Дипломдық ЖҰмыс 5B070200 «Автоматтандыру жəне басқару» мамандығы Алматы 2022
Басқарудың негізгі заңдары, релелік реттеу
жүктеу/скачать 3.32 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.1 Реттегіштердің жіктелуі
| 2 Басқарудың негізгі заңдары, релелік реттеу.
Реттеудің типтік заңдары. Реттеушілер. Реттегіштерді баптау параметрлерін есептеу. Релелік реттеу жүйесі. Адаптивті басқару жүйелері.Дискретті басқару жүйелері. Логикалық функцияларды жүзеге асыратын дискретті құрылғылар. Коммутациялық функцияны жүзеге асыратын құрылғыларды синтездеу. Релелік байланыс жəне байланыссыз логикалық құрылғылар. Дабылдарды блоктау құрылғылары. 2.1 Реттегіштердің жіктелуі Автоматты реттегіштер мақсаты, əрекет ету принципі, сұлбасының ерекшеліктері, пайдаланылатын энергия түрі,реттеуші əсердің өзгеру сипаты жəне т. б. бойынша жіктеледі. Əрекет принципі бойынша олар тікелей жəне жанама əрекеттерді реттегіштерге бөлінеді. Тікелей əсер ететін реттегіштер басқару процестері үшін сыртқы энергияны пайдаланбайды, бірақ басқару объектісінің (реттелетін орта) энергиясын пайдаланады. Мұндай реттегіштердің мысалы қысым реттегіштері болып табылады. Жанама əрекеттің Автоматты реттегіштерінде оның жұмысы үшін сыртқы энергия көзі қажет. Əрекет сипаты бойынша реттегіштер үздіксіз жəне дискретті болып бөлінеді. Дискретті реттегіштер өз кезегінде релелік, сандық жəне импульстік болып бөлінеді. Пайдаланылатын энергия түріне қарай олар электрлік (электронды), пневматикалық, гидравликалық, механикалық жəне аралас болып бөлінеді. Пайдаланылатын энергия түрі бойынша реттеуішті таңдау реттеу объектісінің сипатымен жəне автоматты жүйенің ерекшеліктерімен анықталады. Реттеу Заңына сəйкес олар екі жəне үш позициялы реттегіштерге, типтік реттегіштерге (интегралдық, пропорционалды, пропорционалды- дифференциалды, пропорционалды-интегралды жəне пропорционалды- интегралды - дифференциалды реттегіштерге-қысқартылған жəне, П, ПД, ПИ жəне ПИД реттегіштері), өзгермелі құрылымы бар реттегіштерге, бейімделгіш (өзін-өзі реттейтін) жəне оңтайлы реттеушілер. Қос позициялы реттегіштер қарапайымдылығы мен төмен құны арқасында кең таралған. Мақсаты бойынша реттегіштер мамандандырылған мысалы, деңгей, қысым, температура реттегіштері жəне т. б жəне нормаланған шығу жəне шығу сигналдары бар жəне əртүрлі параметрлерді басқаруға жарамды əмбебап болып бөлінеді. Орындалатын функциялардың түріне сəйкес реттегіштер автоматты тұрақтандыру реттегіштеріне, бағдарламалық жасақтамаға, түзетушілерге жəне параметрлердің арақатынасын реттеушілерге бөлінеді[2]. |