Ајәтуллаһ Гәрәвинин мүстәһәбб әмәлләрә хүсуси диггәти
Ајәтуллаһ Беһҹәт бујурур: “Рәһмәтлик Компани һәјатындакы проблемләрә, тәһсил вә тәдрислә бағлы елми мәшғулијјәтләринә бахмајараг әксәр мүстәһәбб әмәлләрә дә хүсуси әһәмијјәт верәр, һәтта мүсафирәтдә олдуғу мүддәтдә дә бу әмәлләри јеринә јетирмәјә чалышарды. Онун һәмишәки дуаларындан бири бу иди: “Аллаһдан истәјирәм өмрүнүн сон анына гәдәр бу тофиги мәндән алмасын. Мән дуа вә намазлардан мә`нәви гида вә ләззәт алырам.”
Ајәтуллаһ Беһҹәт дејир: “Мән бә`зән өз-өзүмә фикирләширәм ки, неҹә ола биләр инсан бир ҝүн дә олсун “Ашура зијарәтини” охумағы јаддан чыхармыр вә намазларын нафиләсини, һәтта “Ҹә`фәр Тәјјар” намазыны да гылыр. Инсан мүсафирәтдә олдуғу заман неҹә олурса-олсун, бә`зи шејләри һәмишәки кими јеринә јетирә билмир. Хүсусилә дә јашлы адамын бүтүн бу мүстәһәбб әмәлләри јеринә јетирмәси мүшкүлдүр. Амма бүтүн бунлара бахмајараг Ајәтуллаһ Компани бунлары өмрүнүн сонуна гәдәр давам етдирәрмиш. Беләликлә, намазда сәҹдәјә ҝедәркән руһу әбәди аләмә говушмағы тәәҹҹүблү дејил”.2
Ҹәнаб Јәһја, доғрусуну билмәк истәсән...
Һөҹҹәтүл-ислам Сејјид Мәһәммәд Рза Мејбуди устады Сејјид Јәһја мүдәррис Јәздинин дилиндән белә нәгл едир:
1940-ҹы ил устадымыз Ајәтуллаһ Зијауддин Әрагинин вәфатына ҝөрә Нәҹәф елми һөвзәси үч ҝүн тә`тил е`лан етди. Бу бөјүк алимин хатирәсини јад етмәк үчүн әзадарлыг мәҹлисләри гурулду. Бир-нечә ҝүн кечәндән сонра Ајәтуллаһ Компанинин евинә ҝедиб, ондан тәдрисә башламасыны хаһиш етдик. Ајәтуллаһ Компани бујурду: “Ај Сејјид Јәһја, мән гәрара алмышдым ки, бу ҝүн дәрсә башлајым. Амма доғрусу, сүбһ намазындан сонра Аллаһ зикрилә мәшғул идим. Јары јухулу-јары ојаг һалда Ајәтуллаһ Әрагини ҝөрдүм. Евин гапысында дајаныб деди: Шејх Мәһәммәд Һүсејн! Һазырлаш, ҝәлән ҹүмә ҝүнү бизим јанымыза ҝәләҹәксән. Мән өмрүмүн сон ҝүнләрини јашадығымы јә`гин едирәм.”
Белә дә олду. Һәфтәнин сон ҝүнү һеч бир хәстәлији олмадан о да дүнјасыны дәјишди.
Бу һагда башга мараглы бир һадисәни дә ашағыда гејд едирик.
Ајәтуллаһ Сејјид Мустафа Сәфаји Хонсари Сејјид Мәһәммәд Һашими Ҝүлпајганинин дилиндән белә нәгл едир: “Ајәтуллаһ Компанинин вәфат етдији ҝеҹә атам (Сејјид Ҹәмаләддин Ҝүлпајгани) мәни чағырыб деди: Оғлум, елә инди Зијауддин Әраги ҝәлиб мәнә деди ки, Ајәтуллаһ Компани бизим јанымыза ҝәлир.” Дедим: Сејјид Мәһәммәд Һүсејн сап-сағлам адамдыр. Мән ону бир нечә саат бундан әввәл ҝөрмүшәм. Атам деди: Оғлум! Аға Зијауддин индиҹә ҝәлиб бу хәбәри мәнә деди. Сән ҝет бу барәдә сорғу-суал ет. Мән Ајәтуллаһ Компанинин һалыны сорушмаға ҝетмәк истәјәркән, бирдән мәрһумун евиндән шивән сәси галхды. Тез онун евинә ҝетдим. Доғрудан да Ајәтуллаһ Компани вәфат етмишди.
Мәрһум Ајәтуллаһ Ширазинин нәвәси Сејјид Рәзи Ширази дејир: “Рәһмәтлик Ајәтуллаһ Ҹәмал Ҝүлпајгани шејх Компанинин дәфн мәрасиминдә деди: Дүнән ахшам вәтр намазынын гунутуну охујаркән Ајәтуллаһ Әрагинин Компанинин голундан тутуб Ајәтуллаһ Мирзә Меһди Кәфајиҝилә ҝетдијини ҝөрдүм. Гәрибә бурасыдыр ки, Ајәтуллаһ Кәфаји дә бир һәфтәдән сонра вәфат етди!1
Ајәтуллаһ Мисбаһ Јәзди илә мүсаһибә
Аллаһ өвлијаларынын һәјат јолу бүтүн инсанлар үчүн ҝөзәл нүмунәдир. Бу илаһи шәхсијјәтләрин һәјат тәҹрүбәсиндән даһа сәмәрәли истифадә етмәк үчүн онлары даһа јахындан танымаг лазымдыр. Бу илаһи өвлијалар инсанын һидајәт олмасы үчүн бир нөв Аллаһ тәрәфиндән әта олунан ҝөзәл не`мәтләр сырасындадыр. Дөврүмүзүн белә дәјәрли шәхсијјәтләриндән бири дә Ајәтуллаһ Беһҹәтдир. О, башгаларына нүмунә олаҹаг инсанлардан биридир.
1953-ҹү илдә Гум шәһәринә ҝәлдијим вахт Ајәтуллаһ Беһҹәтлә таныш олдум. Бир ил сонра Һөҹҹәтијјә мәдрәсәсиндә охујурдуг. Онун мәнзили мәдрәсәнин јанындакы күчәдә јерләширди. Демәк олар ки, онунла һәр ҝүн јолда вә һәрәмдә растлашардыг. Нурани симасы һәр ҝөрәнин диггәтини өзүнә ҹәлб едирди. Ҝөзәл хүсусијјәти вә рәфтары илә һәмишә башгаларындан сечилир, бүтүн бунлар онун хүсуси мә`нәви аләмдә јашадығындан хәбәр верирди. Башгаларынын о гәдәр дә әһәмијјәт вермәдији инҹәликләрә о даһа дәгиг јанашарды. О ҹүмләдән, һәмишә сүбһ еркән дуруб Һәзрәт Мәсумәнин (ә) зијарәтнамәсини охујар вә өзү үчүн програмлашдырдығы бир чох башга мүстәһәб ибадәтләри һеч вахт тәрк етмәзди. Бу дәрин мә`нәви әхлаглы шәхс һәр ҝөрәни валеһ едәрди. Һидајәт нуру сорағында оланлар үчүн дә ҝөзәл нүмунә иди. Онда олан бу илаһи ҹазибә мәни дә өзүнә ҹәзб етмишди. Мән Ајәтуллаһ Беһҹәтлә даһа јахындан таныш олмаг нијјәтилә ону таныјанлардан сорғу-суал едирдим. Апардығым тәһгигат нәтиҹәсиндә онун һәм елми вә һәм дә мә`нәви ҹәһәтдән даһа үстүн олдуғу мәним үчүн ајдынлашды.
Бир мүддәт кечәндән сонра ара-сыра онун мәнзилинә ҝедиб ибрәтамиз нәсиһәтләриндән фајдаланмаг үчүн изн алдыг. Беһҹәт о заманлар чох кичик бир мәнзилдә јашајырды. Пәрдә илә ики һиссәјә бөлүнән отағын бир тәрәфиндә биз, о бири тәрәфиндә исә онун аиләси оларды. О чох садә, амма мә`нәвијјат вә нуранијјәт долу бир һәјат јашајарды. Биз онун елминдән бәһрәләнмәк истәјирдик. Чүнки, рәһмәтлик Ајәтуллаһ Бүруҹерди Гум елми һөвзәсиндә тәдрис етмәјә башладығы илк вахтлардан дәрс дедији тәләбәләр арасында ән фәал вә һамыдан чох суал верән Беһҹәт имиш. Адәтән, хариҹ дәрси тәдрис едән алимләрин тәләбәләри арасында устадын дедији јени бәһсләри даһа јахшы дәрк етмәк үчүн суал верән ики-үч тәләбә тапылыр. Бу тәләбәләр кечилән јени бәһсләр һаггында олан суаллары устада верәрәк дәгиг ҹаваб тапмаға чалышарлар.
Беһҹәт о вахтлар Ајәтуллаһ Бүруҹердинин белә фәал тәләбәләриндән бири иди. Әввәлләр бизи онун даһа чох руһани вә мә`нәви әхлагы өзүнә ҹәзб етмишди. Амма заман кечдикҹә онун елм вә фигһ бахымдан бөјүк алимләр сырасында олдуғу бизим үчүн ашкар олду. Елә буна ҝөрә дә елминдән бәһрә алмаг вә һәр ҝүн онун руһи мә`нәви аләминдән истифадә етмәк истәјирдик. Бу сәбәбдән дә ондан бизә тәдрис етмәсини хаһиш етдик.
Ајәтуллаһ Беһҹәтин һүзурунда
Ајәтуллаһ Беһҹәт фигһ дәрсинин тәһарәт бөлмәсини бизә тәдрис етмәјә башлады. Бир илә јахын Фејзијјә мәдрәсәсинин һүҹрәләриндән бириндә тәдрис етди. Бу дәрсләрдә тәләбәләрдән бир нечәси дә иштирак едирди. Сонралар бир-ики ил дә Хан мәдрәсәсиндә тәдрис едән Беһҹәт, физики ҹәһәтдән зәифләдијинә ҝөрә евдә дәрс дејирди. Тәгрибән, он беш ил фигһин “тәһарәт” “мәкасиб” вә диҝәр бөлмәләрини ондан дәрс алдыг. Онун дәрсләриндән алдығымыз фајдалары башга дәрсләрдә ала билмирдик. Мәтләбләри бәјан едәркән әввәл ону Шејх Әнсаринин китабындан сөјләјәр, јери ҝәлдикдә башгаларындан хүсусилә дә “Ҹәваһир”дән, тәһарәт бөлүмүндә Һаҹы Рза Һәмәданидән вә диҝәр алимләрин бу барәдәки мүһүм нәзәрләрини дә нәгл едәрди. Сонра лазым ҝәлдикдә, өз хүсуси нәзәрини сөјләјәрди. Устадын бу методу бизим ејни заманда башга нәзәр саһибләринин һәмин мөвзу һаггында олан фикирләрини өјрәнмәјә вә вахта гәнаәт етмәјә көмәк едирди. Диҝәр устадларын да тәдрисдә өзләринә мәхсус шивәләри варды. Һәр һансы бир алимин нәзәрини ајры-ајылыгда бәјан етмәк һәм вахтын тәләф, һәм дә бә`зи мәтләбләрин тәкрар олмасына сәбәб олурду. Онун дәрсләриндә гејдә алдығымыз бә`зи јаддашлары өзү устадларындан шифаһи мәнимсәмишди. Бу јаддашлар елми бахымдан олдугҹа дәгиг вә чох дәјәрли иди.
Достарыңызбен бөлісу: |