Білім беру бағдарламасы Модулі №6 «Өсімдік шаруашылығындағы тәсілдер мен технологиялар» ooosm 3211- «Өсімдік өнімдерін өңдеу мен сақтауды механикаландыру»

1. 
   Астықтың ластылығы анықтау тәсілдеріне түсінік беріңіздер
   
2. 
   Астық массасының ластылығына әсер ететін факторларды атаңыздар
   
3. 
   Астық массасының ластылығын анықтауға қойылатын талаптар қандай?
   

Дән түсініңөзгеруі өсіп-жетілу кезеңінде егіс алқабында болған қолайсыз метеорологиялық жағдайға байланысты немесе өңдеу мен сақтаудың технологиялық талаптарының бұзылуы салдарынан болады.Олардың негізгі түрлері:

• 
  тамырда тұрып үсуі (ақшыл, қабығы торланып, шытынаған дәндер);
  
• 
  ауа райының қолайсыз жағдайына, яғни, қуаңшылыққа ұшырауы (ұсақ, ақшыл дәндер);
  
• 
  кене, қандаламен зақымдануы (бүйірі ішіне қарай майысқан, ақшыл дақты дәндер);
  
• 
  кептіру агенті темпертурасының дұрыс қойылмауы, астықтыңөздігінен қызуы (қарайған дәндер);
  
• 
  ылғалдылықтың артуы, микроорганизмдердің дамуы (көкаязданған, қарайған, бүйірінде дағы бар дәндер) және басқа да себептерге байланысты дәннің түсі өзгереді. Әдетте, түсі өзгерген дәндердің химиялық құрамы қалыпты дәнге қарағанда өзгеше болады. Ондай астықтан алынған ұнның шығымы нашар, қамырдың сапасы төмен болып келеді.
  

• 
  жусан иісі (егіс алқабындағы ерекше иісті арам шөп қалдықтарының астық құрамында болуы);
  
• 
  сарымсақ иісі (егістіктегі сарымсақтың астық құрамында қоспа ретінде болуы)
  
• 
  мұнай өнімдерінің иісі (жанар-жағармайдың төгілуі, астық таситын машина қорабының ластануы, т.б.);
  
• 
  түтін иісі. (комбайнның түтін шығатын тұрбаларының дұрыс орнатылмауы, кептіргіш агрегаттардың астықтың ішкі қабатына түтін жіберуі);
  
• 
  тышқан иісі (қоймада кеміргіштердің көбейуі салдарынан) жатады.
  

• 
  қойма иісі (жаңа жиналған астық қоймада бір орында қозғаусыз, желдетілмей ұзақ жатып қалуы);
  
• 
  көңірсіген иіс (желдетілмеген астықта температураның шамадан тыс артуы салдарынан бұзыла бастауы);
  
• 
  шіріген иіс (дән құрамындағы органикалық заттардың ыдырай бастауы салдарынан астықтың мүлдем жарамсыз болуы);
  
• 
  құлмақ (солод) иісі (қоймадағы астық ылғал мен температура әсерінен өне бастағандағы иіс бөлуі) жатады.