Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 – 2009 жылдарға арналған бағдарламасы

16 өңірлік мемлекеттік тілді оқыту орталықтарының жұмыс істеуі.

Халықты мәдениет саласындағы қызмет көрсетулермен қамтамасыз етудің дәйекті жұмыс істейтін және тұрақты дамып келе жатқан қазіргі заманғы жүйесін қалыптастыру.

2007 жылы – 25 тарих және мәдениет ескерткішін, 2008 жылы –
39 тарих және мәдениет ескерткішін қалпына келтіру.

Мемлекеттік бұқаралық ақпарат құралдары ұстанатын қызмет көрсетулердің сапасын арттыру.

Этносаралық және конфессияаралық келісімді қамтамасыз етудің диалог тетіктерінің рөлін нығайту және қоғамдағы төзімділікті сақтау.

Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс көлемін кезең-кезеңімен ұлғайту.

Халықтың денсаулығын нығайту және жоғары жетістіктер спортын дамыту үшін бәсекеге қабілетті туристік индустрия және дене шынықтыру мен спорттың тиімді жүйесін құру.

1. Туристік кластерлерді одан әрі дамыту, елдің тартымды туристік имиджін және туризм инфрақұрылымын қалыптастыру бойынша жағдайлар жасау.

2. Жоғары жетістіктер спортын және халықтың салауатты өмір салтын қалыптастыру үшін бұқаралық спортты дамыту.

Шешу жолдары

Туризм саласында:

бәсекелі басымдықтарын ескере отырып, Қазақстанның өңірлерінде туристік кластерлерді одан әрі дамыту жөнінде шаралар қабылданады;

Қапшағай су қоймасының жағалауында және Щучинск-Бурабай курорттық аймағында туризм мен ойын-сауық объектілерінің дамыған инфрақұрылымы бар туристік орталықтар құрылады. Жібек жолы бойынша туризмді ұйымдастыру одан әрі дамиды, сондай-ақ Каспийде жағажайлық және круиздік туризмнің дамуы үшін жағдайлар жасау жөнінде шаралар қабылданады;

елдің тартымды туристік имиджін қалыптастыру, визалық және тіркеу рәсімдерін оңайлату, туристік қызмет көрсетулерді халықаралық сапа стандарттарына сәйкес келтіру жөніндегі жұмыс жалғастырылатын болады.

Спорт саласында:

спорт инфрақұрылымын, әсіресе ауылдық жерлерде дамыту жөніндегі жұмыс жалғастырылады және халықтың барлық жігін бұқаралық спорт түрлерімен шұғылдануға тарту үшін жағдай жасалады;

2011 жылғы қысқы Азия ойындарын Алматы қаласында өткізу үшін спорт объектілерін қайта жаңғырту және салу жөнінде шаралар қабылданады;

спорт резервін, халықаралық дәрежедегі спортшыларды даярлау жүйесін жетілдіру жөніндегі жұмыс жалғастырылады;

жоғары жетістіктер спорты проблемалары бойынша ғылыми-зерттеу институты құрылады.

Туризм саласында туристер ағынының өсуі қамтамасыз етіледі, оның ішінде:

ішкі туризм бойынша 2007 жылғы 3400 мың туристен 2009 жылы
4000 мың туристке дейін;

сырттан келушілер туризмі бойынша 2007 жылғы 4500 мың туристен 2009 жылы 6000 мың туристке дейін.

Сырттан келушілер туризмін дамыту есебінен халықтың туризм саласында жұмыспен қамтылуы 2007 жылғы 447,6 мың адамнан 2009 жылы 499,4 мың адамға дейін қамтамасыз етілетін болады.

Спорт саласында:

жүйелі түрде дене шынықтырумен және спортпен шұғылданатын халықтың үлесі ұлғаяды;

балалар-жасөспірімдер спорт мектептерінде шұғылданатын балалар мен жасөспірімдердің саны 8,5 %-ке жетеді;

балалар-жасөспірімдер спорт мектептерінің саны 2007 жылғы 400-ден 2009 жылы 420-ға дейін ұлғаяды;

аудан орталықтарында, республикалық және облыстық маңызы бар қалаларда дене шынықтыру-сауықтыру кешендері салынады;

2011 жылғы қысқы Азия ойындарын Алматы қаласында өткізу үшін спорт объектілерін қайта жаңғырту және салу қамтамасыз етіледі;

жоғары жетістіктер спортының ғылыми-әдістемелік базасы құрылады.

Құқық тәртібін нығайту, құқық қорғау органдары жүйесін одан әрі дамыту және жетілдіру, ұйымдасқан және жасөспірімдер қылмысына, нашақорлық пен есірткі бизнесіне, заңсыз көші-қонға қарсы күресті күшейту, қоғамдық тәртіпті және қоғамдық қауіпсіздікті, оның ішінде жол қауіпсіздігін қорғаудың сапалы деңгейін қамтамасыз ету.

1. Қазіргі заманғы технологияларды пайдалана отырып, құқық қорғау органдарын нығайту және дамыту, олардың қызметін үйлестіруді жақсарту.

2. Озық отандық және шетелдік тәжірибені ескере отырып, қылмыстардың және құқық бұзушылықтардың алдын алу мен ескертудің мемлекеттік жүйесін жетілдіру.

3. Құқық қорғау қызметінің, бірінші кезекте, ұйымдасқан қылмыстың неғұрлым қауіпті түрлеріне, терроризм мен діни экстремизм көріністеріне, есірткінің заңсыз айналымына, жеке тұлғаға қарсы ауыр және аса ауыр қылмыстарға қарсы іс-қимыл жасау жөніндегі қызметтің тиімділігін арттыру.

4. Мемлекеттік органдар мен азаматтық қоғам институттарының тыныс-тіршілігінің барлық салаларында сыбайлас жемқорлық деңгейін азайту. Экономиканың сыбайлас жемқорлық дәрежесін азайту бойынша елдің көрсеткіштерінің жақсаруы.

5. Меншік иелерінің құқықтары мен заңдық мүдделерін олардың мүлкіне заңға қайшы қол сұғушылықтардан қорғаудың тиімді құқықтық тетіктерін құру.

6. Заңға қайшы жасалған әрекеттер үшін жазаны бұлтартпауды қамтамасыз ету.

7. Құқық қорғау органдарының қызметіндегі заңдылықты күшейту.

Құқық қорғау органдары мен басқа да мемлекеттік органдардың құқық тәртібін қамтамасыз ету саласындағы іс-қимылдарын үйлестіру күшейтілетін болады.

Ведомствоаралық өзара іс-қимыл күшейтіледі, қылмысқа қарсы күрес саласындағы халықаралық ынтымақтастық пен тәжірибе алмасу кеңейтіледі.

Үкімет криминологиялық және криминалистикалық ғылымның соңғы жетістіктерін, сондай-ақ шетелдік озық тәжірибені ескере отырып, құқық қорғау қызметі мәселелері жөніндегі заңнаманы жетілдіру жөнінде шаралар қабылдайды.

Бейнеқадағалау желісін кеңейту, бағдарламалық қамтамасыз етуді жетілдіру және кіріктірілген деректер банктерін құру бөлігінде аумақтық ішкі істер органдарының жедел басқару орталықтары техникалық жағынан одан әрі дамытылады.

Құқық бұзушылықтың алдын алу жұмысына жұртшылық пен халықты кеңінен тарта отырып, олардың алдын алудың мемлекеттік жүйесі құрылады.

Азаматтардың құқық қорғау органдарына сенімін нығайтуға бағытталған халықпен өзара іс-қимылдың әлеуметтік бағдарланған әдістеріне негізделген алдын алу қызметіне тұжырымдамалық жаңа қағидаттар әзірленеді және қолданылады.

Құқық қорғау органдары басшыларының қылмысқа және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес, қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету, полиция мен басқа да құқық тәртібі күштерінің қызметін насихаттау мәселелері бойынша халықпен тұрақты есеп беру кездесулерін өткізуі практикаға енгізіледі.

Қоғамдық тәртіпті қорғау саласындағы мемлекеттік қызмет көрсетулердің стандарттары әзірленіп, енгізіледі.

Елде құқық бұзушылықтардың алдын алу және қылмысқа қарсы күрес жөніндегі 2008 – 2010 жылдарға арналған шаралар кешені әзірленіп, іске асырылады.

Қауіпсіз тыныс-тіршілік үшін жағдайлар жасау және қылмыс пен құқық бұзушылықтарды жасау үшін мүмкіндіктерді азайту мақсатында елді мекендердің инфрақұрылымына қойылатын талаптар әзірленетін болады.

Девиантты мінез-құлықты жасөспірімдердің құқық бұзушылықтарының алдын алу мен ескертуге, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған кәмелетке толмағандарды әлеуметтік оңалту мәселелерін шешуге бағытталған тәрбие жұмысының тиімділігі арттырылатын болады.

Жастардың демалыс орындарында есірткіні таратудың жолын кесу, есірткінің таралу фактілері анықталған көңіл көтеру орындарының, жастардың бос уақыттарын өткізу және демалыс орындарының басшылары мен иелерінің жауапкершілігін қатаңдату жөнінде қосымша шаралар қабылданады.

Есірткінің заңсыз айналымына қарсы күрестің нысандары мен әдістері жетілдіріледі. Мемлекеттік билік, жергілікті өзін-өзі басқару органдары мен қоғамдық ұйымдар арасында нашақорлықтың алдын алу мәселелері бойынша өзара іс-қимыл жақсартылатын болады.

Тергеушілердің іс жүргізу тәуелсіздігі күшейтіледі, олардың мәртебесі арттырылатын болады, тергеу қызметкерлерінің кәсіби өзегін нығайту және тергеу органдарындағы кадрлардың тұрақтамауын азайту үшін жағдай жасалады.

Адвокаттардың мәртебесі арттырылады әрі қылмыстық және әкімшілік процестерде азаматтардың құқықтарының сақталуы үшін адвокатураның әлеуметтік жауапкершілігі күшейтіледі, азаматтарды мәжбүрлеп әкелу орындарында адвокаттардың кезекшілік жасау практикасын енгізу жоспарланып отыр.

Үкімет сот сараптамасы жүйесін материалдық-техникалық, ғылыми және кадрлық қамтамасыз етуді жақсарту жөнінде қосымша шаралар қабылдайды.

Құқық қорғау органдарының қатарында сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөніндегі жұмыс күшейтіледі.

Шекаралық және паспорттық бақылаудың тиімділігі арттырылады, заңсыз көші-қонға, терроризм мен діни экстремизмнің таралуына қарсы іс-қимыл жасау шаралары күшейтіледі.

Еңбек иммигранттарының қазақстандық заңнаманы сақтауын бақылауды күшейту жөнінде қосымша шаралар қабылдау көзделіп отыр.

Үкімет жол-көлік оқиғалары құрбандарының санын азайтуға бағытталған жол қозғалысы қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөнінде қосымша шаралар кешенін іске асыратын болады.

Басым бақылау-қадағалау функциясынан қызмет көрсету функциясына көшу жоспарлануда.

Азаматтар мен қоғамның құқықтарын, бостандығы мен заңдық мүдделерін сыбайлас жемқорлықтан қорғау қамтамасыз етіледі, сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтың алдын алу, оны анықтау және жолын кесу жөніндегі нормативтік-құқықтық база жетілдіріледі, сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл нысандары мен әдістері, азаматтық қоғам құрылымдарымен өзара іс-қимыл оңтайландырылады, Қазақстанның сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес саласындағы халықаралық ынтымақтастығы жандандырылады;

Елдің бәскеге қабілеттілік индикаторларын жақсарту мақсатында коммерциялық шығындар мен сыбайлас жемқорлыққа қарсы әкімшілік шығыстарды қысқарту жөнінде қосымша шаралар әзірленіп, іске асырылады.

Үкімет «рейдерлікке» қарсы іс-қимыл жөніндегі шараларды тұжырымдайды, меншік иелерінің құқықтарын қорғауға және осы құбылысқа ықпал ететін іс-әрекеттер үшін лауазымды тұлғалардың жауапкершілігін белгілеуге бағытталған заңнамаға өзгерістер мен толықтырулар енгізетін болады;

Нәтижелері

Азаматтарда заңға қарсы қол сұғушылықтан қорғалу сезімін қалыптастыру, құқық қорғау органдарының халықпен ынтымақтастығын дамыту.

Жеке тұлғаға қарсы ауыр және аса ауыр қылмыстардың, сондай-ақ қоғамдық орындарда жасалатын және кәмелетке толмағандар жасайтын қылмыстардың санын азайту.

Құқық қорғау органдары қызметкерлерінің арасында сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарының санын қысқарту.

Қылмыстық істерді тергеу сапасын арттыру, заңдылықты бұзу оқиғаларын болдырмау, тергеу қызметкерлерінің нақты іс жүргізу тәуелсіздігін қамтамасыз ету.

Нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы күрес саласындағы уәкілетті органдардың іс-қимылын үйлестіруді жақсарту, есірткінің заңсыз айналымының ауқымын және нашақор қылмыскерлердің белсенділігін төмендету.

Заңсыз еңбек көші-қон деңгейін төмендету, ішкі еңбек нарығы үшін залал келтірмей шетелдік жұмыс күшін бөлу.

Көлік құралының бір бірлігіне шаққанда жол-көлік оқиғаларының санын қысқарту, ЖКО зардаптарының ауырлығын төмендету.

Қылмыстық-атқару жүйесі жұмысының тиімділігін арттыру.

1. Қылмыстық-атқару жүйесі (ҚАЖ) мекемелеріндегі адамдарды ұстау жағдайларын жақсарту, сотталғандардың еңбекпен қамтылуын қамтамасыз ету және қылмыстық жазаларды орындаудың тиімділігін арттыру.

2. Бас бостандығынан айыру орындарынан босаған адамдарды әлеуметтік оңалту үшін жағдайлар жасау.

3. Сотталғандарды қоғамнан оқшаулауға байланысты емес қылмыстық-құқықтық әсер ету шараларының тиімділігін арттыру.

4. Кадр құрамын нығайту, қызметкерлерді кәсіби даярлау жүйесін жетілдіру, ҚАЖ мекемелері персоналының құқықтық және әлеуметтік қорғалуын арттыру, ҚАЖ қызметкерлері арасында сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтарының санын азайту.

Шешу жолдары

Үкімет ҚАЖ-ды одан әрі дамытудың 2007 – 2009 жылдарға арналған бағдарламасын қабылдайтын болады.

Қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде адамдарды ұстау жағдайларын жақсарту мақсатында қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде медициналық қызмет көрсету сапасы арттырылады, қауіпті аурулардың алдын алу, оларды диагностикалау мен емдеу мәселелері бойынша денсаулық сақтау органдарымен өзара іс-қимыл күшейтіледі.

Бас бостандығынан айыру орындарында қылмыстың алдын алу және түзеу мекемелерінде сотталғандарды ұстау тәртібін қамтамасыз ету жөніндегі жедел және режимді жұмыс күшейтіледі.

Қылмыстық-атқару жүйесінің кәсіпорындары үшін өндірістік қуаттар жаңартылады және мемлекеттік тапсырыстар көзделеді.

Жергілікті атқарушы органдар жанындағы қылмыстық жазаны және өзге де қылмыстық-құқықтық әсер ету шараларын орындайтын мекемелердің қызметіне жәрдемдесу жөніндегі консультативтік-кеңесші органдардың, сондай-ақ қылмыстық жазасын өтеген адамдарға әлеуметтік және өзге де көмекті ұйымдастыру жөніндегі органдардың жұмысы жандандырылады.

Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды әлеуметтік оңалту үшін, оның ішінде жұмыс берушілерді азаматтардың көрсетілген санатын жұмысқа қабылдауға ынталандыру жолымен жағдай жасалатын болады.

Қоғамнан оқшаулауға байланысты емес жазаларды орындаушы қылмыстық-атқару инспекцияларының функциялары кеңейтіледі. Олардың базасында мемлекеттік мекеменің ұйымдық-құқықтық нысанындағы сынақтан өткізу қызметі құрылатын болады.

Тиісті өңірлердің жағдайларын ескере отырып, қылмыстық-атқару жүйесі қызметкерлеріне еңбекақы төлеудің сараланған жүйесі енгізілетін болады.

Нәтижелері

Қылмыстық-атқару жүйесі жұмысының, оның ішінде жедел және режимдік жұмысты ұйымдастыру, қылмыстың деңгейін және рецидивін, бас бостандығынан айыру орындарындағы өлімді азайту бөлігінде тиімділігін арттыру.

Еңбекпен қамтылған сотталғандардың санын ұлғайту.

Бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған адамдарды әлеуметтік оңалту үшін жағдайлар жасау.

Жазалаудың балама шараларын атқарудың тиімділігін арттыру. Бас бостандығынан айыруға байланысты емес жазаларға сотталғандардың арасында қайталама қылмысты азайту.

ҚАЖ қызметкерлерінің сапалық құрамын жақсарту, ҚАЖ қызметкерлерінің арасында сыбайлас жемқорлық көріністерін азайту үшін жағдайлар жасау.

Төтенше жағдайлардың алдын алу және мемлекеттік төтенше жағдайлар жүйесінің күші мен құралдарының сұрапыл зілзалалардың, авариялар мен апаттардың салдарын жоюға дайындық деңгейін арттыру.

1. Төтенше жағдайлардың (ТЖ) алдын алу және оларды жою саласындағы мемлекеттік басқару жүйесін жетілдіру.

2. Республика халқының кемінде 80 %-ін ТЖ туралы хабарлау жүйесімен қамтуды қамтамасыз ету, су тасқыны, топырақ көшкіні, сел және қар көшкіні туындауы бойынша қауіпті ошақтар мен учаскелердің кемінде
70 %-іне мониторингті жүзеге асыру.

3. ТЖ-ға, оның ішінде азаматтық қорғаныс (АҚ) жүйесінің және апаттар медицинасының жедел ден қою күштері мен құралдарын дамыту.

4. Халықты оқытудың, ТЖ және АҚ саласында мамандар даярлаудың және олардың біліктілігін арттырудың тиімді жүйесін қалыптастыру.

5. Табиғи және техногендік сипаттағы ТЖ кезінде зардап шеккендердің және қаза болғандардың санын және олардан болатын материалдық шығын мөлшерін азайту.

Жер сілкіністерінің мониторингі, оларды болжау және ғылыми зерттеу жүйесін дамыту жөнінде шаралар қабылданатын болады.

Халықты, объектілер мен аумақтарды табиғи сұрапыл зілзалалардан инженерлік қорғау жөніндегі жобалау және құрылыс-монтаж жұмыстарының кешені іске асырылатын болады.

Жаңадан салынатын және қайта жаңғыртылатын объектілерде сейсмикалық төзімді құрылыс нормаларының сақталуын бақылау күшейтілетін болады.

Халықты ТЖ-дан қорғау саласында мемлекеттік қызмет көрсетулердің стандарттары әзірленіп, енгізілетін болады.

Өнеркәсіп объектілерінде техногендік аварияларды жою кезінде құтқару операцияларын жүргізудің жаңа технологиялары енгізіледі.

Қазақстан Республикасының батыс өңірінде құтқару орталығын және Төтенше жағдайлар министрлігінің өңірлік құтқару орталықтарын құру мәселелері пысықталады.

Каспий теңізінде Төтенше жағдайлар министрлігінің түрлі сыныпты кемелермен, авариялық-құтқару және өрт-техникалық жабдықтарымен жарақтандырылған мамандандырылған теңіздегі авариялық-құтқару жасағы құрылатын болады.

ТЖ және АҚ жүйесіне арналған бірыңғай корпоративтік ақпараттық-коммуникациялық желі құру мәселесі пысықталатын болады.

Өртке қарсы қызметі жоқ шалғай елді мекендерді өрттен қорғау әрі дала және орман өрттерін сөндіруді ұйымдастыру жүйесі құрылатын болады.

ТЖ саласында бақылау және рұқсат беру жүйелерін жетілдіру жөнінде шаралар қабылданатын болады.

Мемлекеттік материалдық резервті ұйымдастыру жетілдірілетін болады.

Сұрапыл зілзалалардың, авариялар мен апаттардың алдын алу және зардаптарын жою саласындағы халықаралық ынтымақтастық кеңейтіледі.

Нәтижелері

ТЖ және АҚ саласындағы мемлекеттік басқару жүйесін қазіргі заманғы әлеуметтік-экономикалық жағдайларға, тәуелсіз Қазақстанның геосаяси жағдайын ескере отырып, жаңа қауіп-қатерлер мен қыр көрсетулерге жауап беретін дайындық деңгейіне дейін жеткізу.

Халықты, стратегиялық, аса маңызды мемлекеттік объектілер мен тыныс-тіршілікті қамтамасыз ету объектілерін, аумақтарды сұрапыл зілзалалардан, авариялар мен апаттардан қорғау жүйесін жақсарту.

Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан болатын залалды азайту.

Экономиканы әртараптандыру және шикізаттық емес экспортты ұлғайту.

1. Әртараптандыру процесін ақпараттық-талдамалық қамтамасыз ету.

2. Экономиканың шикізаттық емес салаларындағы инвестициялық белсенділікті ынталандыру.

3. Үлкен мультипликативтік тиімділігі бар жаңа технологиялық және жүйе құрайтын өндірістерді дамыту, оның ішінде «серпінді» инвестициялық жобаларды іске асыру.

4. Жұмыс істеп тұрған өңдеуші өндірістерді жаңғыртуды ынталандыру.

5. Өңдеуші өнеркәсіптің ғылымды қажетсінуін арттыру үшін ынталандырулар туғызу және бизнестің инновациялық-кәсіпкерлік белсенділігін ынталандыру.

6. Нақты экспорттық «тауашаларды» айқындау және бағындыру жолымен қазақстандық тауарлар мен қызмет көрсетулердің сыртқы нарықтарға экспансиясы үшін жағдайлар жасау.

7. Индустриялық-инновациялық инфрақұрылымды дамыту.

8. Экономиканы білікті еңбек кадрларымен қамтамасыз ету.

Шешу жолдары

Әртараптандыру процесін ақпараттық-талдамалық қамтамасыз ету үшін мыналар көзделеді:

жетекші әлемдік агенттіктердің электрондық дерекқорларын пайдалана отырып, экономика секторларын талдау мен олардың мониторингі жүйесін құру, оның негізінде Қазақстан экономикасының негізгі салаларын жүйелі талдау мен бағалау, басқа да елдердің бәсекелі өндірістері мен салаларына, сондай-ақ халықаралық нарықтарға қатысатын трансұлттық компанияларға салыстырмалы талдау жүргізіледі;

қазақстандық тауарлар мен қызмет көрсетулер үшін, оның ішінде дәстүрлі емес жаңа экспорттық «тауашаларды» айқындау;

қолда бар талдамалық, маркетингтік және технологиялық пайдаланымдарға сыни талдау жүргізу және оларға қол жеткізудің түпкі нәтижелері мен мерзімін көрсете отырып, мемлекеттік органдар мен мемлекеттік холдингтердің кейінгі іс-қимылдарын айқындау;

қазақстандық экспорттаушылар мен экономика секторларының артта қалып қоюына әкелетін немесе керісінше оларға бәсекелі артықшылықтар беретін факторларды айқындау;

пилоттық кластерлерді және тиісті үйлестіруші кеңестердің қызметін нақты қолдауға бағытталған кластерлік бастамаларды іске асыруды ақпараттық-әдістемелік сүйемелдеуді қамтамасыз ету;

перспективалық технологиялық «тауашаларды» анықтауды қамтамасыз ететін технологиялық талдау мен мониторинг жүйесін әзірлеу;

перспективалық «серпінді», оның ішінде өңірлік жобалар туралы отандық компанияларды хабардар ету жүйесін құру;

Индустриялық-инновациялық даму стратегиясын іске асыру барысының мониторингі мақсатында жұмыс істеп тұрған өндіргіш күштерді, минералдық ресурстардың қорын, инфрақұрылымды, сондай-ақ іске асырылатын инвестициялық, оның ішінде «серпінді» жобаларды орналастырудың электрондық картасын қалыптастыру;

жаңа экономикалық шарттар мен басымдықтарды ескере отырып, Индустриялық-инновациялық даму стратегиясын түзету.

Экономиканың шикізаттық емес салаларында инвестициялық белсенділікті ынталандыру үшін мынадай:

елде әлеуметтік-саяси, нормативтік, ұйымдастырушылық-экономикалық факторлар сияқты инвестициялық қызметті жүргізудің базалық шарттарын жетілдіру;

халықаралық стандарттарға жауап беретін тиісті өндірістік және көлік-коммуникациялық инфрақұрылым құру және білікті жұмыс күшімен қамтамасыз ету. Қазіргі заманғы инфрақұрылымды дамыту жоспары әзірленетін болады;

экономиканың шикізаттық емес секторларының инвестициялық тартымдылығына, оның ішінде жаңа өндірістерді ашу рәсімдерін жеңілдету есебінен теріс әсер ететін факторларды анықтау және жою жөнінде нысаналы бағыттағы жұмыстар жүргізу;

жоғары технологиялық және экспортқа бағдарланған өндірістерге салынатын инвестицияларды, оның ішінде шетелдік әріптестерді іздестіру жөнінде жүйелі жұмыс жүргізу, инвестициялық жобаларды бірлесіп қаржыландырудың жаңа тетіктерін енгізу жолымен мемлекеттік қолдау;

экономиканың шикізаттық емес секторларының инвестициялық мүмкіндіктері жөнінде белсенді ақпараттық-тұсаукесер жұмысын жүргізу;

инвестицияларды өзара қорғау мен көтермелеу саласында халықаралық-шарттық құқықтық базаны кеңейту;

ифрақұрылымдық жобаларға инвестицияларды жүзеге асыру үшін Қорлар қорын құру, Қазақстандағы және Еуразия өңіріндегі ірі экспортқа бағдарланған және жүйе құраушы өндірістерді дамыту жөніндегі шаралар көзделеді.

Үлкен мультипликативтік тиімділігі бар жаңа технологиялық және жүйе құрайтын өндірістерді дамыту, оның ішінде «серпінді» инвестициялық жобаларды іске асыру мыналар арқылы жүзеге асырылатын болады:

едәуір қосылған құны, мультипликативтік тиімділігі мен экспорттық әлеуеті бар экономиканың құрылымын өзгертуге қабілетті бірқатар жобаларды айқындайтын «серпінді» инвестициялық жобаларды іске асыру жөніндегі бас жоспар әзірлеу;

«серпінді» инвестициялық жобаларды іске асыруға, ел аумағында

шекара маңы аудандарында, өнеркәсіптік-сауда және қаржылық белсенді орталықтарда жаңа сауда-экономикалық аумақтар құру және дамыту;

өңірлердің индустриялық саясатын іске асыруға әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың белсенді қатысуы;

қаржы институттарын ұлттық және өңірлік деңгейлерде ірі инвестициялық жобаларды іске асыруға тарту;

жер қойнауын пайдалану саласындағы қазақстандық сервистік нарықты дамыту жөнінде пәрменді шаралар, оның ішінде «Отандық өндірушілер мен шетелдік инвесторлардың бірыңғай тізілімі» ақпараттық жүйесін құру есебінен, әзірлеу.

Минералдық шикізат кешенінің аралас және ілеспе өндірістерін, мұнай-химия саласын, машина жасауды, химияны және өңдеуші өнеркәсіптің басқа да салаларын дамытуға ерекше көңіл бөлінеді.

Орта мерзімді перспективада мұнай-химия өндірісін әлемдік деңгейде одан әрі дамытуға мүмкіндік беретін тұңғыш әлемдік кластағы интеграцияланған мұнай-химия кешені құрылады. Атырау облысында «Ұлттық индустриялық мұнай-химия технопаркі» арнайы экономикалық аймағы құрылады және Маңғыстау облысында мұнай-химия технопаркін қалыптастыру жөніндегі ұсыныс пысықталады.

Өңдеуші кәсіпорындардың негізгі қорларының жай-күйіне талдау жасалады және технологиялық дамуды ынталандыру жөнінде шаралар кешені әзірленеді.

Қазіргі заманғы технологияларды беруші компанияларды жаңа технологиялармен қазақстандық персоналды жұмыс істеуге міндетті түрде оқытуды жүргізуді ынталандыру жөнінде шаралар қабылданатын болады.

Өңдеуші өнеркәсіптің ғылымды қажетсінуін арттыру, бизнестің инновациялық-кәсіпкерлік белсенділігін ынталандыру және ұлттық инновациялық жүйені одан әрі дамыту үшін мыналар көзделеді:

отандық инновациялық әзірлемелерді, оның ішінде гранттық қаржыландыру мен тәжірибелік-конструкторлық әзірлемелерді бірлесіп қаржыландыру есебінен институционалды және қаржылық қамтамасыз ету;

технологиялардың, оның ішінде шетелдік технологиялардың трансфертін ынталандыру;

ұлттық патент жүйесін, оның ішінде патенттік белсенділікті арттыру жөніндегі іс-шараларды жүзеге асыру жолымен одан әрі дамыту;

технопарктер мен бизнес-инкубаторларды нығайту;

авторлық құқықтарды, патенттер мен сауда белгілерін қорғау саласындағы барлық халықаралық конвенцияларды тануды қоса алғанда, өркениетті технологиялар нарығын дамыту үшін жағдай қалыптастыру;

ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижелерін экономиканың нақты секторына беру тетігін әзірлеу;

автоматтандырылған жобалау жүйесін пайдалана отырып, конструкторлық бюро мен жобалау ұйымдары желісін құру;

экономиканың басым бағыттары үшін жаңа сынақ зертханаларын (орталықтарын) құру, сондай-ақ жұмыс істеп тұрған сынақ әрі калибрлейтін зертханалардың жұмысын жетілдіру;

ұлттық ғылыми-техникалық ақпаратқа, регламенттерге, дерекқорларға және инновациялық қызметке қажетті басқа да көздерге ашық қол жеткізуді қамтамасыз ету мақсатында инновациялар патенттер банкін қалыптастыру.

Венчурлік қаржыландыруды дамыту, отандық және шетелдік венчурлік қорлардың қызметін құру және жандандыру жөніндегі жұмыс жалғастырылады. Мемлекет тарапынан венчурлік индустрияны дамытуға белсенді жәрдемдесу ұлттық экономикада инновацияларды құру және капиталдандыру процестерін жеделдетуге бағытталады.

«Қазына» АҚ шетелден жоғары технологиялық компанияларды сатып алу және республика аумағына өндірістердің бір бөлігін орналастыру жөнінде жұмыс жүргізеді.

Шетелдік венчурлік қорлармен өзара іс-қимыл мәселелері жөніндегі нормативтік-құқықтық база құрылады.

Технологиялық парктер желісін құру және дамыту жөніндегі, оның ішінде «Ақпараттық технологиялар паркі» арнайы экономикалық аймағының екінші кезегін салу, парктің инфрақұрылымын қалыптастыру, технологиялық толықтыру жөніндегі жұмыс жалғастырылады.

Нақты экспорттық «тауашаларды» айқындау және бағындыру жолымен қазақстандық тауарлардың сыртқы нарықтарға экспансиясын ынталандыру үшін мыналар көзделеді:

қазақстандық тауарлар мен қызмет көрсетулердің сыртқы нарықтарға экспортын жылжытуға жәрдемдесу бағдарламасын қабылдау, оның шеңберінде перспективалық экспорттық тауарлар мен қызмет көрсетулердің тізбесі қалыптастырылды, әлемдік нарықтарға шығу стратегиялары әзірленеді, перспективалық экспорттық «тауашалар» айқындалады, сондай-ақ отандық экспорттаушыларды институционалды қолдау жүйесі құрылады;

шетелдік сарапшыларды тарта отырып, тұрақты негізде экспортты жылжыту мәселелері жөнінде семинарлар, тренингтер мен оқыту курстарын жүргізу;

өнім экспорты кезінде әкімшілік рәсімдерді оңайлату, өңдеуші өнеркәсіптің өнімін жеткізуге арналған экспорттық келісімшарттарды сақтандыру жүйесін құру, өңдеуші салаларға арналған экспорттық кредиттерді кепілдендіру жүйесін қалыптастыру, байланыстырылған кредиттерді беру практикасын кеңейту жөніндегі жұмыс жалғастырылады.

негізгі назар Ресей, Қытай, Орталық Азия, Каспий және Қара теңіз өңірлері нарықтарына аударылатын болады.

Индустриялық-инновациялық инфрақұрылымды дамыту үшін мыналар көзделеді:

индустриялық-инновациялық инфрақұрылым (индустриялық және арнайы экономикалық аймақтар, технопарктер, бизнес-инкубаторлар) қалыптастырудың және дамытудың бірыңғай саясатын әзірлеу;

арнайы экономикалық аймақтардың жұмыс істеу тиімділігін арттыруға, сондай-ақ оларды құру мен орналастыру мәселелеріне жүйелілік беруге бағытталған «Арнайы экономикалық аймақтар туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жаңа редакциясын қабылдау;

2007 – 2009 жылдар ішінде құрылатын индустриялық аймақтардың тізбесін айқындау;

басым бағыттар бойынша, оның ішінде халықаралық қатысумен мемлекеттік, салааралық, салалық және өңірлік сипаттағы «технологиялық парктер» мен «технологиялық бизнес-инкубаторлар» желісін одан әрі дамыту;

жер учаскелерін бөлу, осы қызмет түріне арналған инвестициялық преференциялар беру жолымен индустриялық аймақтар, технопарктер мен бизнес-инкубаторлар құруға жеке меншік бизнесті тарту жөнінде шаралар кешенін әзірлеу;

Үкімет пен мемлекеттік холдингтердің жеке меншік сектормен бірлескен күш-жігері құрылған арнайы экономикалық және индустриялық аймақтарды сапалы толықтыруға, сондай-ақ Өзбекстанмен, Ресеймен және Қытаймен шекаралас өңірлерде капиталды қажетсінетін өңдеуші өндірістерді өрістетуге және кеңейтуге бағытталатын болады. «Қорғас» шекара маңы ынтымақтастығының халықаралық орталығы негізінде «Қорғас-Шығыс қақпасы» сауда-экономикалық аймағы құрылады.

Ұқсас шаралар Қазақстан ауқымында «өсу нүктесі» болатын өңірлерде де қабылданатын болады.

2008 жылы «Оңтүстік» арнайы экономикалық аймағының инфрақұрылымы объектілерінің құрылысы аяқталады, оның өндірістік инфрақұрылымын дамыту жөніндегі жұмыс жалғастырылады. Әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациялардың қатысуымен Астана мен Теміртау қалаларында индустриялық аймақтар ұйымдастыру жөніндегі жұмыс аяқталады.

Экономиканың өңдеуші секторына талап етілетін «тапшы» кәсіптерді талдау негізінде экономиканы білікті еңбек кадрларымен қамтамасыз ету үшін жыл сайын мамандықтардың тізбесі жасалады, олар бойынша оқыту мемлекеттің қолдауымен жүргізіледі.

Қазіргі заманғы қажетті шеберханалары, оқу жабдықтары бар қазіргі заманғы, жақсы жарақтандырылған оқу орындарының желісін кеңейту мақсатында кәсіптік-техникалық білім беруді қолдау әрі қаржыландыру принципі қайта қаралады.

Техникалық орта білім беру желісін дамытудан басқа, Үкімет мемлекеттік білім беру тапсырысы бойынша оқитындарға мемлекеттік гранттарды кеңейту, стипендиялар төлеу мен жатақханалар беру жолымен халықты оқуға тарту үшін қосымша ынталандырулар туғызу мәселесін қарайды.

Кәсіптік техникалық училищелер түлектерінің талап етілуін арттыру үшін оларды оқыту бағдарламалары қазіргі заманғы өндірістік процеске бейімделетін болады. Осы мақсаттарда оқу бағдарламаларын әзірлеу үшін әлеуетті жұмыс берушілер – кәсіпорындар белсенді түрде тартылады. Өнеркәсіп кәсіпорындарында ұзақ мерзімді өндірістік практикадан жыл сайын міндетті өту мәселесі зерделенеді.