Ғылыми жетекші: п.ғ. к, Ш. У


Оқушылардың коммуникативтік құзыреттіліктерін қалыптастыру



бет5/7
Дата25.03.2024
өлшемі65.13 Kb.
#496406
түріДиплом
1   2   3   4   5   6   7
stud.kz-114777

Оқушылардың коммуникативтік құзыреттіліктерін қалыптастыру.

Кез келген түлек дәстүрлі мектептегі білім беру мақсаттары, білім дағдылар жиынтығын білуі керек. Бүгінгі таңда бұл тәсіл қоғамға жеткіліксіз. Қазір болашақ өмірге енуге дайын, олардың алдында тұрған өмірлік және кәсіби мәселелерді іс жүзінде шеше алатын түлектер қажет. Бүгінгі таңда басты міндет-проблемалық жағдайға тап болған кезде ол бірнеше шешім таба алатын, ұтымды, оңтайлы әдісті таңдап, оған түсінік бере алатын деңгейдегі түлекті дайындау. Бұл көбінесе алынған білім емес, "құзыреттілік" ұғымында қолданылатын кейбір қосымша қасиеттерге байланысты.


Сондықтан бүгінгі таңда құзыреттілік тәсіл білім беру жүйесін жаңарту негіздерінің бірі ретінде ұсынылады. Қазақстандық білім беруді модернизациялау тұжырымдамасы құзыреттілік пен құзыреттілік тәсілін енгізуді, "Әмбебап білімнің, дағдылардың жаңа жүйесін қалыптастыруды"талап етеді.
«Құзыреттілік» термині (латын тілінен-қабілетті) :
1) адам жақсы білетін, білімі мен тәжірибесі бар сұрақтар шеңбері,
2) біреудің өкілеттіктері, құқықтары шеңбері (біз мына өрнекті пайдаланамыз: бұл мәселе менің құзыретімде емес).
"Құзыретті" термині білімді, белгілі бір саладағы, беделді адамды, маманды білдіреді. Құзыреттілік - бұл "білім-шеберлік" пен жағдай арасындағы байланысты орнату және жүзеге асыру мүмкіндігі. Құзыретті адамның өлшемдері:
- білім, бірақ тек ақпарат қана емес, тез өзгеретін нәрсе, сіз таба алатын, қажетсіздерден аулақ болып, өз іс-әрекетіңіздің тәжірибесіне ауысуыңыз керек,
- белгілі бір жағдайда осы білімді қолдана білу, осы білімді қалай алуға болатындығын түсіну,
– өзін-өзі, әлемді, әлемдегі өз орнын, нақты білімін, олардың қызметі үшін қажеттілігі немесе пайдасыздығын, сондай-ақ оларды алу және пайдалану әдісін барабар бағалау, яғни
құзыреттілік = білімнің ұтқырлығы + әдістің икемділігі + сыни ойлау (сурет1).

1 сурет. Құзыреттілік құрлымы.

Оқушылардың құзыреттілігіне келетін болсақ, бұл олардың практикалық мәселелерді шешу үшін нақты өмірде алған және алған білімдерін, дағдылары мен іс-әрекет әдістерін қолдану қабілеті мен дайындығы.


1996 жылы Еуропа Кеңесі 5 құзыреттілікті анықтады (2-сурет):

2 сурет. Еуропа Кеңесі 5 құзыреттілігі.


1) саяси және әлеуметтік,


2) көп мәдениетті қоғамдағы өмірмен байланысты құзыреттер,
3) біреуден артық тілде ауызша және жазбаша қарым-қатынас жасауға қатысты құзыреттер,
4) ақпараттық қоғамның пайда болуымен байланысты құзыреттер,
5) өмір бойы оқу қабілеті.

Біздің білім беру құзыреттіліктерімізге аударылғанда бұл құзыреттер келесідей:


1) әлеуметтік-еңбек,
2) жалпы мәдени,
3) коммуникативтік,
4) ақпараттық,
5) оқу-танымдық,
6) құндылық-мағыналық,
7) жеке өзін-өзі жетілдіру.
Жоғарыда аталған барлық құзыреттер жалпы, негізгі болып саналады, өйткені оларды игеру күнделікті, кәсіби және әлеуметтік өмірдегі әртүрлі мәселелерді шешуге мүмкіндік береді.
Жалпы құзыреттерден басқа, арнайы құзыреттер бар:
- пәндік (оқу пәндері шеңберінде қалыптасады),
- жалпы пәндер (оқу пәндері мен білім беру салаларының белгілі бір шеңберіне жатады).
Сауатты қарым-қатынас барлық адамдарға өмір бойы қажет. Кез-келген адамның жетістігі қарым-қатынас жасау қабілетіне байланысты. Коммуникативті құзыреттілік - тиімді қарым-қатынас жасау үшін қажетті білім мен дағдылардың жиынтығы.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет