Л. Я. Гуревич Халықаралық Бизнес академиясының жоғары оқудан кейінгі ғылыми- методологиялық орталығының директоры, т.ғ. д., социология ғылымының профессоры
Ғаламдық қаржы дағдарысының нәтижесі ретінде Қазақстанда
жүктеу/скачать 2.37 Mb. Pdf көрінісі
|
| Ғаламдық қаржы дағдарысының нәтижесі ретінде Қазақстанда
Корпоративті басқарудың кодексін жетілдірудің әлемдік беталысы және бағыты Сенімді қаржылық жүйесіне арналған 12 негізгі стандарттарының бірі болып есептелінетін және 2000 ж. 26 наурызда Қаржылық Тұрақтылық форумымен бейімделген ЭСДМ принциптерін енгізу процесін нығайту бойынша компания жүргізу туралы ЭСДМ 2008 жылдың қыркүйек айында хабарлады. ЭСДМ инвесторлардың сенімін қалыпқа келтіру экономиканы қалпына келтіруде және ережелерді нығайтуда, реттеу мен бірлесіп басқарудың осы процесінде маңызды буын болады деп санайды. Компания мемлекеттер үкіметі өкілдерімен, реттеушілермен, жеке секторлармен және басқа да мүдделі тұлғалармен қаржы дағдарысы 238 қорытындысын талқылау мақсатында бірнеше кездесулер енгізді. ЭСДМ кездесу нәтижелері туралы есеп беруді және нұсқауларды жасауды жоспарлады. Сонымен қатар, аса жоғары менеджмент тәуекелділігі мәдениетінің, сыйақы мәселесі, жауапты және есептерушілік менеджменті, одан да тиімді реттеу мен қоса қаржы дағдарысы салдарының құрылымына шоғырланады. Ұжымдық басқару саласында ЭСДМ принциптері сияқты келісілген халықаралық стандарттарды енгізу – ең жақсы халықаралық көшіру жолымен және ұлттық жүйелермен нығайтылуы керек. Корпоративті басқару кодексін әзірлеу мен енгізу басқарудың ең үздік стандарттарын енгізу жолына компанияның дайындығын көрсететін маңызды саналы қадам болып табылады.Қазақстан Қаржыгерлерінің қауымдастығындағы ұжымдық басқару тобы 2005 жылдан бастап жыл сайын жалпы бірлесіп басқару жүйесі мен кодексі, принциптерін енгізудегі тәжірибелік мәселелер талқыланатын Халықаралық конференцияны өткізуге бастама көтереді, конференция нәтижесімен КБ Кодексін жетілдірудің ұсыныстары мен оған түсініктеме жасалып шығарылады. Корпоративті басқарудың модельді кодексі 2004-2005 жылдары әзірленді, сол уақыттан бері қолда бар бірлескен заңнамаға әртүрлі өзгерістер қабылданды, қоғам мүлтіксіз қолдайтын заңнаманың жекеше талаптары норма болды, 10-нан артық қоғамдар Лондон Қор биржасында құнды қағаздарын орналастырды, бірлесіп басқаруды енгізуде компанияларда жиі кездесетін ағымды мәселелер айқын көрсетілді, қолданыстағы заңнамаға кодекстің терминологиясын сәйкес келетіндей етіп келтіру мен кодекстің өзін қайтадан қарауды талап етеді. Беріліп отырған өзгерістер ұсынылатын сипатта болады және осы кезде талдау үстінде болып отыр. Осыған орай, Кодекстің құрылымына редакцияның саны, атауы мен нөмірлеу және мазмұнын жаңартуға өзгерістер енгізу ұсынылады. (1 кесте). «Корпоративті басқарудағы мүдделі жақтардың рөлі» 10 тарауы ережелерінің негізгі идеяларына жеке мысал келтірейік. Тарауды әзірлеуде мына ережелерге акцент жасау ұсынылады: • Осы кодекс мақсатына мүдделі жақ ретінде компанияның мақсатына жетуіне ықпал ете алатын немесе компанияның мақсатына жеткені ықпал ететін тұлға не тұлғалар тобы түсіндіріледі (компания қызметкерлері, мемлекеттік органдар, клиенттер, серіктестер, инвесторлар, несие берушілер, қоғам толығымен). • Мүдделі жақтардың қызығушылығы мен құқығын сыйлау және мойындау. • Мүдделі жақтардың құқығын қоғамның сақтауы. • Іскерлік операцияларда қоршаған ортадағы мәселелер мен әлеуметтік мәселелерді шешудегі директорлар кеңесінің рөлі. • ішкі ережелер мен шараларға сәйкес компанияның қызметі туралы анық ақпараттарға мүдделі жақтардың кіруімен қамтамасыз ету. 239 • Директорлар кеңесіне немесе компанияның басқа өкілетті тұлғасына/ компанияның органына өзінің қызметкерлер немесе лауазымды тұлғалардың заңды емес немесе этикаға жатпайтын істерін бақылаулары мен ұсыныстарын еркін түрде айтуға мүмкіндік тудыруға. жүктеу/скачать 2.37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|