Жусупова г. Е., Литвиненко ю. А., Жусупова а. И
жүктеу/скачать 2.25 Mb. Pdf көрінісі
|
| +
тотыққан формасының НАДН+Н + тотықсызданған формасына ауысуы Пантотен қышқылы (В 5 витамині). Кейде В тобының витаминдеріне пантотен қышқылы да жатады, бірақ ол тағамның маңызды бөлігі болып табылмайды, себебі ағзада ішек бактерияларымен синтезделінеді. Пантотен қышқылы көк майсаға және өсімдіктердің тамыр бөлігіне тән. Мысалы, аскөкте B 5 витамині 0,25 мг/100 г – ға жуық; жемістерде, мысалы алмада-0,03 мг/100 г – ға жуық; жаңғақтарда-0,9мг/100г жиналады Пантотен қышқылы Пантотен қышқылы метаболизм – А коферментінің негізгі затының құрылымдық компоненті болып табылады, ол алмасудың барлық түрлерінің – ақуыз, майлар, көмірсулар, гемоглобин, бүйрек үсті қабығының гормондарының синтезіне, ацетилхолин нейромедиаторы және ацильді қалдықтарды тасымалдау арқылы ағзаның детоксикация процестеріне қатысады. Бұл витаминге қажеттілік тәулігіне 10-15 мг құрайды. Пантотен қышқылының жеткіліксіздігі өте сирек байқалады, өйткені ол тағам өнімдерінде кеңінен таралған. Пиридоксин (В 6 витамині). Пиридоксаль, пиридоксамин және пиридоксин, төртінші жағдайда функционалдық топпен ерекшеленетін, жалпы В 6 витамині ретінде белгілі. Барлық үш компонент В 6 витаминінің биологиялық белсенді түрі-пиридоксальфосфатқа айналады. Бұл түрлену пиридоксалькиназамен катализденеді. Пиридоксальфосфат кофактор ретінде аминқышқылдарын трансаминдеу реакцияларында, сондай-ақ гликогенолизде гликогенфосфорилазаның кофакторы ретінде қолданылады. Олар қан түзілу процестеріне, жүйке қызметіне, эпителиальді және сүйек тінінің жағдайына қажетті ақуыз, аминқышқылдары мен күкірт алмасуына қатысады. В 6 витаминіне тәуліктік қажеттілік 2-3 мг құрайды. N N N NH 2 N O OH OH O N O OH OH O P HO O O P HO O CONH 2 HAD + H + :H - N N N NH 2 N O OH OH O N O OH OH O P HO O O P HO O CONH 2 HADH + H + HOCH 2 C CH(OH)CONHCH 2 CH 2 COOH CH 3 CH 3 39 Пиридоксин пиридоксаль-5-фосфат В 6 витаминінің жеткіліксіздігі сирек кездеседі және әдетте,ол аминқышқылдарының, атап айтқанда триптофанның алмасуының бұзылуында пайда бола отырып, В тобындағы басқа витаминдердің жеткіліксіздігімен байланысты болады. Бұл витаминдегі жеткіліксіздік туберкулезді емдеу үшін қолданылатын изониазид пен пенициллинаминді (ревматоидты артритті емдеу үшін қолданылады) қолданғанда пайда болуы мүмкін. Н немесе В 7 витамині, немесе биотин адам ағзасында карбоксилденудің көптеген реакцияларында кофермент ретінде жұмыс істейтін органикалық қышқыл болып табылады, яғни, көміртегі диоксидін органикалық молекулаларға енгізуде, мысалы А ацетилкоферментінің А малонилкоферментіне айналуында, көмірсу-май алмасуында қатысады және В 2 , В 6 , А, РР витаминдерінің синергисі болып табылады. Жоғары жануарлар ағзаларында ол аминқышқылдарын дезаминдеу кезінде пайда болатын аммиакты жоюға қатысады. Биотинмен тасымалданатын көміртек диоксиді (17-сурет) аммиакпен қосылады және бірнеше сатыда ағзадан бөлінетін несепнәрге айналады. 17-сурет-Көміртегі диоксидінің биотинге қайтымды қосылуы жүктеу/скачать 2.25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|