\\Ъ 5 И. Нугыманүлы, Ж. Ә. Шоқыбаев

14-есеп. 4,6 г зат жанғанда 8,8 г кѳмірқышқыл газы және 5,4 г су түзілді. Бүл заттың ауа бойынша тыгыздыгы 1,59. Осы заттың молекулалық формуласын табыңыздар.

0. 
   е ш у і : 1-тәсіл.
   

1). жану реакциясының жорамал сызбанүсқасы жазылады. СхНу + 02 = С02 + Н20(1)

0. 
   сызбанүсқаға есептің шартында берілген жэне теңдеуден табылған шамалар қойылады:
   

М =1 г/моль -Mr 44 г/моль 18 г/моль 46 г/моль

0. 
   белгісіз заттың, кемірқышқыл газының жэне судың моль сандарын табамыз.
   

V (СО2) = 8,8 г : 44 г/моль = 0,2 моль

v( Н2О) = 5,4 г : 18 г/моль = 0,3 моль

Зат молшерінің бір-біріне қатынасы:

V (зат): V (СО2): v( Н2О) = 0,1: 0,2 : 0,3= 1 : 2 : 3

Екі моль С02-ДС 2 моль атом С, үш моль суда 6 моль атом Н бар, бүлар жанған заттың бір моліне кіреді, демек, заттың формуласы СгНб

0. 
   шешімнің дүрыстығын тексеру үшін табылған заттың молекулалық массасы белгісіз заттың молекулалық массасымен салыстырылады.
   

Ж а у а б ы : белгісіз заттың молекулалық формуласы - СгНбО;

15-есеп. Салыстырмалы молекулалық массасы 46-ға тең бір атомды спирттің молекулалық формуласын табыңыздар.

0. 
   е ш у і : 1. Бір атомды спирттердің жалпы формуласы СпНзп+іОН
   

2. Формуланы түрлендіру арқылы: СрНгп+іОН = 46 14п+ 1 +17= 46 14п = 46- 18 14п = 28, бүдан п = 2

0. 
   а у а б ы : бір атомды спирттің формуласы СгНбОН
   

Бақылау сүрақтары

0. 
   Сан есептерінің типтерін және шығару эдістерін сипаттаңыздар.
   

0. 
   Химиялық формула бойынша есептеулерге мысалдар келтіріп түсіндіріңіздер.
   

0. 
   Ерітінділермен байланысты есептеулерге мысалдар келтіріңіздер, бүл жонінде жаңа бағдарламаның айырмашылығы қандай?
   

0. 
   Моль үғымымен байланысты шығарылатын есептерге жоғарыда берілген сызбанүсқаны пайдаланып, ауызша шьц-аратын мысалдар келтіріңіздер. Тура жэне кері есептеулердің маңызын түсіндіріңдер.
   

0. 
   Химиялық теңдеулер бойынша есептер түрлерін корсетіңіздер.
   

0. 
   Термохимиялық теңдеулер бойынша есептерге мысал келтіріңіздер.
   

0. 
   Сан есептерін шығарту әдістемесінін негізгі мәселелерін талқылаңыздар.