Ғылымдар бойынша ХХV республикалық студенттік ғылыми конференциясының
жүктеу/скачать 5.25 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Джанпаизова В.М.
| Литература
1. 1. Верболоз Е.И., Антуфьев В.Т., Кобыда Е.В. Исследование эффективности предварительной подготовки молочных продуктов к переработке // Вестник Международной академии холода. 2014. No 3. С. 69-72 2. 2.Василенко Л.И. Создание функциональных молочно-зерновых продуктов питания, адаптированных для различных групп населения // «Хранение и переработка зерна». 2010. No 1. С. 41 – 44. УДК 677.022.3/5 ТОҚЫМА БҰЙЫМДАРЫН ӨНДІРУГЕ АРНАЛҒАН ЖАҢА ЗАМАНАУИ МАТЕРИАЛДАР Жиенбаева Б., Қалыбаева Б.З. - ЖТ-18-4дк тобынынстудентері Джанпаизова В.М. – х.ғ.к., доцент Мақта маталары әлі де көпшілік арасында ең танымал болып қала беретіндіктен, тіпті ең саналы тоқыма өндірушілері де олардан бас тартпайды.Оның орнына олар мақтаны пестицидтерсіз, гербицидтерсіз, химиялық бояғыштарсыз және қарапайым мақта матасын жасауда қолданылатын басқа да зиянды заттарсыз өндірудің жолдарын іздейді. Нәтижесі органикалық мақта деп аталады, яғни-бұл химиялық заттарсыз өсірілетін мақта. АҚШ - та және кейбір Еуропа елдерінде тіпті бұл жаңа ескі материалға арналған стандарт бекітілді, оған сәйкес мақта құрамындағы талшықтардың 95% - ы кем дегенде үш жыл бойы тыңайтқыштар мен пестицидтерсіз топырақта өсірілгенде және онда генетикалық түрлендірілген организмдер болмаған кезде ғана органикалық деп танылады. Кәдімгі мақтадан айырмашылығы, ол шартты түрде табиғи материал болып саналады, бірақ аллергия мен денсаулыққа қатысты басқа да проблемаларды тудыруы мүмкін, оның органикалық әріптесі жай зиянсыз ғана емес, сонымен қатар кейбір жағдайларда пайдалы-мысалы, экзема, терінің бұзылуы және аллергия кезінде. Жүгеріден табиғи мата дайындалмайды – оны синтетикалық деп атаған дұрыс, бірақ бұл биологиялық ыдырайтын синтетика және киюге өте жағымды. Жүгері жіптері полимерден алынады, ол өз кезегінде жүгері крахмалынан алынады. Бұл ерекше синтетикалық зат несімен жақсы? Оның көптеген артықшылықтары бар. Біріншіден, бұл жұмсақ және жанасуға жағымды және басқа синтетикалық материалдардан айырмашылығы, толығымен гипоаллергенді. Екіншіден, ол күн сәулелеріне және басқаларға сыртқы әсерлерден бастапқы түсті сақтауға және тозуға өте төзімді. Үшіншіден, бұл бәрінен жақсы маталар гигроскопиялық, ылғалды сіңіреді және тез кебеді. Рами-қытай қалақайы. Қытай қалақай, ақ рами (ағылш.ramie) - қалақай тұқымдасының өсімдік түрі. Бұл өсімдіктің отаны –Шығыс Азия. 42 Сыртқы көріністе өсімдік қалақайға ұқсайды, бірақ ол кәдімгі қалақайдан едәуір жоғары-1,2-2,3 м, сабағы түзу, тегіс, жанбайды. Рамиді бұта деп атауға болады, оның сабағы ағаш тәрізді, берік. Рами тек жылы климатта ылғалдылық жеткілікті мөлшерде өседі. Осы жағдайларды ескере отырып, өсімдік қарапайым, ерекше күтімді қажет етпейді және жылына 2-ден 6-ға дейін өнім береді. Рамидің сабағы 20% талшықтардан тұрады. Талшықтардың өздері жұқа, ақ түсті, жібектей жылтыр, зығырға қарағанда жанасуға дөрекі. Жеке талшықтың ұзындығы 50 см-ге жетуі мүмкін. Рами талшығы жақсы беріктігімен ерекшеленеді, іс жүзінде шіруге ұшырамайды; бұл қасиеттер рамиді арқан жасау үшін пайдалануға мүмкіндік береді. Бұрын рами талшығынан негізінен техникалық мақсаттағы маталар парусина түрінде-ең берік мата жасалған. Беріктіктен басқа, рами талшығының матасы әдемі, ол табиғи жібек тәрізді, жібектей жоғалтпай жылтыр және оңай боялған. Қазіргі уақытта рами қымбат маталар өндірісінде қолданылады. Бүгінгі таңда қалақай нәзік маталарды жасау үшін қолданылады: мата жұмсақтық пен жібектей нәзіктіктен кем түспейтін оның талшықтарынан алынады. Сондықтан қалақай матасы күтпеген жерден элиталық, қымбат заттардың қатарына кірді. Алайда, өндірісте көбінесе таза қалақай емес, оның мақта немесе жүнмен үйлесуі қолданылады – нәтижесінде берік және тозуға төзімді өнімдер алынады. Мұндай матадан тігілген киім пішінін жақсы ұстайды, жақсы боялған, ұзақ уақыт бойы әдемі жібектей жылтырды сақтайды. Сондай-ақ, мұндай матадан тігілген киім деформацияланбайды: қалақай қосылған матадан жасалған шалбарда тізелер ешқашан созылмайды. Тағы бір артықшылығы-бұл мата ешқашан өз түсін жоғалтады деп алаңдамайсыз. Сондай-ақ, рами талшықтары қымбат қағаз түрлерін жасау үшін қолданылады, мысалы, банкноттарды басып шығару үшін. Pinatex деп аталатын жаңа материалды (pina – ананас) 1990 жылдары испан дизайнері Кармен Хи-Джойс жасаған. Ананас жапырақтарының талшықтарынан жасалған дәстүрлі киім тігуге арналған жұқа және берік зат. Құрылымы бойынша жаңа материал жүннен жасалған киізге ұқсас. Pinatex шығаратын талшықтар Ананас жапырақтарынан алынады. Жергілікті фермерлер піскен егінді жинамас бұрын кесіп тастайды. Содан кейін өнеркәсіптік өңдеудің бірнеше деңгейінен өткеннен кейін олар тоқымаға айналады. Осы процестің нәтижесінде пайда болатын жанама өнім фермерлер егістіктерге тыңайтқыш ретінде бірдей қолданылады. Алынған материал теріге ұқсас, оған кез-келген сурет немесе фактура салуға болады. Мақсаты мен жүктемелер бойынша қойылатын талаптарға байланысты соңғы өнім ол пинатекстің бірнеше қабатынан тұруы мүмкін. Мысалы, сөмкелер жасау кезіндегі маңызды аспектісі. Сонымен қатар, егер сіз пинатекстен киім тіксеңіз, онда кесу бүкіл аумақтың тек 5% құрайды, ал егер дәстүрлі былғарыдан болса, онда барлығы 25 %. Сонымен қатар, кесу де дайын өнімнің бағасына кіреді. Сондықтан қалдықтар үшін ақы төлеудің қажеті жоқ. Жаңа материалдан аяқ киім, сөмкелер, орындықтар мен креслоларға арналған төсеніштер, үйге арналған сәндік панельдер жасауға болады. Өйткені, ол автомобиль салондарының дизайнында қолданыла алады. Тынық мұхит аралдарында кокос пальмасы ғасырлар бойы жергілікті тұрғындарды тамақ, сусын және құрылыс материалдарымен қамтамасыз етті. Жергілікті тұрғындар ұзындығы 35 сантиметр және қалыңдығы 12-ден 25 микрометрге дейін берік талшықты жаңғақ қабығынан алды. БҰҰ-ның Азық-түлік және ауылшаруашылық ұйымының есептеуінше, мың кокос он килограмм талшық бере алады. Пальмадан кокос әр 30-45 күн сайын жиналады. Бір пальма ағашынан жылдық егін-60-тан 200 жаңғаққа дейін. Жаңғақтарды киімге қолдану идеясын Cocona Inc. компаниясы қолдануға шешім қабылдады. Кокос қабығы иістерді сіңіру және тез кептіру сияқты пайдалы қасиеттері бар матаға түрлендірудің соңғы технологиясын жасаған. Олар кокос талшықтары мен вулкандық заттардың қосындысы болып табылатын "37.5 технологиясы" деп аталатын матаны ойлап тапты. Нәтижесінде киімнің құрамында синтетика аз. Содан кейін кокос талшықтарын үстіңгі және спорттық киімдерді шығаратын компаниялар - Tog 24, Колумбия спорттық киімдері және солтүстік жағы қолдана бастады. жүктеу/скачать 5.25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|