А. А. Роде топырақ ылғалының бес категорияның ажыратады
В. Н. Димо (1972) бойынша жылу режимі
жүктеу/скачать 37.02 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Мерзімді ұзақ тоңазыйтын жылу режимі
- Мерзімді тоңазыйтын жылу режимі
- Тоңазымайтын түрі
- Топырақтың жылу режимін реттеу
- Агротехникалық шаралар
- Агрометеорологиялық шаралар
| В. Н. Димо (1972) бойынша жылу режимі:
Тоңды түрі – көпжылдық-«мәңгі» тоңданатын аймақтарға тән. Топырақтың жылуы оның еруімен, ал салқындауы көп тоңданған грунттың үстіңгі шекарасына дейін тоңдануымен ілеседі. Топырақтың тоңазуы 5 айдан асады. Мерзімді ұзақ тоңазыйтын жылу режимі – жылу процесі алғашқы сатыда ерумен, ал салқындану тереңге тоңазуымен ілеседі. Тоңазу ұзақтылығы 5 айдан аспайды, теріс температуралы тереңдік 1 м-ден артық. Орташа жылдық температура оң болып келеді. Среднегодовая температура обычно положительная. Мерзімді тоңазыйтын жылу режимі – жылу процесі ең алдымен ерумен ілеседі, ал тоңазу тереңге емес тоңданумен. Теріс температураның тереңділігі 2 м-ден аспайды, мерзімді тоңазу бірнеше күннен 5 айға дейін болады. Орташа жылдық температура оң болып келеді. Тоңазымайтын түрі – тоңазуы байқалмайды, теріс температура жоқтың ғасы немесе бірнеше күндей ғана болады. Жылулық жағдайлар микроорганизмдердің тіршілігіне үлкен әсер етеді, осыған орай өсімдіктердің қоректік заттармен қамтамасыз етілуіне, органикалық заттардың ыдырау жылдамдығына және гуминдік заттардың синтезіне. Температураның артуы судың бірқатар қасиеттерін өзгертеді. Мысалы, температура кенет төмендегенде топырақтың үстіңгі қабатындағы су булары конденсацияланады, ал температураның төмендеуі газдардың – көмір қышқылы мен оттегі еруін күшейтеді. Топырақ температурасының құбылуы ондағы газ алмасуымен топырақ ауасының құрамын жақсартады. Топырақтың тоңазуы оның физико-химиялық қасиеттеріне көп өзгерістер енгізеді. Топырақтың жылу режимін реттеу мәдени өсімдіктердің тіршілік ету жағдайын жақсартуға бағытталған болу керек. Топырақтың жылу режиміне белсенді әсер ететін шараларды олардың ықпал ету сипатына қарай бөледі және былай ажыратады: агротехникалық, агромелиоративтік және агрометеорологиялық. Агротехникалық шаралар – терең қопсыту, тығыздау, жал жасау, аңыздарды қалдыру, топырақтың бетін жабу. Агромелиоративтік шаралар – орман екпелері, құрғақшылықпен күресу, суару, құрғату. Агрометеорологиялық шаралар топырақтың үстіңгі қабатынан жылудың шағылуын азайту, үсік шалуды болдырмау және с. с. бағытталады. жүктеу/скачать 37.02 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|