Грамматикасы



бет120/153
Дата01.03.2024
өлшемі1.05 Mb.
#493877
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   153
dokumen.pub 9786012473537

Пысықтауыштың түрлері


Мағынасына қарай пысықтауыштар мынадай топтарға бөлінеді:

  1. Мезгілді және жиілікті білдіретін пысықтауыш

We have English on Monday morning (Бізде ағылшын тілі дүйсенбі күні таңертең болады).
They have Music classes twice a week (Оларда музыка сабағы аптасына екі рет болады).

  1. Мекенді және бағытты білдіретін пысықтауыш

We live on the third floor (Біз үшінші қабатта тұрамыз). He went to a concert (Ол концертке кетті).

  1. Қимыл­сын пысықтауыш

The bus was moving very slowly (Автобус жай жүріп келеді).
Then accidentally, he found a five dollar bill (Сосын кенеттен (ойламаған жерден) ол бес долларлық чек тапты).
We’ll turn back, making a wide slow turn, not being noticed by passengers (Біз жолаушылар байқамайтын етіп кең айналыс жасап, кері қайтамыз).
He lit a cigarette, but his hand shook so that he had trou- ble bringing match and a cigarette together (Ол темекісін тұтатты, бірақ темекісі мен сіріңкені бірге ұстай алмай, қолы қалтырап кетті).

  1. Себеп­салдар пысықтауыш

That’s why we need your help (Сондықтан да бізге сіздің көмегіңіз қажет).
Being long outside he had a cold (Далада көп уақыт болғандықтан, ол тоңып қалды).

  1. Мақсат пысықтауыш

Her neighbour on the other side moved out to let Ada out (Екінші жағында отырған көршісі Аданы өткізіп жіберу үшін жылжыды).
On the second floor Clifford reached his study to read Julia’s book (Клифорд Джулияның кітабын оқу үшін екінші қабаттағы өз жұмыс бөлмесіне жетті).

  1. Нәтижені білдіретін пысықтауыш

This book is worth to read (Бұл кітап оқуға тұрарлық). The child is too young to read and to write (Бала оқып, жаза алмайтындай тым жас).

  1. Шартты пысықтауыш

If important you mustn’t delay your trip (Егер маңызды болса, сіз сапарыңызды кейінге қалдырмауыңыз керек). But for heavy traffic we would have arrived in time (Жолда кептеліс болмағанда, біз уақытында жететін едік).

  1. Қарсылықты пысықтауыш

Though not large the flat is comfortable (Үлкен болмаға­ нымен, бұл пәтер жайлы).
Despite his old age he looks younger for his age (Ұлғайған жасына қарамастан ол өзінің жасынан жасырақ көрінеді). It isn’t cold though cloudy (Бұлтты болғанмен күн суық емес.)
With all his drawbacks he is kind and industrious (Барлық кемшіліктерімен бірге ол қайырымды және еңбекқор).

  1. Шаманы және өлшемді білдіретін пысықтауыш

I like cats very much (Мен мысықты өте жақсы көремін). She had spent eighteen dollars for food (Ол тамаққа он сегіз доллар жұмсады).
It was just after eight p.m. a little less than two hours to flight departure time (Енді ғана кешкі сегіз болған, ұшатын уақытқа екі сағаттан сәл аз уақыт қалған кез еді).
Пысықтауыштың білдіретін мағыналары сан алуан болғаны­
мен, оларды үлкен екі топқа бөлуге болады: 1. Ішкі сапаны біл­ діретін пысықтауыш. 2. Сыртқы жағдаятты білдіретін пысық­ тауыш.
Бірінші топқа жататын пысықтауыштар іс­әрекеттің ішкі са­ пасын, сандық ерекшеліктерін білдіреді, ал екінші топқа жата­ тын сыртқы жағдаятты білдіретін пысықтауыштар іс­әрекеттің орындалуының сыртқы жағдайларын сипаттайды. Бірінші топқа қимыл­сын, жиілік, шама және өлшемді білдіретін пысықтауыш­ тар, ал екінші топқа жататындар (мезгіл, мекен, себеп­салдар, істің нәтижесін, шартты, қарсылықты, салыстыру және жағдаятты білдіретін пысықтауыштарға қарағанда өзі анықтайтын тұлға сөзбен (қабыса) тікелей байланысады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   116   117   118   119   120   121   122   123   ...   153




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет