\\Ъ 5 И. Нугыманүлы, Ж. Ә. Шоқыбаев
жүктеу/скачать 2.23 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дамытушылық
- Әдісі
- Табиғатга таралуы. NaCl түрінде хлор мүхит, теңіз, кѳл суларында тарпан. Бос күйінде кездеспейді
- С1+17Ь),), . IS^ 2S^ 2P^3S^ ЗР* 2 рб 3S ЗР
- HCI эрі тотықтырғыш, HCIO4 NaCl тотықсыздандырғьші эрі тотықтырғыш, KCIO4тотықтырғыш 55
- Жай зат М=71 г/моль
- Р/С Жұмыстың Жұмыстың Не Қорытынды барысы орындалуы, байқалады реакция теңдеуі
- Хлорсутек, газ, кѳптеген затгармен әрекеттеседі. Ѳткір иісті, түссіз газ 84® С-та катады. Суда жақсы ериді -1:450 (кѳлем).
- НС1 сутек пен хлор НС1 қышқыл активті сұйық
- NaCI+H2SO4=NaHS0 4 +HClT RH+Cl2=RCl+HCl. Қолданылуы
| Сабақтың тақырыбы: «Хлор жэне оның қосылыстары».
Сабақтың білімділік мақсаты: хлорды жэне түзқышқылын зертханалық жолмен алу жэне оның физикалық, химиялық қасиеттері, түздары, қолданылуы туралы жаңа білім беру. Тәрбиелік: студенттерді үқыптылыққа, ізденімпаздыққа, қоршаған ортаны қорғауға, қышқылдар мен түздарды тиімді, ысырапсыз пайдалануға тэрбиелеу. Дамытушылық: студенттерге жаңа тақырыпқа сэйкес игерілетін материалды ойлауға мүмкіндік жасай отырып, ой-ѳрісін, ғылыми түсініктерін дамыту; Сабақтың түрі: аралас сабақ (зертханалық және семинар). Қүрал-жабдықтар: хлорды алуға жиналған қүрал, 200, 500 милилитрлік химиялық стакан, аккумулятор, бѳлгіш воронка, тазартқыш ыдыстар, сынауықтар, бес банка, темір қасықша, кристаллизатор, Вюрц колбасы, калий перманганаты, марганец (IV) оксиді, концентрлі НС1 жэне H2SO4, мыс сымы, темір (үнтағы), сурьма (үнтағы), қызыл фосфор, скипидар (СюНіб), мырыш (түйірі), кальций оксиді, кальций карбонаты, ерітінділер; NaOH, КОН, AgNOa, индиго, фуксин, сия, күкіртсутегі, хромсульфаты, лакмус. Сонымен бірге, диаграмма, қолдан жасалынған тірек-сызбалар, кесте сигналды белгілер, эр түрлі үлестірме жэне перфокарталар қолданылады. Әдісі: сүрақ-жауап, топпен жүмыс. Сабақ барысы: оқушылардың ойлау қабілетін дамыту үшін жаңа материал тақырыбы тақтаға жазылып, тѳмендегі кестені толтыру тапсырылды. 52 1-кесте. Жана сабақты түсіндіруге арналган технологиялық карта
53
Жаңа сабақты түсіндіру барысында тірек-сызба конспекті 3 блоктан түрады. №1 блок. Хлор элементі және оған сипаттама. Табиғатга таралуы. NaCl түрінде хлор мүхит, теңіз, кѳл суларында тарпан. Бос күйінде кездеспейді, себебі ѳте активті элемент Кездесетін қосылыстары (NaCl, КС1, СаСЬ, MgCl2, КСЮз, НС1) №1 блокта, хлор таңбасының мәні мен мағынасы атом молекулалық ілім тұрғысынан түсіндіріледі. Мүнда химиялық 54 элемент хлор екенін біледі және осы символмен оның атомын да белгілеп, салыстырмалы атомдық массасы, абсолюттік атомдық массалары есептеледі. Ары қарай атомының 1 молі М=35,5 м/моль екені т ү сін д ір іл іп , мольдік массасы корсетіледі. “Бос” деген сѳзді сызып қою арқылы бос күйінде таралмайтындығын кѳрсетеміз. “Қосылыстары” деген жерге құрамында хлор атомы болатын коп кездесетін қосылыстары жазылады. №2 блок. Периодтық жүйедегі орны. VII топ, III период С1+17Ь),), . IS^ 2S^ 2P^3S^ ЗР* 2рб 3S' ЗР- t r p r з з т ? ТГТТТТіТТ CI
Сі2 , нею, НСЮз, КСЮз, CI2O7, HCI эрі тотықтырғыш, HCIO4 NaCl тотықсыздандырғьші эрі тотықтырғыш, KCIO4тотықтырғыш 55 №3 блок. Хлор молекуласы, оған сипаттама Молекула
№2 блоктан студенттер хлордың периодтық жүйедегі орны бойынша атом қүрылысын, оның мүмкін болатын тотығу дэрежелерін, сәйкес қосылыстарын тауып жазады. Сол сияқты, хлор атомының VII топта, III периодта орналасқаны корсетіледі. Атомының күрылысы бойынша: ядро заряды +17-ге тең екендігі кѳрсетіліп, оның хлор атомының периодтық жүйедегі орнының реттік нѳміріне тең екені айтылады, III периодта орналасқандықтан оның 3 электрон қабаты бар, сонымен қатар хлор атомыньщ графикалық формуласы, элеқтрондарының үяшықтарға орналасуы жазылады. Тотығу дәрежелері деген жерге хлордың барлық тотығу дәрежелері, сәйкес қосылыстары салыстыра жазылып, тотықтырғыш, тотықсыздандырғыш екені корсетілу керек. №3 блокта хлорды жай зат түрінде сипаттайды. Хлор молекулалардан түрады; салыстырмалы молекулалық массасы (Мг), 56 мольдік массасы (М), мольдік кѳлемі (V), химиялық байланысының түзілуін жэне типін анықтайды. Содан соң, жай зат ретінде қасиеті жазылады, бұдан тірек хабарлары пайдаланып, 'Т ” деген жазу хлор молекуласының газ түрінде, ‘Т ” - түсі, “И” - иісі, “Д” - дәмі жайында мэліметтер беретінін ескереді. Осылайша, сабақтың екінші бѳлімінде хлордың улы екені ескеріліп, онымен жасалатын барлық тәжірибелерді тартпа шкафта жасайды. Хлордың алынуы. Хлордың бейметалдармен эрекеттесуі. Хлордың металдармен эрекеттесуі. Хлордың сумен эрекеттесуі. 5. Хлор суының қасиеттері. ^ Хлор сутегіні алу жэне оның қасиеттері. Зертханалық жұмыс барысын студенттер жұмыс дәптерлеріне түсіріп, жазады. Р/С Жұмыстың Жұмыстың Не Қорытынды барысы орындалуы, байқалады? реакция теңдеуі а) тұз қышқылы мен хлорсутек қасиеттерін салыстырып, семинар дэптеріне мынадай үлгіде диаграмма құрастырады: HCI H-CI Н:Сі М.Ф. Қ.Ф. Э.Ф. Хлорсутек, газ, кѳптеген затгармен әрекеттеседі. Ѳткір иісті, түссіз газ 84® С-та катады. Суда жақсы ериді -1:450 (кѳлем).
57 б) тұз қышқылы туралы қандай мәселелерге кѳңіл бѳлу керек?! Алынуы: Н2+Сі2->2НС1+44 КДж/моль. NaCI+H2SO4=NaHS0 4 +HClT RH+Cl2=RCl+HCl. Қолданылуы: Хлориттер, хлораттар алуға мата ѳндірісінде ағартқыш ретінде, пиротехникада. медицинада т.б., халық HCI жүктеу/скачать 2.23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|