Білім беру бағдарламасы білім алушыларына ш ымкент, 2023 Мазмұны
Практикалық сабақтың тақырыбы:ҚР жер кадастрын жүргізудің принциптері мен негізгі мәні
жүктеу/скачать 439.92 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Сабақтың мақсаты
- 2 Практикалық сабақ
| Практикалық сабақтың тақырыбы:ҚР жер кадастрын жүргізудің принциптері мен негізгі мәні
Сабақтың жоспары: 1. ҚР жер кадастры 2.Жер кадастрлық операциялар Сабақтың мақсаты:Жер кадастрының негізгі жұмыстарын айқындау. Жер құқығын мемлекеттік тіркеу-бұл әлі терең зерттелмеген жаңа құқықтық құбылыс. Ал аталған тіркеуге байланысты туындайтын проблемалар көп. Тәжірибе көрсеткендей, біреудің жер құқығы жиі дауласады, сол кезде жер құқығын мемлекеттік тіркеу фактісінің болуы үлкен маңызға ие. Жерге құқықтарды мемлекеттік тіркеудің бірнеше жүйесі бар, Тәуелсіз Қазақстан да осы мәселеде айқындалған. Қазақстан Республикасының жаңа Жер кодексін талдау жер құқықтарын мемлекеттік тіркеуге әлі де аз орын бөлінетінін көрсетті. Сондықтан Қазақстан Республикасының жер заңнамасын терең және жан-жақты талдау негізінде оны жерге құқықтарды мемлекеттік тіркеуге және жерге құқықтардың туындауына қатысты бөлігінде де, сондай-ақ басқа да бірқатар мәселелер бойынша жетілдіру жөнінде ұсыныстар әзірлеу маңызды болып табылады. Жер кадастры кадастрлардың басқа түрлерінен өзінің объектісімен ерекшеленеді, ол жер материалдық игіліктер көзі және өндіріс құралы ретінде әрекет етеді. Жер кадастры әдістемесінің ерекшелігі жердің ерекшеліктеріне байланысты. Жердің ерекшеліктері негізінен мазмұнның ерекшеліктерін, сондай-ақ жер кадастрын жүргізу әдістері мен әдістерін анықтайды. Жер кадастрына жалпы түрде келесі операциялар тән: 1) жерді есепке алу; 2) жердің сипаттамасы; 3) жерді бағалау. Есепке алу кезінде жер учаскелерінің кеңістіктік жағдайы, мөлшері, құрамы және олардың сапасы анықталады. Сипаттама Жердің табиғи-тарихи және экономикалық қасиеттерін нақтылауды және бекітуді қамтиды. Бағалау өндіріс құралы ретінде жердің құндылығы мен кірістілігін анықтайды. Аталған кадастрлық операциялардың әрқайсысы бірқатар техникалық әдістерді ұсынады. Олардың барлығы бірге жердің санына, сапасына, негізгі қасиеттері мен белгілеріне, оның шаруашылық және салық салу объектісі ретіндегі салыстырмалы құндылығына толық сипаттама береді. Кадастрды әр уақытта және жекелеген елдерде жүргізу кезінде әр операцияның мәні туралы мәселе әр түрлі қойылды. Кейбір жағдайларда кадастрда басты назар жерді есепке алуға, басқаларында оларды табиғи – тарихи немесе экономикалық сипаттауға, үшіншісінде – бағалауға немесе операциялардың қандай да бір жиынтығына аударылды. Барлық жағдайларда жерді есепке алу және бағалау жер кадастрының ажырамас құрамдас бөліктері болып табылады. Жердің кеңістіктік жағдайын есепке алу міндетті. Мемлекеттік жер кадастры Қазақстан Республикасы жерінің табиғи және шаруашылық жағдайы, жер учаскелерінің орналасқан жері, мөлшері мен шекаралары, олардың сапалық сипаттамасы, жер пайдалануды есепке алу және жер учаскелерін бағалау туралы, өзге де қажетті мәліметтер жүйесі болып табылады. Жер кадастры экономикалық қызметті, ең алдымен ауылшаруашылық кәсіпорындарының жерді пайдалану тиімділігін талдау үшін үлкен маңызға ие. Жер кадастрының деректері жер салығын, жалдау ақысын дұрыс есептеу үшін, алып қою кезінде келтірілген залалды өтеу сомаларын белгілеу кезінде және т. б. үлкен маңызға ие. Қазақстанда Жер кадастры мемлекеттік іс-шара ретінде өткізіледі. Оның мемлекеттік сипаты жалпымемлекеттік міндеттерді шешу үшін (халық шаруашылығын жоспарлау, бірыңғай жер қорын басқару, жер пайдаланушылардың, жер иелерінің құқықтарын қорғау, жерді қорғау және тиімді пайдалану және т.б.) маңыздылығымен айқындалады. Мемлекет оның мақсатын, міндеттерін, мазмұнын, құрамдас бөліктерін және оны жүргізу тәртібін айқындайды. Ол жер - кадастрлық деректер мен құжаттаманың мазмұнын, кадастрлық есептіліктің нысандары мен мазмұнын, жер кадастрының жүргізілуін бақылауды және кадастрлық жұмыстардың орындалуын ұйымдастыруды белгілейді. Республиканың барлық жер қоры, оның ішінде жеке меншіктегі жер учаскелері мемлекеттік жер кадастрының объектісі болып табылады. Қалыптасып жатқан жер кадастрының деректерін есепке алу және сақтау бірлігі жер құқықтық қатынастары субъектілеріне белгіленген тәртіппен бекітілген, тұйық шекараларда бөлінген жер учаскесі болып табылады, онымен қатар басқа да есепке алу бірліктері - жер-кадастрлық квартал, аудан (қала), облыс қолданылады. Есепке алудың жаңа бірлігіне - жер учаскесіне көшу кеңестік кадастрда қабылданған есепке алу тәртібінен маңызды айырмашылық болып табылады, Мұнда негізгі есепке алу бірлігі жер пайдалану болып табылады. Қазіргі заманғы кадастрда компьютерлік технологияларды қолдану негізінде әр жер учаскесі үшін Физикалық сипаттамалар жазылады, бұл оны кеңістікте бірегейлендіруге, өлшемдері мен орналасуын анықтауға, сондай-ақ құндық бағалауға (жер бағасы) мүмкіндік береді. Деректерді жинақтау учаскенің кадастрлық нөмірі, жер учаскесіне құқықтар субъектісі - жеке немесе заңды тұлғаның атауы, атқарушы органдардың актілері және басқа да құжаттар, жер учаскесінің орналасқан жері мен мөлшері, Бағалау құны, нысаналы мақсаты, бөлінгіштігі мен бөлінбейтіндігі, сервитуттар, оны пайдалану жөніндегі шектеулер туралы ақпарат Тіркелетін және сақталатын тиісті әкімшілік аудандар деңгейінде жүргізіледі. Бұл деректер меншік нысандары, жер санаттары, аудандар, облыс, қала және жалпы республика бойынша жүйеленеді, қағаз және магниттік тасымалдағыштарда жиналады, өңделеді және сақталады. Талдау көрсеткендей, жер кадастрының мақсаты мен міндеттері өзгерді. Мәселен, қазір жер кадастрының негізгі мақсаттары жер қатынастарын мемлекеттік реттеуді және жер ресурстарын басқаруды қамтамасыз ету үшін көпфункционалды автоматтандырылған ақпараттық жүйені және жер туралы ақпараттың бірыңғай банкін құру болып табылады. Зерттеу осыған байланысты Қазақстандағы мемлекеттік жер кадастры жүйесінің міндеттері де түбегейлі өзгергенін көрсетті. № 2 Практикалық сабақ жүктеу/скачать 439.92 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|