Е. Ш. ДҮсіпов, Т. Е. Уразымбетов
жүктеу/скачать 2.91 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тезисті негіздеу
| 2) жазба сөз (хаттар, құжаттар, шығармалар).
3) баспасөз, әдебиет (көркем, ғылыми, журналдық); 4)бұқаралық коммуникация, бұқаралық ақпаратқа (радио, теледидарла-ма, газет, кино, жарнама) және информатика деп екіге бөлінеді. Бәрінен бұрын дау неден туады және не туралы дауласуға болады? Дау пікір, айқындама, тұжырымдама т.б. жөнінде болуы мүмкін, тек ешқашан дерек жөнінде болуы мүмкін емес. (Дерек үшін дауласпайды). Дау эристиқалық болуы мүмкін, дау үшін дау, жеңіс үшін дау, жеке дау және қатысушылар оларды «қарсыластар» деп атайды. Дидактиқалық риторикада осындай сөйлеу жағдайы болуы мүмкін, бірақ болмауы керек, қатысушылар мұнда өз беделінен айырылады. 61 Нағыз ғылыми дау диалектикалық деп аталады (бірақ бұл диалектиқалық даудың болуы мүмкін еместігі деген емес, мысалы, әлеуметтік-тұрмыстық риторикада). Оның диалектикалығы – жақтардың ой-пікірлерінің эволюциясында, даудың негізіне екі жақтың жақындауынан бастап оны жоюға дейін бару ( бiртұтас позицияның тұжырымы немесе бір жақтың өздігінде дұрыс еместігін мойындауы). Дауды жүргізу үшін айқын сипатталған ой-пікірдің келіспеушілігі болуы қажет. Яғни әр тараптың қайсысы болмасын негізделген тезистерін айтуы керек. Көбінесе даудың негізін аңықтаушы процесс – даудың қажет еместігін анықтайды (позициялардың ұқсастылығы айқындалады). Тезисті негіздеу дәлелдердің көрсетілуінің (демонстрациясының) көмегімен жүргізіледі. Дәлел міндетті түрде дауға қатысушы жақтардың қатысуымен бекітілуі қажет (басқа жағдайда жаңа даудың тезистерi бәрiбiр шексiз түрде пайда бола береді). Консенсус жетістіктерінің негізінде екі жақпен қабылданған, даудың пәнін жою кезінде ортақ айқындама, тұжырымдалған тезистер болуы керек. Созылған даудың сөз рәсімі бекітілген жалпы негіздер мен себептердің анық дыбыстауының мүмкіндігін қажет етеді. Сондықтан сот риторикасында бұл өте қажет, не болмаса процесстің ұзаққа созылуы мүмкін. жүктеу/скачать 2.91 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|