Аяпбергенова гульсум сагындыковна
жүктеу/скачать 4.5 Mb.
|
| Төртінші шарт – арнайы құзыреттілігі жобалар әдісі негізінде қалыптастыру бойынша практикалық дағдыларды игеруді қамтамасыз ететін бастауыш сынып мұғалімдерінің бірлескен жобалық қызметіне қосылу, яғни болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің арнайы құзыретін жобалар әдісі негізінде қалыптастыру бойынша жұмыстың маңызды нысандарының бірі МЖМБС сәйкес кәсіби тәжірибе болып табылады. Бұл шартты іске асыру теория мен практиканың өзара байланысы принциптеріне негізделеді. Тәжірибе танымның негізі болғандықтан, теориялық білім практикалық әрекеттерді жетілдіру үшін қажет. Бұл шарттың басты ерекшелігі болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің, ең алдымен, арнайы құзыреттілігінің мәнін, сондай-ақ алған білімдерін іс жүзінде іске асыра білуді міндет етеді.
Қарастырылып отырған жағдайды іске асырудың маңызды нысаны ретінде жобалар әдісі негізінде арнайы құзыреттерді қалыптастыру үшін қажетті практикалық тапсырмалар мен педагогикалық практиканы атап өткен жөн. Біз зерттеу барысында арнайы элективті бағдарламаларды әзірлеп, іске асыруымыз керек, олар арнайы құзыреттілікті жобалар әдісі негізінде қалыптастыру процесін оқу-әдістемелік қамтамасыз етумен және оқу жоспарымен оқытылатын пәндердің күрделенуімен сипатталатын осы үдерістің мазмұнына бағдармен шектелмей, қарастырылып отырған сапаны қамтамасыз ете алады. Бесінші шарт – болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің арнайы құзыреттілігін жобалар әдісі негізінде қалыптастыру бойынша профессорлық-педагогикалық құрамның, біліктілікті арттыру институттарының, қоғамдық ұйымдардың желілік өзара іс-қимылын және қызметін үйлестіруді қамтамасыз ету. Болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің арнайы құзыреттілігін жобалар әдісі негізінде қалыптастырған тиімділікті арттыру студенттерге, ЖОО-ның әкімшілік, педагогикалық қызметкерлеріне қойылатын талаптар мен іс-әрекеттерді ұйымдастыруға байланысты. Талаптардың бірлігі біліктілікті арттырудың әлеуметтік институттарының қызметін жандандыру, ЖОО-да жұмыс істейтін әртүрлі орталықтардың, қозғалыстардың пәрменділігін арттыру қажеттілігін болжайды. Бұл үшін жоба әдісінің негізінде болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің арнайы құзыретін қалыптастыруды көздейтін әрбір әріптестердің рөлі мен орнын нақты айқындауға негізделген өзара іс-қимыл ережелерін белгілеу неғұрлым қолайлы қарым-қатынас жасауға мүмкіндік береді. Тәжірибелік-эксперименттік жұмыс әдістемесін әзірлеудегі маңызды шарт тұтас жүйелік-ұйымдастырылған процесс ретінде жобалар әдісі негізінде арнайы құзыреттілікті қалыптастыруды қарастыратын жалпы қабылданған тәсіл болып табылады. Тәжірибелік-эксперименттік жұмыс әдістемесін әзірлеудегі маңызды шарт кәсіби даярлыққа жалпы қабылданған көзқарас бастапқы ұстанымдарды анықтау үшін тұтас жүйелік-ұйымдастырылған процесс ретінде болып табылады. Біз ұсынған болжамды тексеру үшін, оның барысында тәжірибелік-эксперименттік жұмыс жүргізілді, оның барысында мектеп жұмысының тәжірибесінде жобалар әдісі негізінде арнайы құзыреттілігін қалыптастыру жүзеге асырылды. Тәжірибелік-эксперименталды жұмыс жоғары оқу орнының оқу үрдісінде жоба әдісі негізінде арнайы құзыреттілікті қалыптастыру моделін әзірлеу және іске асыру болып табылады. Тәжірибелік экспериментке Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды университеті, Павлодар педагогикалық университеті алынады. Осы міндеттерді шешу үшін біз келесі әдістерді пайдаландық: бастауыш сынып мұғалімдері мен әдіскерлерімен сұхбат, сауалнама, мектептің оқу-тәрбие жұмысының жоспарын талдау, мектеп оқушыларының арнайы құзыретін қалыптастыру тәжірибесін бақылау. Арнайы құзыреттерді жобалар әдісін кеңінен пайдалану негізінде қалыптастыру процесін тиімді ұйымдастыруды қамтамасыз ететін аталған шарттарды іске асыру мақсатында мынадай ұсынымдарды береміз: – арнайы құзыреттілікті жобалар әдісін кеңінен пайдалану негізінде қалыптастыруға бастауыш сынып мұғалімдерінің ішкі мотивациясын дамыту; – болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің арнайы құзыреттілігін жобалар әдісін кеңінен пайдалану негізінде қалыптастыру үрдісіндегі жобалар әдісін жүзеге асыру процесін ғылыми-әдістемелік қамтамасыз ету, оқу жоспарында оқылатын пәндердің мүмкіндіктерін пайдаланумен сипатталатын осы үдерістің мазмұнына бағдарлануды көздейді; – болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің арнайы құзыреттілігін жобалар әдісін кеңінен пайдалану негізінде қалыптастыру бойынша жұмыстың әртүрлі формалары мен әдістерін (аудиториялық және аудиториядан тыс) қолдану; – арнайы құзыреттілікті жобалар әдісін кеңінен пайдалану негізінде қалыптастыру бойынша практикалық дағдыларды меңгеруді қамтамасыз ететін болашақ бастауыш сынып мұғалімдерін бірлескен жобалық қызметке қосу; – болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің арнайы құзыреттілігін жобалар әдісін кеңінен пайдалану негізінде қалыптастыру бойынша профессорлық-педагогикалық құрамның, біліктілікті арттыру институттарының, қоғамдық ұйымдардың қызметін үйлестіру және желілік өзара әрекеттестікті қамтамасыз ету. Тәжірибелік-эксперимент жұмыс үш кезеңнен тұрды: айқындаушы, қалыптастырушы және бақылау. Эксперименттік жұмыстың қорытынды кезеңінде біз қойған негізгі зерттеу міндеті төмендегідей болды: болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің педагогикалық процесте бастауыш сынып оқушыларымен оқу-тәрбие процесіндегі жобалаушылық іс-әрекеттерін жүзеге асыруы бойынша жұмыс жағдайын анықтау. Бұл міндетті шешу жұмыстың қандай бағыттары практикада жүзеге асырылатыны туралы хабардар болған жағдайда мүмкін екендігі белгілі. Сол үшін мектептегі педагог-практиктердің яғни, бастауыш сынып мұғалімінің оқу-тәрбие процесіндегі жобалаушылық іс-әрекеттерді жүзеге асыруы туралы түсінігі қандай екенін зерттеу қажет деп ойлаймыз. Біздің пікірімізше, қалыптастырушы эксперименттің мазмұны мен әдістемесін әзірлеу үшін бастапқы материал алуда тәжірибелік-эксперименттік жұмыстың келесі кезеңдері бағдарлы негіз алуға мүмкіндік тудырады. Тәжірибелік-эксперименттік жұмыстың айқындаушы кезеңі келесі екі бөліктен көрсетеді: 1) мектептегі бастауыш сынып мұғалімдерінің арнайы құзыреттіліктерін жобалар әдісі негізінде қалыптастыру туралы пікірлерін талдау; 2) бастауыш сынып мұғалімдерінің мектеп тәжірибесінде оқу-тәрбие процесіндегі жобалаушылық іс-әрекеттерін жүзеге асыруы жағдайын анықтау. Сонымен келесі бөлімде біз ұсынған болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің арнайы құзыреттілігін жобалар әдісі негізінде қалыптастыру моделінің тиімділігін тексеру үшін тәжірибелік-эксперименттік жұмысы жүргізіледі. жүктеу/скачать 4.5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|