Грамматикасы
Белгісіздік келер шақтың қолданылуы
жүктеу/скачать 1.05 Mb.
|
Белгісіздік келер шақтың қолданылуыБелгісіздік келер шақ төмендегідей ісәрекеттерді білдіру үшін қолданылады: а) алдағы уақытта табиғи, қалыпты жағдайда жүзеге асатын ісәрекетті білдіреді: The exam will begin at 8 o’clock on Monday (Емтихан дүйсенбі күні сағат сегізде басталады). They won’t work tomorrow (Ертең олар жұмыс істемейді). ә) жүзеге асуы белгілі бір жағдайға, шартқа байланысты қи мыләрекетті білдіреді. Көбінесе ісәрекеттің іске асуының қа жетті жағдайы, шарты шартты құрмалас сабақтас сөйлемнің ба ғыныңқылы, мезгіл бағыныңқылы сөйлемдері арқылы беріледі. Ағылшын тілінде мұндай бағыныңқылы сөйлемдердің баяндауы шы келер шақ формасында емес, белгісіздік осы шақ формасында тұрады: When I meet him I’ll tell him about it (Мен онымен кездескенде бұл жөнінде оған айтамын). If the weather is fine we’ll go to the country. (Егер ауарайы жақсы болса, біз қаланың сыртына шығамыз). б) күдікті, болжамды, мүмкіндікті білдіретін модаль мағыналы қыстырма сөздері бар сөйлемнің баяндауышы белгісіздік келер шақта тұрады: Perhaps it will rain today (Бүгін жаңбыр жауатын шығар).; She probably won’t know Ted’s address (Ол Тедтің мекен жайын білмейтін шығар). в) «to be» және созылмалы осы шақта жұмсалмайтын етістік термен белгісіздік келер шақ келеді: I think you’ll like our new flat (Біздің жаңа пәтеріміз сізге ұнайды деп ойлаймын). He’ll tell us about his trip then (Өзінің саяхаты жайлы ол бізге кейін айтар). We hope Azamat will pass all his exams (Біз Азаматты барлық емтиханды жақсы тапсырады деген үміттеміз). We’ll see what happens in future (Алда не боларын көрерміз). г) «will» көмекші етістігімен келген келер шақ формасы айтушының діттеген ойын, сол сөйлеп тұрған уақытта ісәрекетті орындауға шешім қабылдағандығын, бел буғандығын білдіреді. Who will be responsible for the delivery of the goods? I will (Тауарды жеткізуге кім жауапты?) (– Мен). They will meet the consumers’ demand (Олар тұтыну шылардың сұранысын қанағаттандыруы керек). Mum, we get through milk. Okay, I’ll buy some today (Апа, бізде сүт бітіп қалды. Жарайды. Бүгін сатып алармын). д) әйтеуір бір алдағы уақытта болатын не алыс болашақта іске асатын ісәрекет белгісіздік осы шақ арқылы беріледі: They’ll understand its importance some day (Бір кездері олар мұның маңыздылығын түсінеді). Many people will come to see them off (Олармен қоштасуға көп адам келеді). Еск ер т у. Алдағы болатын ісәрекетті табиғатына қарай екі топқа бөліп қарастыруға болады: жақын арада болатын ісәрекет және әйтеуір бір, дәл уақыты белгісіз алдағы уақытта болатын ісәрекет. Осындай алдағы болатын ісәрекеттің ерекшеліктеріне қарай, алдағы болатын ісәрекет белгісіздік келер шақ формасында емес, басқа конструкциялар арқылы беріледі: Алдағы уақытта болатын ісәрекетті ресми тілде білдіру үшін яғни газет хабарлары мен іскерлік қарымқатынас мағынасындағы хат тарда, алдын ала жоспарланған, жүзеге асыруға алдын ала дайындық жасалған ісәрекетті білдіргенде келер шақтың орнына «to be going to» тіркесі келеді. President is going to send a message to Kazakhstan’s people (President will send a message to Kazakhstan’s people) (Президент Қазақстан халқына үндеу жолдамақшы) (газет хабарламасынан). The Government is gong to raise wages of teachers (Үкімет мұғалімдердің жалақысын көбейтейін деп жатыр). The mayor of the city is going to control the work of Tax policy (Қала әкімі салық полициясының жұмысын қадағаламақшы). I’m going to learn English (I’ll learn English) (Мен ағылшын тілін үйренейін деп жүрмін) (алдын ала жоспарланған ісәрекет). Asan is going to help me (Асан маған көмектесем деп отыр), (Асан маған көмектеспекші). Жақын арада болатын ісәрекетті білдіргенде белгісіздік келер шақтың орнына нақ осы шақ келеді. Сондайақ ауызекі тілде де (ресми емес) келер шақтың орнына нақ осы шақ келеді. We are going to the cinema tonight (Біз бүгін киноға барғалы жатырмыз). Spring is coming (Көктем келе жатыр). The train is arriving in Astana (Пойыз Астанаға жақындап (келіп) қалды). жүктеу/скачать 1.05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|