Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі.

Пайдаланған әдебиеттер

1. 
   Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.
   
2. 
   Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
   
3. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
   
4. 
   Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
   
5. 
   Школьные программы и учебники по биологии.
   
6. 
   Журналы Биология в школе
   
7. 
   Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
   

8. 
   Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
   
9. 
   Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
   
10. 
    Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
    
11. 
    Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
    
12. 
    Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
    
13. 
    Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
    
14. 
    Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
    
15. 
    Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
    
16. 
    Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
    
17. 
    Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
    
18. 
    Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
    
19. 
    Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
    
20. 
    Пономорева И.Н: Изучение экологии в школе : Экология растений основами биогеоценологии М. Просвешение 1978.
    
21. 
    Пономорева И.Н:Экологические питания, их система и развития в курсе биологии Л. 1979.
    

1.Биология сабағындағы мұғалімнің ролі

2.Оқытушының білім беру деңгейі
ОБСӨЖ мақсаты: Білім берудегі мұғалімнің ролін, биология сабағындағы мұғалімнің ролін, оқытушының білім беру деңгейін анықтау.
ОБСӨЖ мәтіні: Әдістер және әдістемелік тәсілдер.

Әдістер және әдістемелік тәсілдер әр – бір әдістемелік сабақ беру іс - әрекеттінде әдістемелік тәсілдермен қатар жүреді. Әдістемелік тәсілдер дегеніміз - оқыту барысында мұғалімнің және оқушылардың әрекеттерін айқындайтын әдістердің элементтері болып табылады.

Әдістемелік тәсі лдер алуан түрлі. Олар логикалық, ұйымдастырушылық және технмкалық сипатта болады. Сабақ барысында әр – түрлі әдістерге жататын тәсілдер айқындалады. Әр – түрлі әдістердің құрамына жататын әдістемелік - тәсілдер жиі қолданылады.

Әдістердің барлық түрінде логикалық тәсілдер қолданылады: объектілердің ұқсастықтарын салыстыру, ерекшіліктерін анықтау, қортынды жасау және жинақтау. Бұл іс - әрекеттер оқушылардың ойлау қабілетін, өзіндік жұмыс жасау дағдыларын дамытады. Ал, ұйымдастыру тәсілдері оқушылардың зейінін тыңдауға, білімді қабылдауға және жұмыс жасауға, орындауға бағыттайды.

Ал, техникалық тәсілдерге әр - түрлі жабдықтармен материялдарды, қолда бар құралдарды пайдалана білу жатады.

Шығармашылықпен жұмыс жасайтын мұғалім, оқытудың жаңа тәсілдерін ойлап тауып, оқытудың белгілі әдіс – тәсілдеріне сәйкестендіріп, оқушылардың білім және тәрбие деңгейлерін көтереді. Қазіргі таңда қолданылып жүрген оқыту әдістерінде жаңа технологиялық әдістері қолданылуда.

Практикалық әдіс – тәсілдердің қолдану үрдістерін түсіну үшін, мұғалімнің пратикалық сабаққа дайындығын қарастырайық.

Әдісі практикалық – түрі – анықтау, (мысалы: өсімдік жапырағын пішінін анықтау). Әр – түрлі тәсілдерді қолдану арқылы практикалық сабақ өтудің құрлымы.

Пайдаланған әдебиеттер

1. 
   Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.
   
2. 
   Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
   
3. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
   
4. 
   Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
   
5. 
   Школьные программы и учебники по биологии.
   
6. 
   Журналы Биология в школе
   
7. 
   Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
   

8. 
   Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
   
9. 
   Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
   
10. 
    Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
    
11. 
    Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
    
12. 
    Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
    
13. 
    Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
    
14. 
    Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
    
15. 
    Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
    
16. 
    Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
    
17. 
    Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
    
18. 
    Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
    
19. 
    Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
    
20. 
    Пономорева И.Н: Изучение экологии в школе : Экология растений основами биогеоценологии М. Просвешение 1978.
    
21. 
    Пономорева И.Н:Экологические питания, их система и развития в курсе биологии Л. 1979.
    

1. 
   Биология сабағындағы мұғалімнің ролі.
   
2. 
   Мектепте гигиеналық тәрбие үйрету.
   
3. 
   Оқушылармен жеке гигиеналық жүмыс жасау.
   

Мектепте гигиеналық тәрбие берудің міндеті — оқушыларды гигиеналық біліммен таныстыру, гигиеналық дағдылар мен іскерліктерді қалыптастыру, ал мақсаты — оқушылардың денсаулығын сақтау, қорғау, жетілдіру және дамыту. Осы мәселелерді шешуде биология пәндерінің алатын орыны ерекше. Өйткені олардың бағдарламаларында гигиеналақ материалдар мол берілген.

Окушылармен гигиеналық мазмүнда жеке жүмыстарды биология кабинетінде үйымдастырып өткізіледі. Сол жүмыстың негізгі түрлеріне кабинеттегі жүмыс, сыныптан тыс оқу, санитарлық бюллетендер шығару, үндеулер мен қысқа ескертпелер жазылған қағаздарды тарату жөне тағы басқалар жатады. бүл жүмыс — біріншіден, биологияға қызығатын оқушылардың сүранысын канағаттандыру; екіншіден, оқушылардың жеке өміріне және отбасына гигиеналық ережелерді енгізу; үшініиіден олардың денсаулығын

ескеру.

Енді жоғарыда аталған жеке гигиеналық жүмые түрлеріне нақты тоқтайық.

Бірнеше мектепте гигиена, санитария, медицина бойынша ғылыми және ғылыми-көпшілік кіталтардың тізімін жасаи, оларды биология курсының тақырыптарына бөліп, арнаулы кесте құрып, биология кабинетіне ілдінеді. Кесте жанында сол кітаптарды қалай оқу керектігі турал^ы әдістемелік нұсқау жазылады.

Оқушылармен оқыған кітаптары туралы әңгіме өткізілді. Оқушылар өздерінің ауырған себептерін біліп, дәрігерлік көмекке барғаны, аурудан алдын-ала сақтану керек екенін түсінгенін айтты. Мысалы, жеке басының гигиенасын сақтамай іш ауруына ұшыраған оқушы былай деи баяндады: "мен бұрын таза жүрмейтінмін, жеміс-жвдектерді жумай-ақ жеп, содан ылғи ішім өтіп ауыратын. Енді ол туралы кітап оқып, жеке батың гигиенасын сақтау керек екенін білдім, ал қазір іш ауруым қоя бастады. әз жолдастарыма оқыған кітаптарымды айтыи, соларды оқушылардыга кеңес бердім".

Әсіресе жеке жұмыста мерзімді баспасөз беттерінде шыққан мақалалардың маңызы ерекше. Мысалы,"денсаулық" журналындағы әртүрлі аурулар, одан сақтану жолдары туралы жазылған мақалаларды жеке оқушыға оқуға үсыну оте тиімді осер етеді. Соңғы үш жылда сол журналда 50-ден аса гигиеналық мазмүнды мақалалар шықты. Солардың тізімі қүрылып, оқушыларға кеңінен үсынылуда. Мысалы, "Іш аурулары неден болады?", "Бас аурулары", "Көз аурулары", "Қүлақ аурулары" және т.б. мақалалар өз пайдасын тигізуде.

Биологиялық кабинетте арнайы "гигиеналық ережелер" бөлімі бар. Әрбір оқушы жыл соңына дейін жеке тапсырма бойынша гигиеналық ережелер жинастырып, бөлімді толықтырып отырады. Олар адам денсаулығын сақтауга байланысты мақалдар мен мәтелдер, жүмбақтар жинастырыумен де айналысады. Сондай-ақ, "Денсаулық" журналы мен газетгердің мақалалары да иайдаланылады. Жеке тапсырма бойынша оқушылар "Сен білесің бе?", "Киім жөне аяқкиім гигиенасы", "Медицинадағы ^каңалықтар", "Тамақ гигиенасы", "Гигиена және еңбек", "Жеке бастың гигиенасы", т.б. альбомдар жасап, оларды сабақта және сабақтан тыс жүмыстарда пайдаланды.

Оқушылармен жеке гигиеналық жүмыстың тағы бір қызық түрі - санитарлық бюллетендер шығару, ережелер мен үндеулерді найдалану. Бүларды санитарлық ағарту үйлерінде, Қызыл Крест қоғамынан және санитарлық эиидемстансаларынан алуға болады. Оларды жергілікті жердің санитарлық-гигиеналық ерекше л іктерін ескеріп, жыл мезгілдеріне және адам мен жануарлардың арасында аурулардың таралуына байланысты жылма-жыл баспа беттерінде шығарылады. Мысалы, "Дизентериядан сақтан!", "Біл және £сте сақта", "Грип", "Муха - враг здоровья", "Алғашқы жордем", "Школьнику о зрении", "Грип - опасная болезнь", "Зрение и возраст", т.б. үндеулер мен ережелер оқушылар мен ата-аналарға оқуға таратылады. Ал олар соларды оқьш, өз аурулары туралы терең біліп, одан сақтану және емделу жолдарымен танысады. Мысалы, оқушы көзілдірік киюге үялын, дәрігерге бармағаны зиянды екенін оқып, көзілдірік

тағуға келісті.

Оқушылармен жеке гигиеналық жүмыс жүргізу арқылы биология пәнінің мүғалімі оньщ денсаулығын сақтауға, қорғауға және дамытуға өзінің үлкен үлесін қосып, оларды медицинаның гигиена саласына қызыктырып, гигиенист мамандығын таңдауга жәрдемдесе алады.
Коллоквиум

1. 
   Реферат тақырыптары
   
2. 
   Бақылау сұрақтары.
   
3. 
   Тест тапсырмалары.
   
4. 
   Глоссарий
   

Пайдаланған әдебиеттер

1. Бинас А.В. , Маш Р.Д., Никишов А.И. и др. Биологический эксперименты в школе М. , Просвещения, 1990.

1. 
   Верзилин Н.М., Корсунская В.М. Общая методика преподавания биологии: Учебник для студентов биологических специальностей. М., Просвещение, 1983.
   
2. 
   Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Общая методика преподавание биологии. М: Просвещение 1985.
   
3. 
   Хрестоматия по методике препордавания биологии сост. И.Д. Карцева, Л.С. Шубкина. Учебное пособие для студентов педагогических вузов по биологическим специальностям. М. Просвешение , 1984.
   
4. 
   Школьные программы и учебники по биологии.
   
5. 
   Журналы Биология в школе
   
6. 
   Колченко А.К., Энциклопедия педагогических технологий, Изд. КАРО, 2002.
   

7. 
   Анастасова Л.П. Сомастоятельные работы учащихся по общей биологии: Пособие для учителя. М: Просвещение, 1989.
   
8. 
   Бруновт Е.Т. Малахова Г. Я. Сакалова Е. Л. Уроки анатомии и физиологии , гигиены человека. М. Просвещение, 1984.
   
9. 
   Всесвятскии Б.В. Системный подход к биологическому образованию. М. Просвешение 1985.
   
10. 
    Зверев И.Д., Мягкова А.Н. Бруновт Е.Т. Воспитания учащихся в процессе обучения биологии. М. Просвещение 1984.
    
11. 
    Калинова Г. С. Мягкова А. Н. Методика обучения биологии 6-7 классов: Растения. Бактерии. Грибы. Лишайники. Пособия для учителя. М. Просвешение 1989.
    
12. 
    Кейран Л.Ф. Структура методике обучения как науки. М. Просвешение 1979.
    
13. 
    Конюшко В. С. Как подготовить урок биологии: Пособия для учителя. Минск, Нарадная асвета, 1988.
    
14. 
    Максимова В.Н., Груздева Н. В. Межпредметные связи в обучении биологии. М. Просвешение 1987.
    
15. 
    Методика обучения в школьных курсах биологии ред. Д. И. Трайтак. М. Просвешение 1980.
    
16. 
    Методика обучения ботанике ред. Н.В. Падалко., В.Н. Федоровой. М. Просвешение 1982.
    
17. 
    Молис С. С. Молис С. А. Активные формы и методы обучения биологии: Животные . Книги для учителя. М. Просвешение 1988.
    
18. 
    Муртазин Г. М. Активные формы и методы обучения биологии: Человек и его здоровье. М. Просвешение 1989.
    
19. 
    Пономорева И.Н: Изучение экологии в школе : Экология растений основами биогеоценологии М. Просвешение 1978.
    
20. 
    Пономорева И.Н:Экологические питания, их система и развития в курсе биологии Л. 1979.
    

ОБСӨЖ мәтіні биология кафедрасының 29. 09. 2008 ж. мәжілісінде

талқыланып және № 1 хаттамамен бекітілді.

Кафедра меңгерушісі, т.ғ.д.,

профессор А.М. Аширов

Құрастырғандар кафедра оқытушылары, б.ғ.к.,

доцент С.Е. Келдібеков

магистр Н.А. Нұрмағанбетов

жүктеу/скачать 0.85 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: