Аңлатма язуы Татар әдәбиятын укытуның максатлары


Белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы



бет3/10
Дата11.07.2016
өлшемі0.85 Mb.
#190964
түріПрограмма
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Белем бирү эчтәлегенең мәҗбүри минимумы:

Тыңлап аңлау. Аерым сүзләрне, җөмләләрне тыңлап тәрҗемә итә белү; бәйләнешле текстны тыңлап, эчтәлеге буенча укытучының сорауларына җавап бирү; дәрес барышында җанлы сөйләмне аңлап аралаша белү.

Диалогик һәм монологик сөйләм. Сорау һәм җавап репликаларын дөрес кулланып, әңгәмә төзи белү; тәкъдим ителгән ситуация буенча сөйләшү үткәрү (һәр укучының репликалар саны җидедән ким булмаска тиеш); укылган (тыңланган) текстның эчтәлеген сөйләп бирү, лексик тема буенча бәйләнешле текст төзеп сөйләү (җөмләләр саны сигездән ким булмаска тиеш).

Уку. Татар теленең әйтелеш нормаларын үтәп, аерым җөмләләрне диалогик һәм монологик текстларны сәнгатьле итеп һәм аңлап уку; таныш булмаган сүзләрнең мәгънәләрен сүзлекләрдән табып аңлата белү.

Язу. Лексик темага караган һәм актив үзләштерелгән сүзләрнең язылышын истә калдыру, укылган текстның эчтәлеге буенча сорауларга язмача җавап бирү яки сөйләү, грамматик биремле диктантлар язу.

5 нче сыйныфны тәмамлаучы рус телендә сөйләшүче балалар үзләштерергә тиешле белем-күнекмәләр

- татар һәм рус телләрендә уртак булган, ләкин әйтелешләре белән аерылган авазлы сүзләрне дөрес әйтә белү;

- авазларны сүзләрдә, сүзтезмәләрдә, җөмләләрдә дөрес әйтүгә ирешү һәм сингармонизм законының асылына төшенү;

- сөйләмне орфоэпик һәм орфографик яктан дөрес оештыра белү;

- коммуникатив максатларны аңлап, диалогик аралашуда катнашу;

- төрле аралашу сфераларыннан чыгып, телдән яки язмача үз фикерләрен белдерүгә ирешү;

- тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле монологик сөйләм төзи алу;

- тиешле (1200 сүз) күләмдә татар сүзләрен яттан белү.



Укыту программасының үзләштерелүен тикшерү

1. Дәреслектәге «Белемегезне тикшерегез» биремнәре

2. Ф.С.Сафиуллина, К.С.Фәтхуллова, Н.Г.Сазонова. Татар теленнән контроль эшләр һәм тестлар. Гомуми урта белем бирүче рус мәктәпнең 5-11 сыйныфлары өчен. Казан-Тарих, 2003.

Класстан тыш эшләр

- Татар теле атналыгында катнашу;

- Чыршы бәйрәме.

- «Татар телен иң яхшы белүче укучы» конкурсы.



Укыту-методик комплекты

- Рус телендә сөйләшүче балаларга татар телен укыту программалары (Ф.С.Сафиуллина,К.С.Фәтхуллова. Казан.«Мәгариф» нәшрияты.2010);

- Рус мәктәпләрендәге рус төркеме укучыларына татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты;

- А.Х.Нуриева, Р.Х.Ягъфәрова, К.С.Фәтхуллова. Татар теле. Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 5 нче сыйныфы өчен дәреслек (рус теледә сөйләшүче балалар өчен).






Дәреснең темасы

Сәгать саны

Дәрес тибы

Укучылар эшчәнлегенең характеры яки уку-укыту эшчәнлегенең төрләре

Белем чыганагы (материал, җиһаз)

Контроль төре

Яңа материалны үзләштерү буенча планлаштырылган нәтиҗәләр

Өйгә эш

Үтәлү вакыты




план

факт




1 чирек – 9 сәг.




1.Яңа уку елы котлы булсын!




1.

Бүген беренче сентябрь – Белем көне. Мәктәптә. БСҮ

1

Катнаш

Сүзлек өстендә эш, диа­лог, сәнгатьле уку, әдәби текст белән эш.

Дәреслек, 3-5 б, рәсем




Диалогик һәм монологик сөйләм күнекмәләрен камилләштерү

Белем көне турында сөйләшергә әзерлән










2.

Минем дустым. Иҗади эш (хикәя язу)

1

Катнаш

Сүзлек өстендә эш, диа­лог, сәнгатьле уку, әдәби текст белән эш.

Дәреслек, 10 б, план

иҗади эш, хикәя язу

Сорауларга дөрес җавап бирү, җөмләләргә дөрес сорау кую

Хикәяне язып бетерергә










3.

Дүрт ел фасылы. Көз көне үзебезнең як табигате.МРК

1

Яңа белем күнекмәләрен формалаштыру

Әңгәмә, сүзлек өстен­дә эш, сәнгатьле уку, рәсемнәргә нигезлә­неп сөйләү.

Дәреслек, 15 б, рәсемнәр




Лексик тема буенча диалогик һәм монологик сөйләм оештыра алу

Ел фасыллары тур-да сөйләргә әзерлән, сораулар әзерлә, *проект эше










4.

Җәйге ял. БСҮ

1

Катнаш

Сүзлек өстендә эш, диа­лог, сәнгатьле уку, әдәби текст белән эш.

Дәреслек, 19 б, рәсем




Лексик тема буенча диалогик һәм монологик сөйләм оештыра алу

Җәйге ялны ничек уздыруыгыз турында сөйләргә әзерләнегез










2. Кеше һәм сәламәтлек




5.

Сәламәтлек – зур байлык

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш. Текстны уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 24 б




Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү

Яңа сүзләрне ятларга, сорауларга җавап әзерләргә










6.

Г.Тукай “Бабай” ятларга

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Укытучы сүзе, сүз­лек өстендә эш, сән­гатьле уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 31 б

Шиг. яттан

Сәнгатьле уку күнекмәләрен камилләштерү

Шиг. ятларга










3. Өйдә һәм кунакта







Образларга тулы тас­вирлама бирү, әңгә­мә кору.

7.

Безнең гаилә. Рәсем буенча хикәя язу

1

Катнаш

Сүзлек өстендә эш, сөйләшү-әңгәмә кору. Картиналар белән эш.

Дәреслек, 41 б, рәсем

Хикәя язу

Сорауларга дөрес җавап бирү, җөмләләргә дөрес сорау кую

Үз гаиләгез турында хикәя языгыз










8.

Туган көн. Үзеңне әдәпле тоту кагыйдәләре

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Әсәрне сәнгатьле уку, әңгәмә, эчтәлеген сөйләү.

Дәреслек, 42 -44 б




Туган көн темасына бәйле сүзлек запасын арттыру, үз-үзеңне әдәпле тоту кагыйдәләрен белү

Син туган көнеңне ничек уздырасың? соравына җавап әзерләргә, *ситуация










9.

Эт – кешенең дусты

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш, әң­гәмә, укытучы лекция­се.

Дәреслек, 45-46 б, өстәмә материал




Аңлап уку күнекмәләрен үстерү

Яңа сүзләрне ятларга










2 чирек – 7 сәг.

4. Туган як табигате.








Сүзлек өстендә эш, әдип­нең тормышы һәм иҗаты турыңда әңгәмә.

1.

Урман.

1

Катнаш

Сүзлек өстендә эш. Текстны уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 50 б, рәсем




Текстны аңлап укуга ирешү

50 бит, сорауларга җавап әзерләргә










2.

Безнең бакчабыз. БСҮ

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Укытучы сүзе, сүз­лек өстендә эш, сән­гатьле уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 55 б, картина




тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле монологик сөйләм төзи алу

Диалог төзергә










5. Татарстан – минем республикам




3.

Татарстан Республикасы

Ватаныбыз – Татарстан

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Туган як һәм аның таби­гате турында әңгәмә, әдә­би әсәрләрдән, шигырь­ләрдән өзекләр уку.

Дәреслек, 74-76 б, өстәмә материал




Текстны аңлап укуга ирешү

Татарстан Республикасы турында проект эше










4.

Татарстанның зур байлыгы – аның халкы

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Укытучы сүзе, сорауларга җаваплар бирү.

Дәреслек, 78-79б




Татарстан турында монологик һәм диалогик сөйләмгә чыга белү

Сорауларга җавап әзерләргә










5.

Казан – Татарстанның башкаласы

1

Катнаш дәрес

Укытучы сүзе, сорауларга җаваплар бирү.

Дәреслек, 85 б




Казан турында аңлап сөйли белү, сүзлек запасын арттыру

Диалогик сөйләмгә әзерлән










6. Уйнап көл дә шатлан




6.

Яңа ел кайчан була?

1

Катнаш дәрес

Сүзлек өстендә эш. Текстны уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 89 б




Төрле халыкларда яңа ел бәйрәменең кайчан башлануы турында белү

Яңа сүзләрне ятларга










7.

Нәүрүз.

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш. Текстны уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 90 б




Текстны аңлап укуга ирешү

Татар халкының бәйрәмнәре турын-да мәгъ-лүмат










3 чирек – 10 сәг.




1.

Яраткан уен. Р.Хафизов.


1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Сүзлек өстендә эш, әң­гәмә, укытучы лекция­се.

Дәреслек, 94 б




Сорауларга дөрес җавап бирү, җөмләләргә дөрес сорау кую

Яңа сүзләрне ятларга










2.

Сабантуй.

1

Катнаш дәрес

Укытучы сүзе, сүз­лек өстендә эш, сән­гатьле уку, әңгәмә кору

Дәреслек, 95 б, сабантуй күренешләре, презентация







Сабантуй бәйрәме турында сөйләгә әзерлән










3.

Балаларның яратып уйный торган уеннары. МРК

Татар халкының милли гореф-гадәтләре

1

Катнаш дәрес

Әсәрне сәнгатьле уку, әңгәмә, эчтәлеген сөйләү.

Дәреслек, 99-101 б




тәкъдим ителгән тема буенча эзлекле монологик сөйләм төзи алу

99-101 бит, уеннар турында сөйләүгә әзерлән










7. Һәр эшнең үз остасы бар




4.

Аяк киеме фабрикасында. Г.Черненко.

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш. Текстны уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 107 б




Сорауларга дөрес җавап бирү, җөмләләргә дөрес сорау кую

Яңа сүзләрне ятларга










5.

Күмәч ничек пешә? Г.Черненко.

1

Катнаш дәрес

Сүзлек өстендә эш, әң­гәмә, укытучы лекция­се.

Дәреслек, 111 б




Сорауларга дөрес җавап бирү, җөмләләргә дөрес сорау кую

Яңа сүзләрне ятларга










6.

Нефтьтән нәрсә ясыйлар?

Татарстан горурлыгы – КамАЗ




Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш, әң­гәмә, укытучы лекция­се.

Дәреслек, 114 б




Сорауларга дөрес җавап бирү, җөмләләргә дөрес сорау кую

Яңа сүзләрне ятларга










7.

Ни өчен Ник. Д.Родари.

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Сүзлек өстендә эш. Текстны уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 121 б, 122 б




Сорауларга дөрес җавап бирү, җөмләләргә дөрес сорау кую

Әкиятнең эчтәлеген өйрән










8. Кураен югалткан сыбызгыга калган




8.

Музейлар кайчан барлыкка килгән?

1

Катнаш дәрес

Сүзлек өстендә эш. Текстны уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 126 б




Сорауларга дөрес җавап бирү, җөмләләргә дөрес сорау кую

Музейлар турында сөйләргә әзерлән










9.

Габдулла Тукай музее.

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш, сораулар буенча әң­гәмә, эчтәлеген сөй­ләү.

Дәреслек, 127 б







Яңа сүзләрне ятларга, диалог төзергә










10.

Татарстанның Милли музее.

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Укытучы сүзе, сүз­лек өстендә эш, сән­гатьле уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 129 б




Текстны аңлап укуга ирешү

Яңа сүзләр, сораулар төзе










4 чирек – 9 сәг.




1.

Кызыл китап. Р.Фәйзуллин. ятларга

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш, әң­гәмә, укытучы лекция­се.

Дәреслек, 131 б

Шиг. яттан

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Шиг. ятларга










10. Бигрәк матур җәй!




28.

М.Гафури “Җәй” ятларга, Р.Вәлиева “Җәй һәм бала”

Татарстанда үсүче дару улэннэре

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш. Текстны уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 161-162 б, 165 б

Шиг. яттан

Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Шиг. ятларга










2.

Бала болыт

1

Яңа белем, күнекмәләр формалаштыру

Сүзлек өстендә эш, сораулар буенча әң­гәмә, эчтәлеген сөй­ләү.

Дәреслек, 163 б




Текстны аңлап укуга ирешү

Яңа сүзләр, кыскача эчтәлек










3.

Кемгә кирәк, кемгә кирәкми

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш, әң­гәмә, укытучы лекция­се.

Дәреслек, 167-168 б




Сорауларга дөрес җавап бирү, җөмләләргә дөрес сорау кую

Тексттагы яңа сүзләрне сөйләмдә активлаштыру өчен җөмләләр төзергә










4.

Ана каз белән ата каз һәм аларның унике бәбкәсе

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш, әң­гәмә, укытучы лекция­се.

Дәреслек, 170 б







Яңа сүзләрне ятларга










11. Күп укыган күп белер




5.

Сабитның укырга өйрәнүе. Г.Тукай.

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш. Текстны уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 177 б




Сәнгатьле уку күнекмәләрен үстерү

Шиг. сәнгатьле укырга










6.

Кара карганың кара баласы. А.Алиш.

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Сүзлек өстендә эш, сораулар буенча әң­гәмә, эчтәлеген сөй­ләү.

Дәреслек, 179 б







Сорауларга җавап










7.

Бакчачы. М.Җәлил.

1

Яңа материалны өйрәнү дәресе

Укытучы сүзе, сүз­лек өстендә эш, сән­гатьле уку, әңгәмә кору.

Дәреслек, 180 б







Шиг. сәнг. укырга










8.

Үткәннәрне кабатлау.Уку елына йомгак ясау.

2

Кабат-

лау














тәкъдимнәр











Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет