ОБСӨЖ жоспары:
1.Биология кабинетіне қойылатын талаптар. 2.Сынып ,лаборанттық бөлме. Көрнекі құралдарды таңдау мен сақтау.
3.Биология кабинетінің лабораториялық және экскурсиялық жабдықтары.
ОБСӨЖ мақсаты: Биология кабинетіне қойылатын талаптарды,
сынып ,лаборанттық бөлмеде орындалатын сабақтарға түсінік беру
ОБСӨЖ мәтіні:
Табиттты аялай да баіалай білейік.
Бүл бөлім қазіргі кезде тепе—теңдік бүзылып, жануарлар мен өсімдіктердің көптеген түрлерінің жойылып кеткеніне байланысты1966 жылы Біріккен үлттар үйымының шешімімен саны азайып, сиреп бара жатқан жануарларды қорғау негізінде жасалған Қызыл кітапқа арналды. 1974 жылы Қазақстанның «Қызыл кітабы» жарық көріп, оған 169 жануар мен 307 есімдік түрі енгізілді. Осы жануарлар мен өсімдіктердің тығыз мекеыдеген жерлеріне қорықтар үйымдастырылды.
Қорықтар— табиғат байлығын бастапқы қалпында келешек үрнақтардың игілігі үшін сақтайтын ғылыми зерттеу ордасы. Қорықтардың табиғатты баға жетпес асыл қазынасы екенін біліп өссін деген нсгізде бұл бөлім «Табиттты аялай да, бағалай білейік» деп аталды.
Архар меринос қойының отаны—бһдің аудан.
Өнімділігі өте жоғары архар мен биязы жүнді қойды будандастыру арқылы түңғыш шығарылған еггі, жүнді бағыггағы қойдың халы қазіргі кезде өте мүшікл. Есеижолов, Бутарин, Жандеркин, т.б. қазақстандық ғалымдардың қажырлы еңбегі арқасында 1934-50 жыл-да біздіц ауданымызда дүниеге келіп, шет елдерді қызықтырған асыл түқымды қой қазір бастапқы сапасынан айырылып, қүрып кету алында түр. Осыны көріп қиналған біздер қой түқымы қалай шығарылға-нын, бастапқы сапасының қандай болғанын негізгі асыл түқымды қой есіретің осы кеңіиар болғанын, бүл жерден Иран секілді көптеген мемлекеттер архар-меринос қойының түқымын алғанын жас үрнақ біліп, ауылына, ауданына, Отанына деген отангерлік сезімі оянып, мақтанышпен айтып жүрсін және осы түқым-ды қалпына келтіруге келешекте еңбек етсін деген негізде осы бөлім үйымдастырылды.
«Табиғаттың тарылтпаңдар, мөлдір кәусар тынысын».
Бүл бөлім туған жер табиғатына арналды. Таби-ғат—тірішілк атаулының қүтты қоныс—мекені, тіршіліктің түлеп өсуіне қажетті нәрі, жер бетіне корік берген сәні. Табиғат, Жер—ана, атамекен, туған жер, ауылым деген үғымдар бір—бірімен тамырлас орі тағдырлас. Осындай әсем көрінісінен, көркінен айыры-
лып қалу қаупі төнін түрған біздің Қүлык, гаум жопе оның айналасы осыдан 50-60 жылдай бүрын ауылдыц іргесіне келіп егінге түсіп,маза бермейтіп қарақүйрык, rap өте сирек, жазықта қойша жайылып жүретін дуа-дақтар, Қатудың үзын әрі жүйрік, залалсыз қара жыландары, әр түп аршадан, орбір бүтадан кездестірегііі Қүлық тауының ерке еліктері қазір кездеспейді. Тау-ымыздағы атакты Тянь—Шянь шыршасы сирсп, су таіі-шылығы сезілуде. Адам баласы үшін ен^басты байлық —туған жер. Сол туған жердің байлығын қорауға, есіруге жастарды жүмылдыру үшін туған жер табиғатының бір көрінісі бейнеленіп, бәлім Тарлытпандар табиғаттың мөлдір, кәусар тынысын» деп аталады.
Пайдаланған әдебиеттер
Негізгілері:
-
Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.
-
Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
-
Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
-
Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
-
Школьные программы и учебники по биологии.
-
Журналы Биология в школе
-
Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
Қосымшалар:
-
Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
-
Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
-
Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
-
Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
-
Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
-
Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
-
Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
-
Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
-
Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
-
Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
-
Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
-
Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
-
Пономорева И.Н: Изучение экологии в школе : Экология растений основами биогеоценологии М. Просвешение 1978.
-
Пономорева И.Н:Экологические питания, их система и развития в курсе биологии Л. 1979.
ОБСӨЖ № 20.
ОБСӨЖ тақырыбы: Тірі табиғат бұрышы.
ОБСӨЖ жоспары:
1.Өсімдіктер мен жануарларды таңдау және оларды тірі табиғат бұрышында орналастыру.
2. Өсімдіктер мен жануарларды күтуді ұйымдастыру.
ОБСӨЖ мақсаты:Өсімдіктер мен жануарларды таңдау және оларды тірі табиғат бұрышында орналастыруды үйрену.
ОБСӨЖ мәтіні:
Тірі табиғат мүйісінің төрбиелік мәні.
Мектептегі тірі табиғат мүйісінің мәні, оқушы-лардың сабаққа тәжірибелер дайындап сабақтан тыс, кластан тыс жүмыстарды, орындау, тірі өсімдіктер мен жануарларды сақтау орны болыи шектелмей оқушы-лардың дүниетанымын, танымдық қызығушылығын, икем—дағдыларын, еңбекке деген ынтасын арттырып, тәрбиелік мәселелерді шешудегі маңызы үлкен.
Қазіргі мектептегі тірі табиғат мүйісіне арнайы бөлмелер бөлініп, онда жануарлар өсімдіктер, биоце-ноздар жасанды боліктері қабырғаға ілінген суреттер, әртүрлі препараттар жануарлардың түлыптары сақта-латын орынға айналған.
Тірі табигат мүйісіндегі жануарлар мен осімдіктердің орналасуы белгілі тәртіппен, биоценоз-дар бойыннта топталады: аквариумдерде—балықтар, бы-лқылдақ денелілер, су осімдіктері; террариумдерде— папоротниктер, мүктер, ылгалды жердің өсімдіктері, бақалар, кесірткілер, вольерлерде жөне торларда, жа-нуарлардан бөлек ағаш тәрізді өсімдіктер де сақтала ды. Кактустардың гүрлері тастардың қондырылады.
Әрбір өсімдік пен жануарлардың түсында анықтамасы берілген этикетка, паспорттар ілінеді. Тірі табиғат мүйісіндегі жүргізілетін оқу—тәрбие жүмыстары, оқушыларды табиғатқа етене жақындас-тырып, оны сүюге, терең танып білуге, қорғауға тәрби-елеп, табиғаггың әсемдігінен эстетикалық ләззат ала-ды. Тірі табиғат мүйісіндегі орындалатын жүмыстар арқылы оқушылар кәсілтік бағдар алады, биология кур-старының тақырыптарына сәйкес кең түрде үғымдар мен білім қалыптастырылып, өздігінен бақылау жүргізу эксперименттер қою, түжырымдар жасауға үйренеді.
Осылайша жүмыс жүргізу барысында оқушылар-дың ізденіс, зерттеушілік орекеттері де дамиды. Тірі табиғат мүйісінде оқушылар сабақтан тыс уакьітта жүмыс жасай а лады.
Мектептің мүмкіншілігіне қарай тірі табиғат мүйісінің үйымдастырылуы мен жабықталуы әртүрлі деңгейде болады.
Тірі табиғат мүйісінің өсімдіктері Оқу жылының барысында тірі табиғат мүйісінде өсірілетін өсімдіктер:
1. Бөлме есімдіктеріне; 2. Шөлтесін жабайы өсімдіктер, 3. Мөдени өсімдіктер; 4. Ағаштардың, бүта-лардың сабақтары т.б.
Бөлме өсімдіктрге мүйістің түрақты бөлігі, қыс, жаз, коктем, күз мезгілдерінде сақталады. Өсімдіктердің коллекцияларында тәжірибе, эксперимент өткізуге оңтайлы түрлері өсірілгені дүрыс. Өсімдіктану, гіршіліктану пәндерінен өткізілетін са-бақтарда қолдануға ыңғайлы. Бүл өсімдіктердің қата-рына, пеларгония, примула, фуксия, монстера, традесканция, бегония, элодея, кактустар жатады.
Бүл өсімдіктерден басқа да, биология курс тары ның тақырьштарына сай қолданылатын өсімдіктсрдіи. алуан түрлері өсіріледі. Әсіресе жиі қолданылатып тра десканция, оның жапырағынан цитоплазманыц козі-алысын, су өсімдіктерін, қосалқы, ауа тамырларын, устыце тамыр оймақшасын, тамыр түктерін, қонды-рамалы жапырақтары, атпалары, телуді, қүрлық өсімдігінің су өсімдігіне айналуын көрсетуге болады.
Тірі табиғат мүйісінде өсімдіктерді биологиялық ерекшеліктеріне қарай топтарға бөліп орналастырады. Экологиялык факторларға бейімделуіне қарай, жарық, жылу, ылғалдылық т.б. өсімдіктерді белгілі жүйеде өсіреді.
Мыалы: қүрғақшылық жердің өсімдіктері: кактус, алоэ, агава, эшеверия тікенекті өсімдік; жабайьц^ түрлері тасжарған, очиток.
Ылғалды жердің өсімдіктері: арум, монстра, бегония, традесканция, циперус; жабайы түрлері: папоротник, мүк,саумалдық, росянка. Жартылай (орташа) ылғалды жердің өсімдіктері: фикус, аспидистра, лимон, кливия, пеларгония; жабайы—қүлпынай, примула.
Өсімдіктерді географиялық топтарға бөліп те ор-нал астыруға болады. Өсімдіктерді орнықтыру тәртібі олардың шығу тегін бейнелейтіндей ландшафтардың ерекшеліктерін көрсететіндей болуы керек.
Жалпы тірі табиғат мүйісінің терезелері оңтүстікке немесе оңтүстік шығысқа қарай орналасады. Күн сәулесін өсімдіктер молынан пайдалануы үшін арнайы сөрелер немесе ағаштан жасалады. Оларды сым темірдің немесе арнайы бауларды пайдаланып, іліп қоюға да болады.
Коллоквиум
Достарыңызбен бөлісу: |