«Жалпы медицина» мамандығы бойынша 3 курс студенттеріне арналған «Эпидемиология» пәнінен емтихан сұрақтары 2022ж
Ішек инфекцияларының эпидемиологиялық сипаттамасы, этиологиясы
жүктеу/скачать 360.5 Kb.
|
| 33. Ішек инфекцияларының эпидемиологиялық сипаттамасы, этиологиясы.
Ішек инфекциялары тобына көптеген антропонозды жоне табиғи-антропургиялык инфекциялык аурулар кіреді, олардын қоздыргышы бактериялар мен вирустар болып табылады. Антропонозды ішек инфекциялары: іш сузегі, дизентерия, тагам токсикоинфекциялары, тырыскак, ботулизм, полиомиелит, вирусты А, Егепатиттері. Табиги-антропургиялык ішек инфекциялары: сальмонеллез, парасузек В, кампилобактериоз, ішек иерсиниозы, бруцеллез,лептоспироз, листериоз. Вирусты ішек инфекциялары: полиомиелит, вирусты А, Е гепатиттер,ротавирусты инфекция. Бактериалды инфекциялар: іш сузегі, дизентерия, ботулизм,тырыскак, бруцеллез, иерсиниоздар, пастереллез, лептоспироз, листериоз. Ішек инфекцияларынын коздыргыштары нәжіс-ауыз механизмімен беріледі, таралу жолдары әр турлі. Таратушы факторларына нажіспен ластанган тагам онімдері, су, турмыста колданатын заттар және сырткы орта объектілері жатады. Ішек инфекцияларынын өршулері жаз-куз айларында кобейеді, бул мезгілде негізгі тагам мен су аркылы берілу жолдарынын белсенділігі артады. Вирусты А мен Е гепатиттерінін куз айларында өсуі инкубациялык кезенінін узактығымен байланысты.Бруцеллез ауруында сыркаттанушылыктын артуы жануарлар арасындаэпизоотиялык процеске, ягни коктем-жаз айларында өршуі усак малдардын төлдеуімен, жун қыркумен байланысты. Ішек инфекцияларынын коздыргыштары оте төзімді болгандыктан организмнен тыс коршаган ортада узак уакыт сакталу кабілеті дамиды, кейде кобеюуі де мумкін. Ішек инфекцияларьнын өршу алдында әр топта әр турлі алты белгілері байкалады, бул судын санитарлык-бактериологиялык корсеткіштерінін нашарлауы, талаптарга сай келмейтін сут тагамдарынын көбеюі, су кубыры немесе канализация жуйесінде бузылыстардын болуы, ауруханаларда шартты-патогенді микробтардын кобеюі, бактерия тасымалдаушылардын көп аныкталуы. Санитарлык-эпидемиологиялык кадагалау кызметінін басты максаты калыптаскан эпидемиологиялык жагдайды дер кезінде багалау, болжам жасау жоне тиімді алдын алу шараларын уйымдастыру. Антропонозды ішек инфекцияларында негізінен санитарлык-гигиеналык шараларды, зоонозды инфекцияларында санитарлык-ветеринарлык шараларды деркезінде уйымдастыру тиімді нәтиже береді. Іш сузегі - нәжіс - ауыз механизмімен жугатын, су, тагам және турмыстык заттар аркылы таралатын, аш ішектін лимфа жуйесінзакымдап, шырышты кабыкшасында жара пайда болатын, жалпы уланукайталанатын, узак уакыт бактерия тасымалдаушылыктыкалыптастыратын сальмонелла бактериясьны (Salmonella typhi)эсерінен болатын антропонозды бактериалды инфекциялык ауру. Коздыргыштын эпидемиологиялык сипаттамасы. Іш сузегінінкоздыргышы Salmonella typhi - сальмонеллалар туыстырына жататын,морфологиясы уксас, екі шеті денгелектенген, спора тузбейтін, кыска талшыкты грамтеріс таякшалар. 3 антигендері бар: соматикалык 0-антиген, вирулентті Vi жоне талшыкты Н-антиген. Iш сузегі таякшалары коршаган ортада тезімді: топыракта, суда 1-5 айга дейін, нәжістерде - 25 кунге дейін, тесек жабдыктарында-14 кунге дейін сакталады. Тамак өнімдерінде бірнеше куннен бірнеше аптага дейін сакталады, эсіресе сутте, туралган етте, салаттарда, тагамдарда температура 18°С жогары болса көбеюі де мумкін. өзендегі музда іш сузегі коздырышы кыстап шыгуы мумкін. Жогары температура эсерінен мэселен, 60°С градуста - 30 мин., 90° - 100°С градуста бірден тез өледі. Кун соулесі, ультракулгін сэулелері эсерінен бірнеше сагатта оледі. Беріліс механизмі. Іш сузегінін беріліс механизмі - нэжіс - ауыз механизмі. Берілу жолдары:су аркылы; тағам арқылы, турмыстык катынас жэне колданылатын заттар. Берілу факторлары: су, тагам өнімдері, турмыстык заттар, микробтармен ластанган кір қолдар, шыбындар. жүктеу/скачать 360.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|