Е. Ш. ДҮсіпов, Т. Е. Уразымбетов



Pdf көрінісі
бет75/127
Дата19.12.2023
өлшемі2.91 Mb.
#487147
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   127
Сот-риторикасының-негіздері

Үйлесiмдiлiкке дәйек. Айғақты бекіту бір уақытта бірнеше 
нормалардың көзқарасы бойынша қаралуы мүмкін. Мәліметтер 
көрсетілген нормалар әрқашанда үйлесімді болып шыға бермейді. 
Ендеше бұл жағдайда нормаларды қолдану талқыланады, норманы 
таңдау, бір норманың екінші нормаға бағыныштылығы немесе 
олардың келісуі дәйекке алып келеді. Әркелкі жағынан айғақтың өзі 
нормаларға сәйкес келе бермейді және бөлінеді. Үйлесімділікке дәлел 
ақпараттардан және бекітілген айғақтарға қатысты ажыратылған 
нормалардан тұрады. 
Мықты және жақсы салынған дәлелдеме үйлесімділігі, әсiресе 
егер бұл - ауыстырушы дәлелдеме, сол нормалардың атынан 
шығатын, қайсысы біріктіретін, қайсысы ажырататын және 
эпидейтикалық пікір мазмұнын – философиядан тұратындықтан 
иерархия сатыларының ең биік топостары және риторика деңгейінің
дұрыстығын талқылайтын дәйектер иерархия көзқарастарының өзі 
болып табылады. 


118
Ритор позициясының айқындылығы тек осы жағдайда қана
шындықты айтудың шарты ретінде қалыптасады. Ең маңыздысы 
риторикалық этостар. Дәйек айқындылық мәртебесінде нормалардың 
сәйкеcтігі бекітілгенде аяқталады. Олардың иерархиясы айғақтарға 
қатысты, айғақтар мен нормалар бір келісімге келеді. Бұл айғақтар 
мен нормалардың анықтылығы және бағалаудың мүмкіндігін ашады.
Соттаушы дәйектер: бағалаудың мәртебесi. 
Соттаушы дәйектер көбірек дамыған сайын, бағалау мәртебесінің 
мағынасы одан әрі қалыптаса түседі. Анықтау және бекіту 
мәртебелеріне қарағанда бастапқы кезде бағалау мәртебесінің рөлі 
кішірек болған, соттық дәйектерде мәртебенің бағасы шара қолдану 
жауапкершілігінде.
Соттық дәйектің дамуы мәртебе мағынасында бағалары 
көтеріледі және қазіргі тарихи, құдайға сенетін, фолософиялық, іскер, 
саяси сөз бағасы дәлелдеменің ең маңызды міндеттері болып 
саналады, себебі соттаушы дәлелдеме хабарламаның қашанда алдын 
алады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   127




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет