі жүзділікпен өзара байланысын сыпайы көрсете отырып, шыншылдық сенім, өзара құрмет және талап қоюшылық жағдайын туғызу үшін тәрбиешіге көп тер төгу қажет. Қиын балалармен жұмыс істеу: 1) балаға ілтипатпен, ізгі тілектестікпен қарау; 2) oның жағымды қасиеттеріне сүйену; 3) оның адамгершілік күшіне, потенциалды мүмкіндіктеріне сену сияқты өте биязылықпен жеке - дара қатынасты қажет етеді. Педагогикалық жағынан алғанда, бетімен жіберілген балалармен – тәртіп бұзушы жетекшілермен тәрбие жұмысын жүргізу мейлінше күрделі. Бұл жетекшілерге көбіне ырықсыз мінез – құлық, жеке бас құрылымының бұзылуы, айқын көрінген әлеуметтік жат, оның ішінде жасына лайық есем қажеттіліктердің болуы, немденуге бағдарланған қалыптан тыс, «тікелей» тілектердің болуы, достық, жолдастық, парыз, ар - намыс туралы теріс түсінікке алып келетін қарым – қатынастағы қажеттіліліктің бұрмаланған бағыттылығы тән. Тәртіп бұзушы жеткіншектерде рухани, танымдық, эстетикалық қажеттіліктер деформацияланған. Атап айтқанда, оқуға деген ынта жойылған. Сонымен бірге тәртіп бұзушы жеткіншектер, зерттеулер көрсеткеніндей, қалыпты интеллектуалдық мүмкіндіктерді игереді, сондықтан көп салалы іс - әрекеттің берілген жүйесіне оларды мақсатты түрде тартып отыру интеллектуалдық жүгенсіздік пен енжарлықты жоюға көмектеседі. «Қиын» балалардың көпшілігінде теріс қылықтар ересектікке бой ұрудан, өзінің правосын жете түсінбеуден, ересектердің олaрды мойындауына жетуге ұмтылуының салдары болып табылады. Жеке адамның адамгершілік жағынан бұзылуға әкеп соқтыратын қақтығысты ситуацияның түп тамыры семья тәрбиесінің кемшіліктерінде жатыр. «Қиын» балаларды осылай типке бөлу тәрбие ықпалы жүйесін тұтасымен түзетуге мүмкіндік беріп қоймай, сонымен бірге, қиын қақтығыс жағдайында тұрған әрбір балаға жеке дара қатынас жасауда жүзеге асыруға жол ашады. Мұнда «қиын» мектеп оқушыларын жан - жақты қоғамдық пайдалы іске тарту жұмысының жүйесі өте маңызды. Бұл қызметті ұйымдастырғанда олардың ерекшеліктерін ескереді, оны көп салалы коллективтің тарам - тарам жүйесі арқылы іске асырады.. Жасөспірімнің мінез - құлқы – жанұядағы қарым - қатынас қалыптастыруының нәтижесі. Сондықтан тәрбиені жанұядан бастаған жөн. Жанұядағы өзара қарым - қатынасты түзету керек. Сынып жетекшісі әрбір жанұя ерекшелігіне байланысты өзінше жол таба білуі қажет. Ол үшін сәтсіз жанұяның пайда болуы себебіне анықтау керек ол әр жанұяда әр түрлі болуы мүмкін. Ондай жанұяны бес түрге бөлуге болады. «Қиын» деген термин қазіргі кезде жеке басын тәртіпке салу қажет балалардық кең ортасын білдіреді. Бұған ересектердің талабына, кеңесіне қарсылық көрсететін тілазар, ерке, қоңыр балалар да жатады. Мұндай ауытқудың іс жөнінде себебін анықтау оларға қатаң талап қоя және іс әрекеттің коллективтік формасына енгізе отырып, балалардың қажеттілігі мен ынтасына назар аудару – еркелік, қыңырлық, тілазарлықты болдырмау мен оны жеңудің негізгі жолы. Балалардың белгілі бір бөлігі сотқарлығымен, тәртіпсіздігімен, дөрекілігімен ерекшеленеді. Мұндай оқушыларға жеке жол табу әсіресе қажет, алдымен олардың тәртіпсіздігінің түп-тамырын анықтау керек. Бұл балалармен жұмыс істеу олардың белсенділігін, инициативасын мақсатқа сәйкес ұйымдастыруды, олардың адамгершілігін, белгілі дербестігін құрметтеуді көздейді. Балалардың ерекше тобын мінез-құлқында еңбекке құштар ықыласы мен әдеті жоқ, жалқау балалар құрады. Тәрбиешілерге мұндай баланың ұмтылысын, күш – жігер көрсетуін аңғарту және мадақтау, оның, бойында еңбекке деген қажетсінуін ояту, сан алуан іс - әрекеттен қуаныш табуды үйрету өте қажет. Ең теріс қасиеті жалған айту болып табылатын балаларда бар. Мұндай кемшілікпен күресе отырып, қиялдау (мектепке дейінгі кіші шәкірттік шақтағыларға тән) мен шындықты әдейі бұрмалауды ажырату қажет. Жалған айту жаза алудан қорқудың да, жағымсыз қылықтарын жасыруға ұмтылудың да, өзін таныту, айналасындағылардың назарын өзіне аудару тілегінің де салдары болуы мүмкін. Балалардың жолдастықты өзінше бір түсінуі, жолдастарының теріс қылығын жасыру амалы ретінде де өтірік айту жиі кездеседі. Біріншіден, бала өтірігінің нақты себебін анықтау, екіншіден өтіріктің барлық жағымсыз көріністерін, оның қорқақтықпен, екі жүзділікпен өзара байланысын сыпайы көрсете отырып, шыншылдық сенім, өзара құрмет және талап қоюшылық жағдайын туғызу үшін тәрбиешіге көп тер төгу қажет. Қиын балалармен жұмыс істеу: 1) балаға ілтипатпен, ізгі тілектестікпен қарау; 2) oның жағымды қасиеттеріне сүйену; 3) оның адамгершілік күшіне, потенциалды мүмкіндіктеріне сену сияқты өте биязылықпен жеке-дара қатынасты қажет етеді. Педагогикалық жағынана алғанда, бетімен жіберілген балалармен – тәртіп бұзушы жетекшілермен тәрбие жұмысын жүргізу мейлінше күрделі. Бұл жетекшілерге көбіне ырықсыз мінез – құлық, жеке бас құрылымының бұзылуы, айқын көрінген әлеуметтік жат, оның ішінде жасына лайық есем қажеттіліктердің болуы, немденуге бағдарланған қалыптан тыс, «тікелей» тілектердің болуы, достық, жолдастық, парыз, ар-намыс туралы теріс түсінікке алып келетін қарым – қатынастағы қажеттіліліктің бұрмаланған бағыттылығы тән. Тәртіп бұзушы жеткіншектерде рухани, танымдық, эстетикалық қажеттіліктер деформацияланған. Атап айтқанда, оқуға деген ынта жойылған. Сонымен бірге тәртіп бұзушы жеткіншектер, зерттеулер көрсеткеніндей, қалыпты интеллектуалдық мүмкіндіктерді игереді, сондықтан көп салалы іс-әрекеттің берілген жүйесіне оларды мақсатты түрде тартып отыру интеллектуалдық жүгенсіздік пен енжарлықты жоюға көмектеседі. 1. Толық емес жанұя. Жалғызбасты ана тәрбиелеп отырған жанұяда «қиын» бала көбірек кездеседі. Бұндай жанұядағы жағдай өте салқын, немқұрайдылық, ішкі сезімталдықтың жоқтығы аңғарылады. Сынып жетекшісіне осындай жанұямен жұмыс жүргізуде жетістікке жету үшін мынадай бағыттарды ұстану қажет: ● Баланың анасының сеніміне кіру, баланың анасының орнына өзін қойып көру. Себебі ол деген көзқарасын бақылай білуге көмектеседі. ● Баланың болашағына қызықтыру, балаға деген ананың және баланың анаға деген жауапкершілігін ояту. Баланың жан дүниесін түсінуге, ойын бөлісуге шақыру. Баласына ашылып, өзінің жоспарын айқындау жөн екендігін түсіндіру. жүктеу/скачать 38.9 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2