Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі



бет13/13
Дата23.02.2016
өлшемі1.45 Mb.
#5551
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13

Греция XV ғ.ғ.аяғына ќарай Оспан империясы Грецияның континентальды аймаќтарының бәрін де- Фракияны, Эпирді және Пелопоннес түбегін өз ќол астына бағындырды. XVI ғ.ғ. XVIІ ғ.ғ бірінші жартысында Туриця мен Венецияның арасында грек жерл ері және әсіресе Эгей және Ионик теңіздерінің аралдары үшін жүрген соғыстар тоќтатылды. Родос, Кипр және өзге аралдар бірінен соң бірі Оспандардың иеліктеріне көшіп отырды. Туриця билігі орнағаннан кейін кейбір грек феодалдары ислам дінін ќабылдап, түріктерге ќызмет етуге көшті. Түріктер Грецияда шіркеулер мен манастырларға олардың иелігіндегі жердің көбін ќалдырды. Ең жоғарғы грек дін селері өздерінің епорхияларындағы халыќќа үстемдік жүргізу, соның ішінде сот жүргізу жөніндегі кең праваларға ие болды. Сонымен, Грецияны жаулап алғаннан кейін, түріктер эканомикалыќ және саяси жөнінде өте – мөте беделді грек феодалдарымен белгілі бір мәмілеге келіп, олардың кейбір жеке правалары мен артыќшылыќтарын саќтап ќалдыруға мәжбүр болды. Түріктердің бұған баруына грек жерлерінің шеткерілік жағдайы да мәжбүр етті, грек жерлерін ќосып алу үшін XVI – XVII ғ.ғ. Венеция республикасы да күресін тоќтатпаған еді. XVII ғ Балкан түбегінің басќа аймаќтарына ќарағанда, Грецияда товар- аќша ќатнастарының даму және саудагерлер мен кәсіпкерлер тобының ќалыптасуы неғұрлым тезірек жерді. Олардың атќаратын ќызметтерінің өрісі грек аймаќтарының өзі және Оспан империясының басќа жерлеріде болды. Гректердің сауда- ќолөнер кәсібінің колониялары Балкан түбегінің және басќа еуропалыќ елдердің көптеген ќалаларында орнығып нығайды. Гректер ежелден бері делдалдыќ саудамен айналысты. Біраќ XVII ғ. Грецияда оның өзінде өндірілген ауыл шаруашылыќ өнімдерімен және ќолөнер кәсібінің бұйымдарымен сауда жүргізу де өсіп кетті. Аралдарда кеме жасау жедел дамытылды. Грецияда буржуазиялыќ элементтердің тууы гректің тым бертіндегі пайда болған азаттыќ ќозғалысының негізі болып табылды. Бұл ќозғалыстың көздеген маќсаты грек халќын рухани байта өркендетіп, тәуелсіз грек мемлекетін ќайтадан ќұру болған еді.


Жат жұрттың тепкісі мен езгісіне ќарсы Балкан халыќтарының жүргізген күресі түрік үстемдігінің барлыќ уаќытында да тоќтатылып көрген емес. Оспандыќ тепкі мен кзгі, Турция өкіметі мен феодалдардың тарапынан жасалған ќысымдар мен ќуғын-сүргіндер, біт пес мұќтаждыќ- міне, көптеген шаруалардың және ќала адамдарының гайдук тер мен клефтердің отрядтарына ќосылып кетулеріне себе болған осылар еді. Балќандағы азаттыќ ќозғалыс XVI ғ.ғ. екінші жартысында және XVIІ ғ.ғ. барынша ұлғая түсті. Бұл кезеңде жаулап алушылардың тепкісінен ќұтылуды маќсат еткен ең алғашќы жаппай көтерілістер болды. Бұл көтерілістер әдетте еуропалыќ мемлекеттердің турцияға ќарсы жүргізген соғыстарының кезінде бұрќ етіп көрініп ќалып отырды. Оспан империясымен күрестің және түріктерді Еуропадан ќуудың жоспарлары бүкіл XVI ғ.ғ. бойында жасалынып келді. Біраќ оларды іс жүзіне асару үшін еуропалыќ елдердің өздері күштерін ќосып бірігіп, түріктерге ќарсы келісіп ќимылдар жасаулары ќажет болды. XVI ғ.ғ. екінші жартысында, оспан империясының ең алғашќы ќұлдырау белгілері көріне бастаған кезде ғана Турцияның ќарсы жаќтары оның жасаған агрессиясына неғұрлым пәрменділеу тойтарыс беруге айналды.

Балкандағы азаттыќ күрес XVIІ ғ.ғ. басында да саябырланбады. 1601 жылы Албанияны Турцияның ќол астынан ќұтќару жоспары пайда болды. 1606 жылы Австрия- Турция соғысы аяќталғаннан кейін Турция мен Испанияның арасынан соғыс өртінің тұтанып кету ќаупі туып ќалды. Бұл Балкан түбегінің батыс жаќ бөлігінде азаттыќ ќозғалысќа ќайта жан бітірді. XVIІ ғ.ғ. екінші он жылдығында Отыз жылдыќ соғыстың басталуына байланысты сыртќы саясаттыќ жағдайдың шиеленісіп кеткендігінен, Балќандағы азаттыќ ќозғалыс әлсіреуге айналды. XVI ғ.ғ. және XVIІ ғ.ғ бір інші жартысында, Балкан халыќтарының түрік тепкісінен ќұтылуына Ресей әлі тікелей жәрдем көрсете алмады.


Пайдаланылған әдебиеттер:

1.Барг М.А.”Епоха и идей” М. 1987 г.

2. Гутнова Е.В. ”Историография истории срених векав” М. 1985 г.

1. Шервуд Е.А. “Законы лангобардов” М. 1992 г.

2. История средних векав. В 2-х т. М. 2001г.

3. Энгельс Ф. “О Франции в епоху феодализма” М. 1948 г. “Архив Маркса Иэнгельса”, стр. 300-302.

4. С.Д. Сказкина “Хрестоматия по истории средних векав” П. 1950 г.
Тест тапсырмалары.

1.Қай ғасыр ќарсаңында әскери- феодалдыќ Оспан империясы өзінің ќол астына Балќан түбегін түгелдей дерлік бағындырды

а) XVI ғ

ә) ХҮІІ ғ

б) ХҮІІІғ

в) ХІХ ғ


г) ХХ ғ
2. Сұлтан Сүлейман Великолепныйдың қай жылдар аралығында билік еткен.

а) 1520-1566 жж

ә) 1512-1560 жж

б) 1458-1499 жж

в) 1510-1520 жж

г) 1522-1565 жж


3. Түріктер қай ғасырда Албанияға ќайта- ќайта жойќын шабуылдар жасады.

а) ХҮ ғ


ә) ІХ ғ

б) Х ғ


в) ХІІ ғ

г) ХІ ғ
4. Албандыќ феодалдардың дені қандай дінді ќабылдап, Турция үкметінің ќол астына ќызмет етуге көшті

а) Ислам дінін

ә) Шаманизм

б) Будизм

в) Мұсылман

г) Христиан
5. Қай ғасырдың аяғына ќарай Оспан империясы Грецияның континентальды аймаќтарының бәрін де- Фракияны, Эпирді және Пелопоннес түбегін өз ќол астына бағындырды.

а) ХҮ ғ


ә) ІХ ғ

б) Х ғ


в) ХІІ ғ

г) ХІ ғ
6. Австрия мен Турция арасындағы соғысы қай жылы аяќталды.

а) 1606 ж

ә) 1589 ж

б) 1602 ж

в) 1548 ж

г) 1587 ж


15 апта

45 Сабақтың тақырыбы :



XVІ ғасырдағы және ХҮІІ ғасырдың І-жартысындағы халықаралық қатынастар.
Тест тапсырмалары:

1. ІҮ Филип қай жылы таққа отырады.

а) 1621-1665 жж

ә) 1618-1658 жж

б) 1598-1612 жж

в) 1615-1645 жж

г) 1618-1660 жж
2. Отыз жылдық соғыс қай жылы Вестфаль бітімімен аяқталады.

а) 1648 ж

ә) 1569 ж

б) 1645 ж

в) 1623 ж

г) 1617 ж


3. Оман Испания император Фердинанд пен одаќтасып ќатыстықан Отызжылдыќ соғыс қай жылы басталды

а) 1618 жылы

ә) 1610 ж

б) 1589 ж

в) 1587 ж

г) 1599 ж


4. Католонияға жасалған соғыс экспедициясы қай жыл сәтсіздікке ұшырады.

а) 1639 ж

ә) 1610 ж

б) 1589 ж

в) 1587 ж

г) 1599 ж


5. Франция мен Испания арасындағы соғыс қай жылға дейін жүргізілді.

а) 1659 ж

ә) 1610 ж

б) 1589 ж

в) 1587 ж

г) 1599 ж


6. Чехияның Белые Горе маңында чех әскерлері қай жылы жеңіліске ұшырайды.

а) 1620 ж

ә) 1610 ж

б) 1589 ж



в) 1587 ж

г) 1599 ж

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет