І-ші деңгей Санитарлық микробиологияның даму тарихы туралы жазыңыз. Санитарлық микробиологияға пән ретінде түсіндірме айтып беріңіз
Судың санитарлы-микробиологиялық зерттеулерін анықтаңыз
жүктеу/скачать 221.53 Kb.
|
| 6 .Судың санитарлы-микробиологиялық зерттеулерін анықтаңыз.
Су – тіршіліктің негізі. Біз онымен үнемі қарым-қатынас жасаймыз – ішеміз, тамақ пісіреміз, жуынамыз, өсімдіктерді суарамыз. Сондықтан судың сапасы өте маңызды – тіпті зиянды қоспалардың аз мөлшері болса да, егер токсиндермен байланысы аз мөлшерде,бірақ үнемі болатын болса, денсаулыққа үлкен зиян келтіруі мүмкін. Судың сапасына күмәнданбау үшін оны зертханалық тексеруден өткізу керек. Судың микробиологиялық және паразитологиялық тексерулері- Бұл әдіс суда әртүрлі бактериялар мен паразиттердің болуын анықтауға мүмкіндік береді, олардың арасында патогендер болуы мүмкін. Әдетте 1 мл суға микроорганизмдер саны есептеледі. Санитарлық - микробиологиялық зерттеуге жататын сулар:1. орталықтандырылған су құбыры;2. құдықтар;3. ашық су тоғандары (өзен, көл); 4. жүзу хауыздары: 5. қалдық сулар. Микробиологиялық көрсеткіштер бірнеше негізгі категорияларға бөлінеді: - жалпы микробтық сан - бұл 37 ° C температурада колония құруға қабілетті мезофильді аэробты және факультативті-аэробты микроорганизмдердің жалпы саны, - жалпы колиформды бактериялар - бұл грамтеріс, спора түзбейтін бациллалар, дегенмен олар суда бірнеше апта тіршілік ете алады, - термотолерантты колиформды бактериялар - бұл жалпы колиформалы бактериялар, - колифагтар - ішек таяқшасын лизиске ұшырататын вирустар. Су өнімнің кез-келген түрін өндіруде, сондай-ақ тікелей тамақ үшін пайдаланылатындықтан, оның сапасының санитарлық-микробиологиялық көрсеткіштерге сәйкестігі өте маңызды. Су арқылы ішек инфекциясы берілуі мүмкін - тырысқақ, іш сүзегі және паратифтер, сальмонеллез, дизентерия, А гепатиті, сондай-ақ лептоспироз, күйдіргі, туляремия, түрлі саңырауқұлақ аурулары. Осыған байланысты суды санитариялық - микробиологиялық зерттеудің негізгі мақсаты суда патогенді және шартты-патогенді микрофлораның болуын анықтау, демек, осы түсімнің көзін анықтау, сондай-ақ халық арасында инфекциялық аурулардың таралуының алдын алу болып табылады. Зерттеуге орталықтандырылған сумен жабдықтау, құдықтар, ашық су қоймалары, бассейндер, сарқынды сулар жатады. Суды санитариялық-микробиологиялық зерттеу мынадай жағдайларда жүргізіледі: 1) орталықтандырылған шаруашылық-ауыз сумен жабдықтау көзін таңдау және осы көзді мерзімді бақылау кезінде; 2) орталықтандырылған сумен жабдықтаудың ауыз суын зарарсыздандыру тиімділігін бақылау кезінде; 3) артезиан ұңғымалары, топырақ сулары және т. б. сияқты орталықтандырылған сумен жабдықтаудың жерасты көздерін бақылау кезінде. ; 4)жеке су пайдалану көздерінің (құдықтар, бұлақтар және т. б.) судың жай-күйі мен жарамдылық дәрежесін айқындау кезінде; 5) ашық су айдындары: су қоймалары, тоғандар, көлдер, өзендер суының санитариялық-эпидемиологиялық жай-күйін бақылау кезінде; 6) жүзу бассейндерінің суын зарарсыздандыру тиімділігін бақылау кезінде; 7) сарқынды суларды тазартудың сапасы мен дәрежесін тексеру кезінде; 8) инфекциялық аурулардың суда таралу ошағын айқындау кезінде жүргізіледі. Судың жалпы микробтық санын ет-пептонды агарға (МПА) себе отырып, сериялық он еселік еріту әдісімен және зерттелетін судағы микроорганизмдерді тікелей микроскопиялық есептеу әдісімен жүргізуге болады. Бірінші әдісті анықтаған кезде қоректік ортаға су сынамаларын себеді, содан кейін өсіп келе жатқан колонияларды есептейді. Егу үшін судың мөлшері шыныаяқтарда 30-дан 300 колонияға дейін өсетін етіп таңдалады. Ағын су 1 мл көлемінде, ашық су қоймаларының суы 1; 0,1 және 0,01 мл көлемінде себіледі. Ол үшін 9 см3 стерильді суы бар пробиркаға талданатын судың 1 см3 енгізіледі. Ауаны үрлеу арқылы басқа стерильді тамшуырмен пробирканың ішіндегісін мұқият араластырады, одан 1 см3 алады және талданатын судың 0,1 см3 егісіне сәйкес келетін шыныаяққа өткізеді. Осы тамшуырмен судың аз көлемін себу қажет болған жағдайда бірінші пробирканың ішіндегісінің 1 см3-ін 9 см3 стерильді сумен келесісіне ауыстырады. Екінші пробиркадан 1 см3 себу талданатын судың 0,01 см3 егісіне және т. б. сәйкес келеді. Су сынамасы бар құтыдан қағаз қалпақшаларды алады, тығындарды шығарады, мойнын фламбирлейді, содан кейін суды стерильді тамшуыр арқылы ауаны абайлап үрлеп мұқият араластырады. Әр асылдандыруды себу терең әдіспен жүзеге асырылады. Ол үшін стерильді тамшуырмен 1 мл су алынады және қақпақты сәл ашып, 2 стерильді шыныаяққа енгізіледі. Петри ыдысына су құйғаннан кейін, ол 10-12 см3 салқындатылған қоректік агарға құйылады. Су тез агармен араластырылады, шыныаяқты үстелдің бетіне ақырын қисайтады немесе айналдырады. Осыдан кейін шыныаяқтар орта қатайғанша көлденең бетке қалдырылады. Агар қатайғаннан кейін дақылдары бар шыныаяқтар термостатқа салынып, 24 сағат ішінде 37°C температурада өсіріледі. Ашық су қоймаларындағы су екі қатарға параллель егіледі, олардың біреуі 37° C температурада 24 сағат, ал екіншісі 20-22°C 48 сағат инкубацияланады. 20°C температурада сапрофиттердің көп мөлшері өседі және олар су қоймасын өзін-өзі тазарту процесінің ең белсенді қатысушылары болып табылады. Ағынды сулармен көп ластанған жерлерде сапрофиттердің екі тобының сандық мәні жақын, сондықтан бұл көрсеткіш санының динамикасы су объектілерінің, әсіресе органикалық заттардың ластануының сезімтал көрсеткіші болып саналады. жүктеу/скачать 221.53 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|