Ббк 65. 053: 30ц с 23 Халықаралық аудит және сапаны бақылау стандарттарының жинағы, 2009 жылғы басылым/ағыл аударма/Алматы қаласы – 804 бет

28. 
       Аудитор аудиторлық есептегі пікірді модификациялауды орындағысы келсе, онда аудитор өкілетті тұлғаларға күткен модификациялау мен модификациялаудың сәйкесті тұжырымдамасына әкелетін мәселелер туралы ақпарат береді. (Cілт: пар. A25)
    

***

1. 
   Бұл төмендегі кестеде модификациялауды тудыратын мәселе мен қаржылық есептілікке өз ықпалдары немесе ықтимал ықпалдарының
   

2. 
   700 АХС сәйкес аудитор, қаржылық есептілік бойынша пікір қалыптастыру үшін, жалпы қолданыстағы қаржылық есептілік елеулі бұрмаланулардан бос болуы туралы ақылға қонымды сенімділік алғаны бойынша қорытынды жасауы тиіс.⁵⁰³ Бұл қорытынды бойынша, керек болса, 450 АХС⁵⁰⁴ сәйкес аудитор түзетілмеген бұрмалауларды бағалауы анықталады.
   
3. 
   450 АХС есепке алынған қаржылық есептілік бабының сомасы, топтастырылуы, көрсетілуі мен қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес келуі тиіс бап бойынша сома, топтастыру немесе ашу айырмасы ретінде бұрмалауды анықтайды. Атап айтқанда, қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануы мынаған қатысты туындауы мүмкін:
   

1. 
   Таңдалған бухгалтерлік саясаттың тиістілігі;
   
2. 
   Таңдалған бухгалтерлік саясаттың қолданысы; немес
   
3. 
   Қаржылық есептіліктің ашуларының тиістілігі немесе барабарлығы.
   

4. 
     Субъект басшылығы таңдаған бухгалтерлік саясаттың тиістілігіне қатысты, қаржылық есептіліктің елеулі бұрмаланулары төмендегі жағдайларда туындай алады:
   

1. 
   Таңдалған бухгалтерлік саясаттың тиістілігі қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес келмейді; немесе
   
2. 
   Қаржылық есептілік, сонымен қоса байланысты жазулар, әділ көрсету мақсатына жететін мәнеріндегі негіз болатын әрекеттер мен жағдайларды көрсетпейді.
   

5. 
     Қаржылық есеп жүйесі әдетте бухгалтерлік саясаттағы өзгерістер туралы есеп беру мен оларды ашу талаптарынан тұрады. Субъект шын мәніндегі бухгалтерлік саясатқа өзгерістер енгізгенде, қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануы туындай алады, егер субъект бұл талаптарға сәйкес келсе.
   

6. 
     Таңдалған бухгалтерлік саясаттың тиістілігіне қатысты, қаржылық есептіліктің елеулі бұрмаланулары төмендегі жағдайларда туындай алады:
   

1. 
   Субъект басшылығы қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес таңдалған бухгалтерлік саясатты қолданған болса, сонымен қоса субъект басшылығы кезеңдер аралығында немесе бірегей әрекеттер мен жағдайларға дер кезінде таңдалған бухгалтерлік саясатты қолданбаса; немесе
   
2. 
   Таңдалған бухгалтерлік саясаттың қолданысы, әдісі, себебі (қолданыстағы ойластырылмаған қате).
   

7. 
     Қаржылық есептілік ашуларының тиістілігі немесе барабарлығына қатысты қаржылық есептіліктің елеулі бұрмаланулары төмендегі жағдайларда туындай алады:
   

1. 
   Қаржылық есептілік қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес барлық ашулардан тұра алмайды;
   
2. 
   Қаржылық есептілік ашулары қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес көрсетілмеді; немесе
   
3. 
   Қаржылық есептілік әділ көрсету мақсатына жетуге қажетті болатын ашыларды бермейді.
   

8. 
     Жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетсіздіктің сипаты (сондай-ақ аудиттің ауқымын шектеуге қатысты) туындай алады:
   

1. 
   Субъекттің бақылауынан тыс жағдайлар;
   
2. 
   Аудиторлық жұмыстың сипаты немесе мерзіміне қатысты жағдайлар; немесе
   
3. 
   Субъект басшылығының шектеулері.
   

9. 
     Белгілі бір шараны орындауға қабілетсіздік аудиттің ауқымына шек қоймайды, егер аудитор баламалы шараларды орындау арқылы жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алмаса. Егер осы мүмкін болмаса,
   

10. 
    Субъекттің бақылауынан тыс жағдайлар мынадай болады:
    

• 
  Субъекттің бухгалтерлік жазулары қиратылған.
  
• 
  Шын мәніндегі құрамдас бөлімнің бухгалтерлік жазуларын мемлекеттік орындар белгісіз түрде кәмпескеледі.
  

11. 
    Аудиторлық жұмыстың сипаты немесе мерзіміне қатысты жағдайлар мысалдары:
    

• 
  Субъект бірлескен субъект үшін есептеу меншікті капитал әдісін қолдануы тиіс, және аудитор субъект әдісінің тиісті қолданысын бағалауға қатысты оның қаржылық ақпараты туралы жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алмайды.
  
• 
  Аудитордың тағайындалуының мерзімі бойынша аудитор физикалық түгендеудің санағын шолуды орындай алмаса.
  
• 
  Аудитордың шешімі бойынша тек шын мәніндегі шараларды орындау ғана жеткілікті болмайды, бірақ субъекттің бақылауы тиімді болмайды.
  

12. 
    Белгілі бір шараны орындауға қабілетсіздік аудиттің ауқымына шектеулерден туындаған жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетсіздіктің мысалдары:
    

• 
  Субъект басшылығы аудиторға физикалық түгендеудің санағын шолуға рұқсат етпейді.
  
• 
  Субъект басшылығы аудиторға белгілі бір шот сальдосы сыртқы растауды сұрауға рұқсат етпейді.
  

13. 
    Аудитті орындаудан бас тартудың қолайлығы субъект басшылығы шектеудің ауқымын жүктейтін мерзім бойынша келісімді аяқтаудың сатысына тәуелді болады. Егер аудитор аудитті орындауды елеулі түрде аяқтаса, онда аудитор ықтимал деңгей бойынша аудитті орындауға, пікір айтудан бас тартуға, және бас тартуға дейінгі Пікір Параграфының Пікір Айтудан Бас Тарту Негізінде шектеудің ауқымын түсіндіреді.
    
14. 
    Кей жағдайларда, аудитті орындаудан бас тарту ықтимал болмайды, егер аудитор заңнамаға сай аудиторлық келісімді жалғастыруы тиіс болса. Осыған сай аудитор мемлекеттік сектор кәсіпорындарының қаржылық есептілік аудитін жүргізуге тағайындалуы қажет. Кей заңды құзырлы аймақтарда аудитор белгілі бір кезеңді қамтитын
    

15. 
    Аудитордың пікірінше аудитті орындаудан бас тарту шектеудің ауқымы салдарынан қажетті болады, кәсіптік, заңды немесе реттеуші талаптарға сай аудитор реттеуші орындарға немесе субъекттің иеленушілеріне келісімді орындаудан бас тартуға қатысты мәселелер туралы ақпарат береді.
    

16. 
    Төменде теріс пікірге немесе пікір айтудан бастартуға қайшы келмейтін есеп беру жағдайларына мысалдар тізімделді:
    

• 
  Аталмыш қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес дайындалған қаржылық есептілік бойынша модификацияланбаған пікір айту және бірегей есеппен бірге басқа қолданыстағы қаржылық есеп жүйесіне сәйкес дайындалған бірдей қаржылық есептілік бойынша теріс пікір айту.⁵⁰⁶
  
• 
  Әрекеттер мен, керек болса, ақшалай қозғалас бойынша пікір айтудан бас тартудың анықталуы, сонымен қоса қаржылық ұстанымға қатысты модификацияланбаған пікір айту (510 АХС⁵⁰⁷). Осыған сай, аудитор жалпы қолданыстағы секілді қаржылық есептілік бойынша пікір айтудан бас тартуды анықтамайды.
  

17. 
    Аудиторлық есепке сәйкестік қолданушылардың білімін алға жылжытуға, олар пайда болған әдеттен тыс жағдайларды анықтауға мүмкіншілік береді. Атап айтқанда, модификацияланған пікірдің тұжырымдамасы мен модификациялау негізін сипаттаудағы тектестік ықтимал болмаса да, аудиторлық есептің нысаны мен мазмұнының сәйкестігі тиісті болады.
    
18. 
    Аудитор аудиторлық есепте модификациялау параграфы негізінде сипаттауы мүмкін елеулі бұрмалаудың қаржылық ықпалдарына мысалдар табыс салығына, салық төлеуге дейінгі табыс, жалпы табыс
    

19. 
    Егер төмендегі қарастырылса, модификациялау параграфы негізіндегі ескерілмеген ақпарат ашылады:
    

1. 
   Ашуларды субъект басшылығы ашпаса және аудатор ашуларды көз жеткізе алмаса; немесе
   
2. 
   Аудитор пікірінше, ашулар аудиторлық есепке қарай артықтай зор болса.
   

20. 
    Квалификация параграфы негізінде баяндалған ерекше мәселе бойынша теріс пікір айту немесе пікір айтудан бас тарту аудиторлық пікірді модификациялауды талап ететін басқа анықталған мәселелерды сипаттауды елемеуді ақтамайды. Осындай жағдайда, аудитор білетін мұндай басқа мәселелерді ашулар қаржылық есептілікті қолданушыларға тән болады.
    

21. 
    Бұл тақырыбының атын қосу арқасында қолданушылар аудитордың пікірі модификациялануын біледі және модификациялаудың түрін анықтайды.
    
22. 
    Аудитор кәсіптік пікір айтқанда, «үздіксіз түсіндірумен» немесе «қатысты болады» фразаларын пікір параграфында пайдалану қолайлы болмайды, себебі олар жеткілікті түрде анық болмайды.
    

23. 
    Бұл қосымшаның 1 және 2 сүреттемелері кәсіптік пен теріс пікірлерді қамтитын аудиторлық есептерден тұрады, өйткені қаржылық есептілік елеулі бұрмаланады.
    
24. 
    Бұл қосымшаның 3 сүреттемесі кәсіптік пікірді қамтитын аудиторлық есептен тұрады, өйткені аудитор жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алмайды. 4 сүреттеме қаржылық есептіліктің жеке элементі бойынша жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетсіздік себебімен пікір айтудан бас тартудан тұрады. 5 сүреттеме қаржылық есептіліктің көпшілікті элементтері бойынша жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетсіздік себебімен пікір айтудан бас тартудан тұрады. Соңғы екі жағдайлардың әр бірі бойынша қабілетсіздік қаржылық есептілік бойынша ықтимал ықпалдары елеулі мен басыңқы болады.
    

25. 
    Өкілетті тұлғалармен байланысу аудиторлық пікірді күткен модификациялауға, модификациялаудың ұсынылған тұжырымдамасына әкеледі және келесі орындауға мүмкіндік береді:
    

1. 
   Аудитор мақсатты модификациялау мен модификациялау себептері туралы өкілетті тұлғаларды хабардар етеді;
   
2. 
   Аудитор өкілетті тұлғалармен күткен модификациялауды тудыратын мәселе фактісіне қатысты мәселелерді келіседі немесе субъект басшылығы арасындағы бас араздық мәселесін қуаттайды; және
   
3. 
   Өкілетті тұлғалар аудиторға күткен модификациялауды тудыратын мәселеге қатысты бұдан әрі ақпарат пен түсіндірулерді беруге мүмкіндік береді.
   

(Cілт: пар. A23-24)

• 
  1 Қосымша: Қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануы себебімен кәсіптік пікірмен қамтылған аудиторлық есеп.
  
• 
  2 Қосымша: Қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануы себебімен теріс пікірмен қамтылған аудиторлық есеп.
  
• 
  3 Қосымша: Аудитордың жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетсіздігімен қамтылған аудиторлық есеп.
  
• 
  4 Қосымша: Аудитордың қаржылық есептіліктің жеке элементі бойынша жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетсіздігі себебімен пікір айтудан бас тартумен қамтылған аудиторлық есеп.
  
• 
  5 Қосымша: Аудитордың қаржылық есептіліктің көпшілікті элементтері бойынша жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетсіздігі себебімен пікір айтудан бас тартумен қамтылған аудиторлық есеп.
  

ТӘУЕЛСІЗ АУДИТОР ЕСЕБІ

[Тиісті адресат]

Қаржылық Есептілік бойынша Есеп⁵⁰⁹

Біз ABC компаниясының көмекші қаржылық есептілігі аудитін орындағанбыз. Бұл 20X1 жылдың 31 желтоқсанындағы баланс пен табыстар бойынша есептен, меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есептіліктен және аяқталған жыл бойынша ақшалай қозғалыс туралы есеп пен шын мәніндегі шын мәніндегі бухгалтерлік саясат тұжырымдамасы мен басқа түсіндірмелі ақпараттан тұрады.

Субъект басшылығы Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандарттарына⁵¹¹ сәйкес бұл қаржылық есептілікті дайындау мен әділ түрде көрсетуге, сонымен қоса субъект басшылығының алаяқтық немесе қателерден туындаған елеулі бұрмаланбаған қаржылық есептілікті дайындаудың керектігіне шешімі бойынша қажетті болатын ішкі бақылауға жауапты болады.

Біз аудитімізге негізделген бұл қаржылық есептілік туралы пікір айтуға жауаптымыз. Біз Аудиттің Халықаралық Стандарттарына сәйкес аудитті

орындап жатқанбыз. Бұл стандарттарға сай біз әдептану талаптарына сәйкес келіп, қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануы туралы ақылға қонымды сенімділік беру үшін аудитті жоспарлай орындауымыз тиіс.

Аудитке қаржылық есептілік сомалары мен ашулары бойынша аудиторлық дәлел алу үшін шаралардың орындалуы жатады. Таңдалған шаралар аудиторлық пікірге, сонымен қоса алаяқтық немесе қателерден туындаған қаржылық есептілік елеулі бұрмалануының тәуекелін бағалауға тәуелді болады. Тәуекелді бағалауда, аудитор пікірінше ішкі бақылау жағдайларға тән болатын шараларды орындау мақсатымен, бірақ субъект ішкі бақылауының нәтижелілігі туралы пікір айту мақсатынсыз субъект қаржылық есептілікті дайындауы мен әділ көрсетуіне⁵¹² байланысты.⁵¹³ Аудит сондай-ақ қолданылған есеп саясатының сәйкестігін, субъект басшылығының бухгалтерлік бағалаудың тиістілігін бағалаудан, сондай-ақ қаржылық есептіліктің жалпы сипаттағы көрсетілуін бағалаудан тұрады.

Пікірімізше алған аудиторлық дәлел аудиторлық пікір негізін салуға жеткілікті мен тиісті болады.

Кәсіптік Пікір Негізі

Компанияның түгендеуі xxx бойынша баланста көрсетілген. Субъект басшылығы түгендеуге төмен баға, таза сатылатын құн белгілей отырып; бұл Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандартынан аутқу қалыптастырады. Компанияның жазуларына сәйкес субъект басшылығы түгендеуге төмен баға, таза сатылатын құн белгілей отырып, xxx сомасы материалдық қорларды олардың таза сатылатын құнға дейін көшіріп жазып алуға мүмкіндік берер. Атап айтқанда, сату шығыны xxx арқылы арттырылады, және табыс салығы, таза табыс пен акционерлердің меншікті капиталы xxx, xxx және xxx қысқартылады.

Пікірімізше, Кәсіптік Пікір Негізінде баяндалған мәселелердің ықпалдарына қарамай, қаржылық есептілік Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандарттарына сәйкес барлық елеулі қатынастарда ABC компаниясының 20X1 жылдың 31 желтоқсанындағы қаржылық ұстанымды, қаржылық шаруашылығын, жабылған жыл бойынша ақшалай қозғалыстарын әділ мен дұрыс көрсетеді.

[Аудиторлық есептік бөлімінің нысаны мен мазмұны аудитордың басқа есеп жауапкершіліктеріне қатысты.]

[Аудитор қол қоюы]

[Аудиторлық есептің датасы]

[Аудитор мекен жайы]

2 Қосымша: Жағдайларға мыналар жатады: Субъект басшылығы Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандарттарына сәйкес жалпы сипаттағы мақсат үшін дайындалған шоғырландырылған қаржылық есептілікті аудиті. Аудиторлық келісімнің шарттары 210 АХС шеңберіндегі қаржылық есептілік бойынша субъект басшылығы жауапкершіліктерін сипаттайды. Қаржылық есептілік филиалдың шоғырландырылмауы негізінде елеулі түрде бұрмаланды. Қаржылық есептілік қаржылық есептілікке қарай басыңқылар ретінде аняқталады. Қаржылық есептілікке бұрмалаулардың ықпалдары анықталмады, себебі бұл қолайлы болмайды. Шоғырландырылған қаржылық есептілік аудитін толтыру ретінде аудитор жергілікті заңға сай басқа есеп беру бойынша жауапкершіліктері бар.

ТӘУЕЛСІЗ АУДИТОР ЕСЕБІ

[Тиісті адресат]

Шоғарландырылған Қаржылық Есептілік Бойынша Есеп Беру ⁵¹⁴

Біз ABC компаниясының көмекші қаржылық есептілігі аудитін орындағанбыз. Бұл 20X1 жылдың 31 желтоқсанындағы баланс пен табыстар бойынша есептен, меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есептіліктен және аяқталған жыл бойынша ақшалай қозғалыс туралы есеп пен шын мәніндегі бухгалтерлік саясат тұжырымдамасы мен басқа түсіндірмелі ақпараттан тұрады.

Субъект басшылығы Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандарттарына⁵¹⁶ сәйкес бұл қаржылық есептілікті дайындау мен әділ түрде көрсетуге, сонымен қоса субъект басшылығының алаяқтық немесе қателерден туындаған елеулі бұрмаланбаған қаржылық есептілікті дайындаудың керектігіне шешім бойынша қажетті болатын ішкі бақылауға жауапты болады.

Біз аудитімізге негізделген бұл шоғырландырылған қаржылық есептілік туралы пікір айтуға жауаптымыз. Біз Аудиттің Халықаралық Стандарттарына сәйкес аудитті орындап жатқанбыз. Бұл стандарттарға сай біз әдептану талаптарына сәйкес келіп, шоғырландырылған қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануы туралы ақылға қонымды сенімділік беру үшін аудитті жоспарлай орындауымыз тиіс. Аудитке қаржылық есептілік сомалары мен ашулары бойынша аудиторлық дәлел алу үшін шаралардың орындалуы жатады. Таңдалған шаралар аудиторлық пікірге, сонымен қоса алаяқтық немесе қателерден туындаған шоғырландырылған қаржылық есептілік елеулі бұрмалануының тәуекелін бағалауға тәуелді болады. Тәуекелді бағалауда, аудитор пікірінше ішкі бақылау жағдайларға тән болатын шараларды орындау мақсатымен, бірақ субъект ішкі бақылауының нәтижелілігі туралы пікір айту мақсатынсыз субъект қаржылық есептілікті дайындауы мен әділ көрсетуіне⁵¹⁷ байланысты.⁵¹⁸ Аудит сондай-ақ қолданылған есеп саясатының сәйкестігін, субъект басшылығының бухгалтерлік бағалаудың тиістілігін бағалаудан, сондай-ақ шоғырландырылған қаржылық есептіліктің жалпы сипаттағы көрсетілуін бағалаудан тұрады.

Пікірімізше алған аудиторлық дәлел аудиторлық пікір негізін салуға жеткілікті мен тиісті болады.

Теріс Пікір Негізі

X жазуларына сай, компания 20X1 жылдың ішінде сатып алған XYZ филиалының қаржылық есептілігін шоғырландырмағын, өйткені ол сатып алу күнінде филиалдың шын мәніндегі активтері мен міндеттерін қуаттай алмайды. Бұл инвестициялар сонымен қоса шығын негізінде есепке алынады. Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандартына сай, филиал шоғырландырылуы тиіс, себебі компания оны басқарады. Егер XYZ шоғырландырылса, көмекші қаржылық есептіліктердің көпшілікті элементтер елеулі бұрмалана алады. Шоғырландыруға қабілетсіздік бойынша шоғырландырылған қаржылық есептілікке ықпалдары анықталмаған.

Пікірімізше, Теріс Пікір Негізінде баяндалған мәселелердің мәні нәтижесінде, қаржылық есептілік Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандарттарына сәйкес

барлық елеулі қатынастарда ABC компаниясының 20X1 жылдың 31 желтоқсанындағы қаржылық ұстанымды, қаржылық шаруашылығын, жабылған жыл бойынша ақшалай қозғалыстарын әділ мен дұрыс көрсетеді.

Басқа Заңды мен Реттеуші Талаптар Бойынша Есеп Беру

[Аудиторлық есептік бөлімінің нысаны мен мазмұны аудитордың басқа есеп жауапкершіліктеріне қатысты.]

[Аудитор қол қоюы]

[Аудиторлық есептің датасы]

[Аудитор мекен жайы]

3 Қосымша: Жағдайларға мыналар жатады: Субъект басшылығы Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандарттарына сәйкес дайындаған жалпы сипаттағы мақсат қаржылық есептіліктің толық пакеті аудиті. Аудиторлық келісімнің шарттары 210 АХС шеңберіндегі қаржылық есептілік бойынша субъект басшылығы жауапкершіліктерін сипаттайды. Аудитор шетелдік еншілес компанияға қатысты жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел ала алмайды. Жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алуға қабілетсіздіктің ықтимал ықпалдары қаржылық есептілік бойынша елеулі болып, басыңқы болмай қарастырылады. Қаржылық есептілік аудитін толтыру ретінде аудитор жергілікті заңға сай басқа есеп беру бойынша жауапкершіліктері бар.

ТӘУЕЛСІЗ АУДИТОР ЕСЕБІ

[Тиісті адресат]

Қаржылық Есептілік Бойынша Есеп⁵¹⁹

Біз ABC компаниясының көмекші қаржылық есептілігі аудитін орындағанбыз. Бұл 20X1 жылдың 31 желтоқсанындағы баланс пен табыстар бойынша есептен, меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есептіліктен және аяқталған жыл бойынша ақшалай қозғалыс туралы есеп пен шын мәніндегі бухгалтерлік саясат тұжырымдамасы мен басқа түсіндірмелі ақпараттан тұрады.

Субъект басшылығы Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандарттарына⁵²¹ сәйкес бұл қаржылық есептілікті дайындау мен әділ түрде көрсетуге, сонымен қоса субъект басшылығының алаяқтық немесе қателерден туындаған елеулі бұрмаланбаған қаржылық есептілікті дайындаудың керектігіне шешімі бойынша қажетті болатын ішкі бақылауға жауапты болады.

Біз аудитімізге негізделген бұл қаржылық есептілік туралы пікір айтуға жауаптымыз. Біз Аудиттің Халықаралық Стандарттарына сәйкес аудитті орындап жатқанбыз.

Бұл стандарттарға сай біз әдептану талаптарына сәйкес келіп, шоғырландырылған қаржылық есептіліктің елеулі бұрмалануы туралы ақылға қонымды сенімділік беру үшін аудитті жоспарлай орындауымыз тиіс. Аудитке қаржылық есептілік сомалары мен ашулары бойынша аудиторлық дәлел алу үшін шаралардың орындалуы жатады. Таңдалған шаралар аудиторлық пікірге, сонымен қоса алаяқтық немесе қателерден туындаған шоғырландырылған қаржылық есептілік елеулі бұрмалануының тәуекелін бағалауға тәуелді болады. Тәуекелді бағалауда, аудитор пікірінше ішкі бақылау жағдайларға тән болатын шараларды орындау мақсатымен, бірақ субъект ішкі бақылауының нәтижелілігі туралы пікір айту мақсатынсыз субъект қаржылық есептілікті дайындауы мен әділ көрсетуіне⁵²² байланысты.⁵²³ Аудит сондай-ақ қолданылған есеп саясатының сәйкестігін, субъект басшылығының бухгалтерлік бағалаудың тиістілігін бағалаудан, сондай-ақ шоғырландырылған қаржылық есептіліктің жалпы сипаттағы көрсетілуін бағалаудан тұрады.

Пікірімізше алған аудиторлық дәлел аудиторлық пікір негізін салуға жеткілікті мен тиісті болады.

ABC компанияның XYZ компаниясын инвестициялауы, жылдың ішінде сатыл алынған және меншікті капитал әдісі бойынша есепке алынған шетелдік еншілес компания 20X1 жылдың 31 желтоқсанына таман xxx бойынша баланста көрсетіліп, xxx XYZ таза табысындағы АВС үлесі аяқталған жыл бойынша АВС табысына енгізіледі. Біз 20X1 жылдың 31 желтоқсанындағы ABC компанияның XYZ компаниясын инвестициялауының есеп құны xxx XYZ таза табысындағы АВС үлесі бойынша жеткілікті тиісті аудиторлық дәлел алмаймыз, себебі біз XYZ қаржылық ақпаратын, субъект басшылығын, аудиторларын көз жеткізуге рұқсат етілмегенбіз. Демек, біз сомаларды түзету керектігін анықтай алмадық.

Пікірімізше, Кәсіптік Пікір Негізінде баяндалған мәселелердің ықпалдарына

қарамай, қаржылық есептілік Халықаралық Қаржы Есептілігінің Стандарттарына сәйкес барлық елеулі қатынастарда ABC компаниясының 20X1 жылдың 31 желтоқсанындағы қаржылық ұстанымды, қаржылық шаруашылығын, жабылған жыл бойынша ақшалай қозғалыстарын әділ мен дұрыс көрсетеді.