дәріс. Абоненттік қатынау желісі

49 
Болашақтағы абоненттiк желiлер жергiлiктi телефон желiсiнiң 
цифровизация кезеңінде және келесі негізде электробайланыстың кейінгі 
даму болашығын ескере отырып құрылады: 
- радиоқатынау жүйелері қолданылады (ГТС және СТС секторларында); 
- xDSL технологиясын қолданылуы; 
- абоненттік бөліктегі талшықты-оптикалық жүйе және желі. 
Ортақ қолданыстағы телефондық желіге қосылмаған, стационарлық 
абоненттерге қызмет көрсету үшін абонеттік радоиоқатынау жүйесін (WLL – 
wireless lосаl lоор) қолдану - операторларға олардың потенциалды 
мүмкіндіктерін арттыруға және қатынау желісі қызметінің сапасын арттыруға 
мүмкіндік береді. 
Осы жүйелердің артықшылығына мыналар жатады: 
— қысқа мерзімде жазу (развертывание); 
— байланыс арнасының құны бір абонентке шаққанда сымды жүйелер 
арнасының құнынан төмен; 
— қайталап қондыру және орнату мүмкіндігі; 
— қайта-қайта қатынау арқасында коммутациялық және басқа да 
ресурстарды тиімді қолдану 
— шартты биiк сенiмдiлiк және жүйенiң тоқтамаушылығына негізделген 
эксплуатациялық шығындардың төмендеуi. 
12.2 суретте деректереді жіберуін коммутацияланатын немесе аналогты 
телефондық 0,3-3,4 кГц –те жұмыс жасайтын канал арқылы цифрлық 
сигналды модульденген сигналға айналдыратын модем негізінде жұмыс 
жасайтын абонеттік қосылу көрсетілген.
12.2 сурет – Модемдік байланысты құрудың жалпы схемасы 

50 
Сымды абонет қатынау технологиясының жіктелуі негізгі бес топқа 
бөлінеді. Жіберу аймағының өлшемі және тұтынушылар категориясына қарай 
бөлінеді (12.3 суретті қара) [20]: 
- LAN (Local Area Network) – технологиялар тобы, корпоративті 
қолданушыларға арналған және локалды есептеуіш ресурстарының қызметіне 
рұқсат алу. Кабелді жүйенің 3, 4 және 5 коаксиалды және оптикалық 
кабелдердің категорияларының қолдануы болып табылады; 
- DSL (Digital Subscriber Line) – технологиялар тобы, жалпыға қызмет 
көрсететін желінің мультимедиа қызметтері тұтынушыларға арналған. 
Ақпаратты тарату аймағы жалпыға қызмет көрсететін телефондық желісі 
арқылы жүзеге асады; 
- КТВ (кабельді телевидение) – технологиялар тобы, КТВ желісін 
қолданушыларға мультимедиалық қызметтерді ұсынады (қайта келу 
каналының ұйымдасуы арқылы). Оптоталшықты және коаксиалды кабелді 
ақпарат тарату аймағы ретінде қарастыру; 
- OAN (Optical Access Networks) – технологиялар тобы, тұтынушыларға 
кең жолақты мультимедиалық қызмет түрлерін ұсыну. Ақпарат тарату 
аймағында оптоталшықты кабель арқылы мультимедиалық қызметтерді 
қолдану; 
- СКД (сети коллективного доступа) – гибридті технологиялар тобы, 
көпқабатты үйлерде желілерді қолдануды ұйымдастыру. Ақпарат тарату 
аймағы ретінде сол үйлерде қолданылатын СТОП инфрақұрылымдары және 
радиотаратқыш және электрқорегі желілері қолданылады.. 
12.2 сурет – Сымды қатынау технологияларының классификациясы 

51 
ADSL-ді практика жүзінде ендіру, қондыруды тармақтау үлкен 
шығындарға 
алып 
келеді. 
Сондықтан 
ADSL 
технологиясының 
тармақталуысыз болуын қарастыруды бастады. Қазіргі таңда VoDSL (Voice 
over DSL) термині көп қолданылады. Сөз сигналдарын абонеттік желі 
мүмкіндігін цифрлық сызық арқылы тарату болып келеді. Ерекше атап өтетін
VoSDSL және VoADSL болып табылады. Ерекшеліктерінің бірі сөз 
сигналдарын сығу және АТМ технологияларын қолдануы болып табылады. 
FTTx технология тобы (Fiber To The x, мұнда x орынды болу мүмкін B 
(Building) немесе Cab (Cabinet, абоненттік желі сызықтарының тарату шкафы) 
ADSL және VDSL технологияларымен бірге қолдануға арналған. Өткізу 
қабілетін тиімді қолдануын осы технология арқылы алуға болады. Мыс 
кабелдін азайыуна алып келді.
Бұл технология әрбір каналға жеке өткізу жолағын қамтамасыз етеді
1 Гбит/с жоғары. Кеңжолақты қызмет түрін абонеттерге ұсыну үшін сымды-
оптикалық аралас кабелдерді көбінесе қолданады. Аралас типті желі 
қатынауының бірнеше тұжырымдамасы бар. Солардың бірі HFC (Hybrid Fiber 
Coaxial) оптиканы шоғырлану нүктесіне дейін жеткізу. Дегенменде абонеттік 
желі коаксиалды кабел негізінде құрылады. Кең қолданыс емес бірақ 
телевиденияда операторлар кабелінде қолданады. Келесі тұжырымдама FTTB 
(Fiber To The Building – "талшық ғимаратта", оптиканы офистік ғимараттар,а 
дейін жеткізу). FTTB технологиясында сигналдарды абонеттік ғимараттарға 
реттеу айналмалы сымды жұп VDSL технологиясын қолдану арқылы. 
PON технология топшалары – қарқынды дамудағы болашақ 
кеңжолақты мультимедиалық технологиялары болып табылады. Көп 
қызметтер оптикалық талшық арқылы жүзеге асады.
Технологияның негңзгң ойы желі ешқандай активті компонеттер 
арқылы , ал оптикалық сигналдардың оптикалық қуаты-сплиттерлер болып 
табылады. Қолданыстағы PON технологиясының топшалары белгілі төрт 
түрден тұрады. Олар APON (ATM PON), BPON (Broadband PON), GPON 
(Gigabit PON) и EPON (Ethernet PON). 
PON технологиясының келесі артықшылықтары: 
- желі құрылуының аз бағада болуы; 
- пайдаланудың және техникалық желі қызметтерінің төмен шығын 
кетуі; 
- желінің біртіндеп кеңейуінің мүмкіндігі; 
- инфрақұрылымдардың бөлінуінің болашақта құру. Болашақта кез-
келген мультимедиалық қызмет түрлерін дамуын қамтамасыз ету және өткізу 
жолағын шексіз қолдану; 
- пассивті құралдардың жоғарғы сапалы болуы арқылы. 

52 

жүктеу/скачать 1.3 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: