Вегетативтік нерв жүйесінің түйіндері – орналасуына қарай вертебральды және превертебральды деп екіге бөлінеді. Бұлар омыртқа жотасының екі жағында екі шекаралық бағана түрінде орналасады. Басқаша айтқанда, симпатикалық тізбектер деп те аталады.
Түйіннің парасимпатикалық бөлімі: мүшенің ішінде немесе оған жақын жерде орналасқан.
Вегетативтік түйіндердің ең басты рөлі нерв әсерлерін бөліп, өткізіп отырады.
Түйіндердегі нерв клеткалары бірнеше есе көп (жоғарғы мойын бөлігінде симпатикалық түйінде – 32 есе). Әрбір нерв түйіндерінде көптеген түйін алды талшықтарынан құралатын синапстер бар.
ВНЖ ганглиялары немесе түйіндері шетке шығарылған рефлекторлық орталықтар деп аталады.
6-ТАРАУ
3.6. Ішкі секрециЯ бездері
7-дәріс жоспары
6.1. гормондардың әсер ету типтері
6.2. безді клеткалардың биопотенциалы
6.3. гормондардың қорлануы
6.4. гормондардың әсер ету механизмі
6.5. Бүйрек үсті бездері
6.6. бүйрек үсті безінің қыртысты бөлігі
6.7. эпифиз
6.8. Тканьдік гормондар
6.9. қалқанша без
6.10. қалқанша серік безі
6.11. ұйқы безі
6.12. ұйқы безі гормондары
6.13. Гипофиз
Ішкі секреция бездері (ІСБ) жайлы түсінікті ең алғаш И. Мюллер (1830) енгізген. 1849 жылы неміс физиологы Адольф Бертольд тарттырылған (кестірілген) қоразға басқа қораздың аталығын (семенник) отырғызғанда, ол бастапқы қасиетін қайта қалыптастырған. Сондықтан тарихта осы күнді эндокринологияның дүниеге келген күні деп есептейді. 1889 жылы
Браун-Секар өзіне тәжірибе жүргізгені жайлы мәлімдеме жасаған. Жануарлардың ұрық клеткасынан сығып алған сұйықтың 72 жастағының ағзасына жастық шағындағы әсеріндей өзгеріске уақытша да болса әсер еткені байқалған (2-3 айға ғана). Осы фактілердің барлығы осы ғылым саласының тез дамуына үлкен ықпалын тигізген.
Достарыңызбен бөлісу: |
