Ќазаќстан республикасы білім жєне ѓылым министрлігі



бет32/61
Дата04.11.2022
өлшемі0.65 Mb.
#463978
түріСабақ
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   61
ДӘРІСТЕР 1-5-1

Жеке қайта өндіру – бұл тауар шығару және табыс алу мақсатында өндіріс факторларының өндірістік қосылуының үздіксіз қайталана беретін үрдісі.
Қайта өндірудің шығу көзі капиталдың ауыспалы айналымы болып табылады.
Капиталдың ауыспалы айналымы – бұл өндіріс факторлары құнының өндіріс және айналым саласы арқылы қозғалуы, нәтижесінде ол үш кезеңнен өтеді және біртіндеп өндірістік, ақшалай және атуар формасына өтеді.
Өндірістік циклдің кезеңдері:
Жк

А-Т ...Ө ...Т' - А'


Өқ.


А – бастапқы капитал (авансталған ақшалар); Т – тауар; Жк – жұмыс күші; Өқ. - өндіріс құралдары; Ө – тауарлар мен қызметтерді өндіру үрдісі; Т' - өндірілген өнім; А' - өскен бастапқы авансталған капитал.


Ү ш кезеңнің әр біреуі белгілі бір функцияны орындайды:

  • Біріншісі өндіріске қолайлы жағдай жасайды;

  • Екіншісі тауаралар мен қызметтер өндірісін жүзеге асырады;

  • Үшінші кезеңде тауарлар мен қызметтер сатылып, пайда алынады.

Үздіксіз жаңарып отыратын үрдіс ретінде қарастырылатын ауыспалы айналым айналым деп аталады.


Ауыспалы айналым мен айналым арасында айырмашылық бар: бір ауыспалы айналымда фирма бастапқы авансталған құнның белгілі бір бөлігін ғана қайтарып алады; ал бір айналымда фирмаға барлық бастапқы авансланған құн толығымен қайтарылады. Бұл үшін бірнеше ауыспалы айналым жасалуы қажет.
Өндірістік капитал – жабық қайта өндірістік циклде жүзеге асырылатын, құндық формада көрсетілген өндіріс факторлары.
Пайдаланылып отырған өндіріс капиталының құнын натуралды-заттық формадағы алуан түрлі шығарылған тауарлардың құнына ауыстыру әдісіне сәйкес капиталды екі топқа бөледі – негізгі және айналмалы капитал.
Негізгі капитал – бұл өз құнын дайын өнімге біртіндеп өткізетін және иемденушіге бөліктермен ақшалай формада қайтатын өндірістік капиталдың бөлігі. Оларға: ғимараттар, құрал-жабдықтар және т.б. жатады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   61




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет