الْمَلِكُ — әл-Мәлик.
Бу исем Аллаһының бөтен галәмгә хуҗа булуын, аның мәлиге — хөкемдары булуын аңлата. Кешеләр арасында мәликләр, солтаннар бар. Аларның тормышлары беркайчан да имин булмаган, һәрвакыт бер борылыш яки гыйсъян белән юк булырга хөкем ителгәннәр. Аллаһы Тәгалә хакыйкый Мәлик (Патша), хакыкый Солтандыр (чын Хөкемче). Золымлык кылмас, мәрхәмәт итәр. Һәрвакыт колларының яхшылыгын теләр.
الْقُدُّوسُ — әл-Куддүүс.
Аллаһы Тәгалә мәхлукатка (бөтен яратылган нәрсәләргә) охшаудан пакьтер, ерактыр. Адәм баласы (камиллеккә) ирешү өчен көч һәм гайрәт сарыф итә, ләкин барыбер бервакытта да тулы камиллеккә ирешә алмас. Аллаһ — Раббыбыз кешеләр камиллек дип уйлаган бер төркем сыйфатлардан пакьтер. Кеше Аллаһының бу исеменнән өлешен алырга тиеш, камиллеккә җитешү өчен бу юлда бөтен көчен файдаланырга һәм сарыф итәргә тиеш.
السَّلَامُ — әс-Сәләәм.
Заты җитешсезлек һәм гаепләрдән, начар эшләрдән, кимчелекле гамәлләрдән cәламәт булган, халыкка сәламәтлек бирүчедер. Җәннәттә, җәннәтлеләргә исәнлек һәм иминлек биреп, аларны куркудан саклаучы дигән мәгънәсе дә бар. Аллаһының фигыльләре, хәрәкәт һәм эшләре начарлыклардан сәламәттер, ерактыр. Аллаһ бервакытта да явызлыкны теләмәс.
Кеше, күңелендә начар теләк һәм эшләргә никадәр аз урын бирсә, Аллаһының бу исеменнән шулкадәр үзенә өлешен алган димәктер.
الْمُؤْمِنُ — әл-Мүэмин.
Колларына иминлек һәм тынычлык бирүче, иман шәрәфе белән шәрәфләндергән Барлык димәктер. Аллаһ бөтен иминлек һәм тынычлыкның бердәнбер чыганагы. Кеше зәгыйфь табигатьле булып яратылган, бөтен нәрсәдән куркыр. Ачлык, зилзилә, бәла-каза һәм башкалардан бары тик инанган кеше генә курыкмас. Ул үзен яраткан бөек Барлыкның аны хуҗасыз, бер үзен калдырмасына ышаныр.
Чөнки Аның бер исеме "әл-Мүэмин"дер — яраткан мәхлукатка иминлек һәм тынычлык бирәчәк.
الْمُهَيْمِنُ — әл-Мүһәймин.
Галәмдәге һәр бөртекне һәр мәхлукны гамәлләре, әҗәлләре, ризыклары белән белгән, аларны күзәтеп торган, колларын саклаучы димәктер. Бу сыйфатлар, һичшиксез, камил дәрәҗәдә фәкать Аллаһы Тәгаләдә табылыр.
Достарыңызбен бөлісу: |