74.«Үсік» «Электрожарақат» анықтамасы.
Үсік шалу-Төмен температуранын әсерінен жергiлiктi салкын тию (үсік шалу) және жалпы салкын тию (кату). Үсік шалу закымдануы. терiнiн және теренде жаткан тiндердiн суыкпен жергiлiктi.
Электрожаракат - электр тогынын әсерiнен пайда болатын патологиялык Электрожаракаттын ерекше бiр түрi - атмосфералык токтан, ягни найзағайдан болатын жаракат. Кебiнесе, адамдар найзағай кезiнде электрлi жабдыктардын, жумыс iстеп тұрған телевизордын, радио кабылдагыштын касында турганда немесе телефонмен сөйлескенде жаракат алады. Жарақаттангандардын терiсiнде найзагай белгiлерi анықталады, ол агаштын бутактарындай жайылган, ашык-кызгылт және кызыл түстi жолактар болып табылады. Бұл белгiлер дене белiгiне найзағай әсер еткен жердегi капиллярлардын кенеюiмен сипатталады. Электр тогы адам денесiне кiрiп, баска аймактан шыгады, оны ток шенберi деп атайды. Теменгi шеңбер-бiр аяктан екiншi аякка ететiн, онша кауiптi емес, ал жогаргы шенбер - бiр колдан екiншi колга, оган караганда кауiптiрек болады. Ен кауiптiсi, ол толык шенбер болып табылады-екi аяк пен екi колды камтиды. урдiс. Бүкiл жаракаттардың 2,5% құрайды. Өлiмнiн деңгейi 20%
75. Үсік классификациясы- реактивке дейінгі және реактивті кезеңдері.
Үсік шалудың жіктемесi
• Закымданудын терендiгi бойынша:
- I дәреже - кан айналымнын бұзылысымен реактивтi кабынудын да муы;
- II дәреже - эпителийдін ескiндi кабатына дейін закымдануы;
- III дәреже - терiнiн барлык кабатынын және жартылай тері асты шел май кабатынын некрозы;
- IV дәреже - терiнiн және теренде жаткан тiндердiн некрозы.
• Агымынын кезендерi бойынша: а) реактивтіге дейiн (жасырын); б) реактивті
Үсiк шалудын агымында екi кезендi ажыратады: реактивтiге дейiн (жасы рын) және реактивті. Реактивтіге дейiн немесе гипотермия кезенi бiрнеше сагаттан бірнеше тәулiкке созылалы - жылынуға және кан айналымнын кайта калпына келуiне дейiн. Реактивтi кезен закымданган ағзанын жылыну сәтінен және кан айналымнын кайта калпына келуiнен басталады. Ерте және кеш реактивтi кезендердi ажыратады: ерте 12 сағатка созылады, жылынудан басталып, микроциркуляциянын бузылуымен, кантамыр кабырғасындағы өзгерістермен, гиперкоагуляциямен, тромбтын түзiлуiмен сипатталады; кеш реактивтi кезен онын сонынан басталады және некроздык өзгерістермен және инфекциялык аскынулардын дамуымен сипатталады. Оған интоксика ция, анемия, гипопротеинемия тән. Закымданудын тереңдiгi бойынша үсік шалудын төрт дәрежесiн ажыратады: I және II дәрежелер беткі үсік шалу, III және IV терен. I дәрежелі үсік шалу кезiнде тiндердiн некроздык өзгеруiнсiз кан айналымның бұзылысы байкалады. Толык жазылу 5-7-кунi басталады. Үсік шалудын II дәрежесi терiнiн беткi кабатынын закымдануымен сипатталады, бұл кезде ескiндi кабат закымданбайды. Терiнiн бұзылган элементтері 1-2 аптадан кейiн кайта калпына келеді. Үсік шалудын III дәрежесiнде некрозна терiнiн барлык кабаты ұшырайды, некроз аймагы терi асты шел май қабатында орналасады. Терiнiн регенерациясы мумкiн емес, кабыршактын ығысуынан кейін, егер кемістікті жабу үшін терiнiн кайта отыргызылуы жүргiзiлмесе, сонынан тыртыкты тіннің түзілуімен грануляциялык тiн дамиды. IV дәрежесiнде некрозға тек терi ғана емес, терен жаткан тiндер шалдығады, некроздын шекарасы теренде сүйектердiн және буындардын деңгейінде өтедi. Закымданған ағзанын кургак және ылғалды гангренасы дамиды, көбінесе кол-аяктардын дистальды белiмдерiнде (кол ушы және аяк ұшы).
Достарыңызбен бөлісу: |