Лекциялардың қысқаша конспектілері 1 Лекция



Pdf көрінісі
бет11/27
Дата02.10.2023
өлшемі460.17 Kb.
#479466
түріЛекция
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   27
Лекнорм

 
6 Лекция. Тақырыбы:Техникалық шарттарды дайындау, келісу, бекіту жəне 
мемлекеттік тіркеу тəртібі. 
Техникалық 
шарттар(ТШ) жеке 
жəне 
заңды 
тұлғалар 
тарапынан 
өнімге(жабдықтаушы 
жəне 
жартылай 
шикізаттарды 
қосқанда) тапсырыс 
берушіге(тұтынушыға) жеткізуге арналып, келесідей жағдайларда жасалады:
- аталмыш өнімге Қазақстан Республикасының мемлекеттік стандартының жəне 
мемлекетаралық стандарттардың (ары қарай – стандарттар) болмауы; 
- жалпы техникалық шарттардың немесе жалпы техникалық талаптар түрі 
стандарттарының болуы кезінде бұл стандарттармен өнімнің арнайы талаптарын 
нақтылайтын техникалық шарттарды дайындауды қарастыру;
- стандарттардағы, техникалық регламенттердегі көрсетілген нормаларды 
жоғарылату жəне толықтыру; 
Техникалық шарттар мыналарға дайындалады: 
- нақты бір бұйымға, затқа, материалға жəне т.б; 
- параметрлері жəне өлшемдері əртүрлі бола тұра, ортақ белгілері бар, бірыңғай 
қонструкциясы бар бірнеше нақты бұйымдар, заттар, материалдар түрлеріне. 
Техникалық шарттар мыналарға дайындалмайды: 
- техникалық тапсырма немесе құжат бойынша шығарылатын бірлік өнімге; 
- бір мекеменің тікелей тапсырысы бойынша белгіленген көлемде шығарылатын 
ары қарай өңдеуді қажет ететін заттар, материалдар, жартылай фабрикаттарға; 
- бұйымның құжаттама комплектісіне кіретін конструкторлық құжаттар бойынша 
дайындалатын бұйымның құрама бөліктеріне; 
- орнатылған тəртіппен үлгі-эталон бойынша, техникалық сипаттама, техникалық 
құжаттама бойынша дайындалатын өнімге; 
- егер ТШ келісіммен қарастырылмаса, онда экспортқа шығарылатын өнімге. 
Техникалық шарттарды енгізу күнін құптаушы мекеме белгілейді, бірақ техникалық 
шарттың мемлекеттік тіркеу күнінен ерте болмауы тиіс. 
Техникалық шарттың ұзақтығы мемлекеттік тіркеуді жүргізуге арналған 
мекемелермен бекітіледі жəне бес жылдан аспауы керек.
Өндірістен шығарылған өнімнің техникалық шартын бұйымды жөндеуде, қосалқы 
бөлшектерді дайындауда қолданады. Бұл жағдайда оның “жөңдеу мақсатында” екенін 
көрсету керек. 
Техникалық шарттарды дайындау тəртібі 
ТШ дайындау үшін негіздеме болып табылады: 
- əзірлеуші, дайындаушы жəне тапсырушымен мойындалған жəне бекітілген өнімді 
əзірлеуге техникалық тапсырма немесе тапсырушы өтінімі (келісім, шарт, хаттама ж.т.б.); 
- мүдделі заңды жəне жеке тұлғалардың бастамасы. 
Конструкторлық құжаттамалардың жинақтамасына кіретін ТШ құрылуы, 
баяндалуы, ресімделуі жəне мазмұны МСТ 2.105, МСТ 2.114, конструкторлық 
құжаттардың жиынтығына кірмейтіндер – ҚР СТ 1.12 сəйкес болуы тиіс. 


ТШ белгілейтін нормалар өнімнің ұқсас түрлеріне Қазақстан Республикасында 
қолданылатын мемлекеттік, мемлекет аралық жəне халықаралық стандарттар жəне де 
техникалық регламенттер белгілейтін міндетті талаптардан төмен немесе қайшы болмауы 
тиіс.Техникалық шарттармен анықталатын талаптар, Қазақстан Республикасының 
«Техникалық реттеу туралы» заңындағы жəне стандарттау бойынша нормативті 
құжаттарға көрсетілетін талаптарды ескере отырып, өнімді дайындаушы, ТШ 
дайындаушы жəне тапсырушымен анықталады. 
Техникалық шарттарда өнім сапасына міндетті жəне ұсынылған талаптар мен 
нормалар тұруы мүмкін. Міндетті талаптарға адамдардың өмірі, денсаулығы, мүлігі, 
қоршаған ортаны қорғау үшін өнім қауіпсіздігін, техникалық жəне ақпараттық сыйысым-
дылықты, өнімнің өзара алмасуын, бақылау əдістері бірлігі мен таңбалау бірлігін 
қамтамасыз ететін талаптар жатады. 
Міндетті талаптарға жатпаған ТШ талаптары тапсырушымен(тұтынушымен) шарт 
күшімен сақталуға жатады. 
Егер өнімді өндіріске қою туралы шешім қабылдау комиссиясыз қабылданса, онда 
техникалық шарттың жобасы тапсырушымен(негізгі тұтынушымен) өнім қауіпсіздігін 
мемлекеттік бақылау органымен жəне басқа да мүдделі мекемелермен сəйкестендірілуі 
керек. Инициативті түрде дайындалатын жəне оның негізгі тұтынушысы анықталмаған 
өнімнің техникалық шарттары мемлекеттік бақылау органдарымен келісіледі. 
Егер өнімге, соның ішінде сапасы мен қауіпсіздігі, қабылдау, таңбалау жөніндегі 
жеке талаптар Қазақстан Республикасында белгіленген тəртіпте қолданылатын ұқсас 
өнімге мемлекеттік, мемлекет аралық, халықаралық стандарттар мен техникалық 
реттемелерде белгіленсе, онда осы талаптарды ТШ қайталамайды, ал ТШ тиісті бөлім, 
бөлімшелер жəне тармақтарында осы стандарттар мен құжаттарға сілтемелер беріледі. 
Техникалық шарттардың техникалық деңгейіне дайындаушы-мекеме жауапты. 
Техникалық шарттың түпнұсқасын ұстаушы техникалық шартты дайындау 
шартына сəйкес дайындаушы-мекеме, дайындаушы немесе тапсырушы болуы мүмкін. 
Келісу тəртібі 
Техникалық шарттар жобасымен келісу басшының түпнұсқалық қолы 
«КЕЛІСІЛГЕН» грифінің астына қойылады жəне мөрмен немесе бөлек құжатпен 
(қабылдау комиссиясының актымен, хатпен, хаттамамен жəне т.б.) сендіріледі 
«КЕЛІСІЛГЕН» грифінің астында күні жəне техникалық шартпен келісілген құжаттың 
атауы мен номері көрсетіледі. Келісу кезінде «Ескертулермен келісілген» деген жазу 
рұқсат етілмейді. 
Техникалық шартты, техникалық шарт түпнұсқасын ұстайтын тапсырушы-мекеме, 
немесе дайындаушы, немесе өңдеуші басшысы орнықтырады. 
Егер өнімді өндіріске қою (немесе қызмет көрсету) туралы шешімді қабылдау 
комиссиясы қабылдаса өнімге ТШ жобасы қабылдау комиссиясында (көркем-техникалық 
кеңесінде, дегустациялау комиссиясында ж.т.б.) келісуге жатады. 
ТШ жобасын бір мезгілде бар мекемелерге келісуге жіберу ұсынылады. 
Егер қабылдау комиссиясыз өнімді өндіріске қою туралы шешім қабылданған 
жағдайда, ТШ жобасы тапсырушымен (негізгі тұтынушымен), өнім қауіпсіздігіне 
мемлекеттік қадағалау органдарымен жəне өзінің құзырының шегінде басқа мүдделі 
мекемелермен келісуге жатады. ТШ келісу мерзімі жəне оларға өзгертулер оларды 
əзірлеуші-мекемеден (кəсіпорыннан) алған күннен 15 күннен аспауы тиіс. 
Бекіту тəртібі 
ТШ дайындау шартына сəйкес ТШ түпнұсқа иесі болып табылатын тапсырушы-
мекеме, дайындаушы немесе əзірлеуші басшысы (басшы орынбасары) ТШ бекітеді. 
ТШ бекітуді құжаттың титул парағында “БЕКІТЕМІН” грифтің астында ТШ 
түпнұсқасының мекеме-иесі басшысының (басшы қолы) жеке қолымен ресімдейді. 
Белгілеу тəртібі 
Техникалық шарттарға арнайы номер берілуі керек. 


ТШ белгісінің құрылымы 1-кестедегідей болуы тиіс. 
1 кесте- ТШ құрылымы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   27




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет