МАТЕРИАЛИ ЗА XX МЕЖДУНАРОДНА НАУЧНА ПРАКТИЧНА КОНФЕРЕНЦИЯ ★
17 - 25 март, 2023
71
*296760*
пед. ғ. магистрі Мұқтар Т.Т.,
ПИМО-22-2 тобының студенті Аширбекова З.К.
Қазтұтынуодағы Қарағанды университеті, Қарағанды қаласы.
«КРЕАТИВТІЛІК» ҰҒЫМЫНЫҢ ЗЕРТТЕЛУ ЖАЙЫ
Қазіргі кезде елімізде білім берудің жаңа жүйесі жасалып, білім беру
парадигмалары жаңаша бағытта өзгеруде. Нақтырақ айтқанда, бұрынғы "білім,
білік, дағды" парадигмасынан "нәтижеге, жеке тұлғаға бағдарланған" білім беру
парадигмасына ауысуда. Ол дегеніміз - оқушылардың,
студенттердің
бұрынғыдай білім, білік, дағдыны меңгеріп қана қоймай оны өмірмен
байланыстырып, өмірлік жағдаяттарда қолдана алу қабілетінің болуына; алған
білімін одан әрі жетілдіріп, ізденіп
өзіндік нәтиже көрсетуіне; сонымен қатар
әрбір жеке тұлғаның кез-келген проблеманы шеше алатындай ойлау деңгейінің,
дарындылығының, шығармашылдығының жоғары болуына; жан дүниесінің
рухани баюына, дара тұлға ретінде қалыптасуына айрықша көңіл бөлінуде. Жаңа
білім беру парадигмасының
мақсаты - рухани бай, креативті тұлға
қалыптастыру. Креативтіліктің мән-мағынасын түсініп, құрылымы мен
мазмұнын ашу үшін бұл ұғымға берілген анықтамаларды негізге алу қажет. Ең
әуелі шетел ғалымдарының берген анықтамаларына тоқталсақ.
«Креативтілік» түсінігін алғаш рет 1922 жылы Д. Симпсон «Адамның
ойлаудың стереотипті түрінен бас тарту қабілеттілігін креативтілік деп атайды»
дей келе креативтілікті «ойлау үдерісіне қарапайым бағыт алған жалпыға ортақ
идеяларды жоюға қабілеттілік» деді.
Дж. Гилфорд
креативтілікті көпқырлы болу, шығармашылыққа
қабілеттілік, тәуекелге бел буа білу, дивергентті ойлау, ойлау жылдамдығы мен
икемділігі, қиялының бай болуы, әдеттен тыс біртекті емес дүниелерді қабылдау,
жоғары эстетикалық құндылықтар және дамыған интуиция дейді [1].
К. Тейлор «креативтілік - жаңаны ойлап табу немесе шығармашылық
ойлау нәтижесі дей келіп, креативтіліктің келесі көрсеткіштерін бөліп көрсетеді:
ойлау
өнімділігі, қызметті жоспарлау қабілеті, іс-әрекеттердің алдын алу,
шешімдер қабылдау және оларды орындау, жалпылау қабілеті» [2] деді.