\\Ъ 5 И. Нугыманүлы, Ж. Ә. Шоқыбаев

0. 
   Органикалық химияның жеке курс ретінде оқытылуын қалай түсіндіруге болады?
   

0. 
   Органикалық химия курсының мазмұны мең оқыту әдістемесін дамытуда елеулі үлес қосқан қандай ғалымдарды білесіз? Олардың еңбектерін атаңыз.
   

0. 
   Соңғы жылдарда органикалық химияның мектептегі курсының мазмұнына қандай ѳзгерістер енгізілді?
   
1. 
   Органикальщ заттар химиясының теориялық негіздері, олардың бейорганикалық химияның теорияларымен байланысы қандай?
   

0. 
   Органиқалық қосылыстардың электрондық жэне кеңістік қүрылысы жѳніндегі үғым қалай қалыптастырылады жэне дамытылады?
   

0. 
   Изомерия және гомология үғымдарын қалыптастыру методиқасының негізгі мәселелерін сипаттап беріңіздер.
   

0. 
   Атомдардың езара эсері үғымына байланысты оқу материалдарын оқулықтың жеке тақырыптары бойынша тауып, тіректік қысқаша жазба жазыңыздар.
   

ХАЛЫҚ ШАРУАШЫЛЫҒЫН ХИМИЯЛАНДЫРУ

0. 
   әселелерімен таныстыру
   

Химия пэні оқушыларды ауыр индустрияның аса маңызды саласы - химия ѳнеркэсібінің неғіздерімен таныстырады. Химия ғылымы мен ѳндірісінің езара шарттастығын, ғылымның ендіруші күшке айналып отырғанын керсетуге мүмкіндік жасайды. Химия енімдерінің халық шаруашылығында және түрмыста кеңінен қолданылатыны, шикізаттарды химиялық еңдеудің кең epic алғаны, экологиялық мэселелерді шешу женіндегі химияның маңызы туралы қалыптастырады.

Ѳндірістік материалдар алуан түрлі мамандықтармен таныстыру арқылы оқушыларға қэсіптік багдар береді, ѳмірден ѳз орнын табуга жэрдемдеседі.

Ѳндірістік материалдардың білім берудегі міндеті - химия ѳндірісі туралы үгымдар жүйесін қалыптастыру. Бұл жүйеге ѳндіріс ѳнімі, шиқізаты, шикізаттың енімге айналуының негізіне жататын химиялық реакциялар, технологиялық процестер, қондыргылар мен аппараттар жэне олармен жұмыс істеу техниқасы, ѳндірістің негізгі мамандықтары кіреді.

Ең маңызды ұғым - ѳндіріс ѳнімі, кез-келген химия ѳндірісі қажетті ѳнімді шыгару үшін пайда болады. Ѳнім деп отырғанымыдыңз ѳзі - адамга пайдалы физикалық жэне химиялық қасиеттері бар зат, сондықтан бұл зат ѳндірістен бұрын оқылады. Бұл жағдайда тарихи негіз ескеріледі. Жаңа зат алдымен зертханада алынып, қаеиеттері жэне қолданылу мүмкіндігі зерттеледі. Содан соң зат зертханадан гѳрі завод жагдайына жақындатылған үлкен қондыргыларда сынақтан ѳткізіледі. Сынау кезінде ѳндіріске байланысты мэселелер жинақтап анықталғаннан кейін химиялық завод салынады, зат химиялық ѳнімге айналады. Мэселен, күкірт қышқылы ѳндірісін оқып, үйрену осы айтылганға ұқсас жүзеге асады. Күкірттің оттекті қосылыстарын ѳткенде оқушылар күкірт қышқылының қасиеттерін тэжірибе жүзінде зерттейді, күкірттің табиғатта кездесетін қосылыстарын, оксидттерінің қасиеттерін, бір-біріне айналу реакцияларын зерттеу арқылы ѳндірістік материалды игеруге эзірленеді. Бұдан соң ѳндірістің негізгі сатысына жататын химиялық реакциялар зертханалық қондыргыларда жүзеге асырылады, ақырында ѳндірістің ѳзімен танысады.

Технологиялық процестер шикізаттардың, аралық ѳнімдердің физико-химиялық қасиеттерін ескеретін, реакциялардың жүру жағдайлары тудырылатын жэне басқарылатын қондырғылар мен аппараттарда жүзеге асады. Бүлар реакцияға кірісетін жэне реакция кезінде түзілетін химиялық активті газдардың, қышқылдардың, сілтілердің жэне басқа реагензтердің эсеріне тѳзімді материалдардан жасалады. Барлық ѳндірістерде, солардың ішінде тек химия ѳнеркәсібінде қолданылатын типтік қондырғылар мен аппараггардың құрылысы жэне жұмыс істеу негіздері қарастырылады.

Технологиялық процестерге байланысты қалыптасатын маңызды ұғымдардың бірі - химия ѳндірісінің экологиялық таза болуын қамтамасыз ету. Соңғы кезге дейін химия ѳндірісін жоспарлауда, салуда жэне пайдалануда мол ѳнім алу бірінші орынға қойылып, ѳндірістің қалдықтарын залалсыздындыруға, кешенді пайдалануға кѳңіл бѳлінбей келді. Осыдан барып, химия ѳндірісі бір жағынан зор пайда келтіргенмен окіншіжағынан экологиялық жағдайды нашарлатып, айналадағы ортаға, тірі организмдерге орны толмас зиянын да тигізді. Бұдан ѳндірістік материалды біржақты қарастырмай, қауіпсіздік шараларына, табиғатты қорғау мэселелеріне ұдайы назар аудара оқыту міндеттері келіп туындайды.

Химиялық ѳндіріспен байланысты тағы бір маңызды ұғы.м - ѳндірістің мамандықтары. Химия ѳндірісінде жоспарлауды, технологиялық процестерді, машиналардың жұмыс істеуін басқаратын, аппараттарды іске қосьш бақылайтын, шикізаттар мен ѳнімнің құрамына жэне сапасына анализ жасайтын жэне т.б. толып жатқан мамандық иелері жұмыс істейді. Осылардың маңызы жэне жұмысының ерекшеліктерімен таныстыру, абыройға бѳленген еңбек