Кыргыз Республикасынын билим берүү жана илим министрлиги Б. Осмонов атындагы Жалал-Абад мамлекеттик университети
Өз алдынча даярдануу үчүн суроолор
жүктеу/скачать 1.43 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бул тема боюнча төмөндөгүдөй адабияттар сунушталат
- Тема 11. Диалектика жана анын альтернативалары
- 1. Диалектика жана анын тарыхый типтери
| Өз алдынча даярдануу үчүн суроолор
1. Материя философиянын башкы категориясы катары болгонун эмнеден көрөбүз 2. Материя дегенди кантип түшүнөсүңөр? 3. Материянын атрибуттары кайсылар? 4. Материянын жашоосунун формалары кайсылар? 5. Кыймыл деген эмне? 6. Кыймылдын кандай формалары бар7 7. Убакыт деген эмне? 8. Мейкиндик деген эмне? 9. Убакыт менен мейкиндиктин карым катнашы кандай? Бул тема боюнча төмөндөгүдөй адабияттар сунушталат: 1. Бокошов Ж.Б. Философия. Окума. – Жалал-Абад, 2001. 2. Введение в философию: Учебное пособие/под ред. И.Т. Фролова и др. - М .: Республика, 2005. 3. Канке В.А. Философия. Курс для бакалавров: Учебник. - М.: Логос, 2005. 4. Чуешов В. И. Философия : Курс лекций / Чуешов В. И. Таркан И. И. - Минск : ТетраСистемс, 2012. - 272 с. - URL: http://www.biblioclub.ru/111909_Filosofiya_Kurs_lektsii.html Тема 11. Диалектика жана анын альтернативалары 1. Диалектика жана анын тарыхый типтери. Диалектиканын альтернативалары (Метафизика, Эклектика, Софистка, Догматизм, Релятивизм) 2. Диалектиканын кош категориялары Диалектикадагы детерминизм жана индетерминизм. 3. Диалектиканын негизги мыйзамдары. Динамикалык жана статистикалык мыйзам ченемдүүлүктөр. 100 1. Диалектика жана анын тарыхый типтери Диалектика байыркы грек сөзү “диалетике” – сүйлөшө, аңгемелеше билүү өнөрү, искусствосу деген сөздөн башталат. Бизге тааныш “диалог” деген сөзгө жакын. Байыркы грек философиясында диалектика аңгемелешүү маалында суроо-жооп аркылуу тигил же бул түшүнүктүн (алсак: “жакшылык деген эмне?”, “адамгерчилик деген эмне?”, “сулуулук деген эмне?” ж.б.у.с.) маанисин ачуу, тактоо өнөрү катарында (Сократ), идеялар дүйнөсүн талдап-түшүнүүнүн илими, жолу катарында (Платон) колдонулган. Элеялык Зенон “апория” (мазмуну чечилгис карама-каршылыкты камтыган түшүнүк, ой) жолу менен кубулуш, нерселердин кыймылына тиешелүү татаал маселелерди койгон. Аны Аристотель диалектиканы түзгөн ойчул катары баалаган. Софисттер диалектиканы каалаган, ар кандай ой- пикирди далилдөөнүн жолу, методу катарында колдонушкан. Философиянын өнүгүшү менен диалектика ойлоо, ой жүгүртүү, далилдөөнүн өзгөчө түрү катары калыптанган. Философия тарыхында диалектиканын төмөндөгүдөй тарыхый формалары айырмаланат: 1. Стихиялуу, жөнөкөй диалектика 2. Идеалисттик диалектика 3. Орусиядагы реолюциячыл демократтардын диалектикасы 4. Материалисттик диалектика Стихиялуу, жөнөкөй диалектиканын белгилүү өкүлү катары Гераклит эсептелет. Ага таандык тезис: “Баары агат, баары өзгөрөт”. “Бардык нерсенин атасы – күрөш” деп эсептеген Идеалисттик диалектика – XVIII жана XIX кылымдын биринчи жарымында пайда болгон (И.Кант, Г.Фихте, Ф.Шеллинг, Г.Гегель). Орусиядагы реолюциячыл демократтардын диалектикасы XIX кылымга таандык Өкүлдөрү: А.И.Герцен, В.Г. Белинский, Н.Г.Чернышевский, Н.А. Добролюбов ж.б. Материалисттик диалектика - XIX- XX кылымдагы К.Маркс, Ф.Энгельс жана В.И.Лениндин окуулары менен байланыштуу өнүккөн. Диалектика – болмуштун жана өнүгүүнүн универсалдуу байланыштары жөнүндөгү окуу; таанып билүүнүн жана ишмердиктин теориялык жана методологиялык негизи; табияттын, коомдун, аң сезимдин өнүгүүсүнүн жалпы мыйзамдары жөнүндөгү илим. жүктеу/скачать 1.43 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|