Іздестіру - құтқару жұмыстарын жүргізудің технологиясы

60 
 
тыныс алу мүшелерін қорғайтын жеке құралдар (ТМҚЖҚ) (респираторлар, 
сүзгіш газқағарлар, оқшаулағыш тыныс алу аппараттары, пневмомаскалар, 
пневмошлемдер, пневмокурткалар және т.б.); 
 
оқшаулағыш костюмдер, арнайы аяқ – киімдер (негізгі және қосымша); 
 
қолды қорғайтын құралдар (резеңкелі, пленкалы, мақта – маталы саусақты 
биялай немесе қолғаптар); 
 
көзді қорғайтын құралдар (қорғайтын көзілдіріктер, қалкандар және
т.б.); 
 
қорғайтын құрылғылар (қолмен ұстайтын, белбеулер және т.б.) жатады. 
Радиациялық авария болған кезде радиометриялық бақылауды және радиациялық 
жағдайды бағалау нәтижесіне негіздеп, авария аймағын екі аймаққа бөлу орынды. 
Бірінші аймаққа (қатаң тәртіптегі аймаққа) жоғарғы қабат пен ауаның 
радиоактивті ластануының белгіленген деңгейден жоғарлауы байқалған ғимараттар 
мен аумақты жатқызады. Бұл аймаққа келгенде ЖҚҚ негізгі арнайы киімдермен қоса 
бірқатар қосымша киімдерді қолдану (мысалы; ТМҚЖҚ, пленкалы немесе резеңкелі 
материалдардан жасалған қосымша арнайы киімдер, қосымша арнайы аяқ – киімдер 
және 
оқшаулағыш 
костюмдер 
және 
т.б.) 
талап 
етіледі. 
Екінші аймаққа (радиациялық қауіпсіздік тәртібіндегі аймақ) ауа мен жоғарғы 
қабаттардың радиоактивті ластану деңгейі авариялар жағдайымен шартталған, рұқсат 
етілген көлемде болатын ғимараттар мен аумақтарды жатқызуға болады. Адамдарды 
бұл аймақта қорғау үшін және радиоактивті ластанудың таралуын болдырмау үшін 
авария зардабын жоюға қатысқан тұлғалар респираторларды пайдаланып немесе олар 
сыз негізгі арнайы киім жиынтығын кию жеткілікті. Ластанған аумаққа кіру міндетті 
түрде киімін толық ауыстырып кию және санитарлық рұқсатнама арқылы 
ұйымдастырылады, ал ғимаратқа және бірінші аймақтағы аумаққа кіру санитарлық 
шлюз немесе санитарлық барьер арқылы қосымша ЖҚҚ қолданумен 
ұйымдастырылады. 
Авария зардаптарын жою жұмыстарын жүргізу кезінде, ЖҚҚ дұрыс таңдаудың 
негізгі 
критериі 
ретінде 
сол 
немесе 
басқа 
аймақтағы 
келесідей: 
 
жұмыс жүргізу кезінде ауадағы радиоактивті заттардың күтілген немесе 
өлшенген концентрациясы туралы; 
 
жоғарғы қабаттардың радиоактивтілікпен ластану деңгейі туралы; 
 
ластанған ерітінділерді құю (соның ішінде қатерсіздендіретін) немесе 
пароэжекциялық бүркігіштерді қатерсіздендіру үшін булы қоспаны қолдану 
мүмкіндігі туралы: 
 
ауырлық (қиындық) категориясы және жұмысты орындау ұзақтығы туралы; 
 
жұмыс орнындағы микроклимат және ауадағы газ құрамы туралы 
(температура, ылғалдық, ауада оттектің болуы, улы және жарылу қаупі бар газ 
қоспалары және т.б.) мәліметтерді пайдалану керек. 
ТЖ зардабын жоюдағы барлық жағдайда да жоғары концентрациялы (50% көп) бу 
шығаратын улы заттар бар ғимараттарға, боксқа, сиымдылыққа, цистерналарға, 
құдықтарға кұтқарушылардың кіруі кезінде ТМЖҚҚ ретінде оқшаулағыш демалатын 
аппараттар немесе шлангалы ЖҚҚ қолданылуы керек. ТЖ сипатына, оның 
ауырлығына орай, сондай – ақ түріне және алда тұрған жұмысқа байланысты 

61 
құтқарушылар авария орынына келгеннен кейін штаттық авариялық жиынтықпен 
ЖҚҚ қалай қамтамасыз етілсе, сол объектінің ЖҚҚ қорымен солай қамтамасыз 
етіледі 
(мысалы, 
шлангалы 
ЖҚҚ 
және 
т.б.). 

жүктеу/скачать 1.09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: