«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры



Pdf көрінісі
бет35/270
Дата22.04.2023
өлшемі1.63 Mb.
#472577
түріБағдарламасы
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   270
8afa34252265722d01b4a137000ac038

59. «Сал күрең» 
Ел ішінде әйгілі бір күйшінің жүйрік күрең аты бәйгенің 
алдын бермейтін көрінеді. Қазақ-қырғыз бас қосқан үлкен аста 
бүкіл сыншылар барлық тұлпарды сыннан өткізе келіп, күрең 
аттың қасына тоқтайды: 
—Қамыс құлақ, қой жұтқыншақ, үңгір сағақ, қуыс қолтық
құлан жал, бәйгені өзге алмас, сен аларсың, күрең сал,—деп 
бағалапты. 
Бірақ ат күзетушінің көзін ала бере қаскөй біреу күрең аттың 
табанына шеге қағып жібереді. 
Күйші шегені суырып тастап, бәрібір бәйгеге қосады. Топ 
ішінен ақсаңдай басып шыққан күрең атқа қарап жұрт: 
—Әй, ақсақ атты бәйгеге қосқан қай ақымақ!—деп шулай-
ды. Күйші ерегескенде үндемейді. Денесі қыза келе аяғының 
ауырғанын ұмытқан күрең сәйгүліктердің бірінен соң бірінен 
озып, ақыры бірінші болып келеді. 
Бірақ мәреге жеткен соң-ақ, аяғын баса алмай, сал болып, 
жүруден қалады. Күйшінің күреңнің сау күнін армандап, сал 
күреңнің жүрісін салып тартқаны екен... 
60. «Жиренше шешен» 
(І нұсқа)
Жиреншенің жары Қарашаш қайтыс болады. Әз Жәнібек 
хан Жиреншеге: 
—Әкесі өлген қалай болады?—дейді. 
—Әкесі өлгені—асқар тауы құлағаны,—депті. 
—Шешесі өлген қалай болады? 
—Сарқылмас бұлағының суалғаны. 
—Ағасы өлген қалай болады? 
—оң қанаты қайырылғаны. 
—Інісі өлген қалай болады? 
—Сол қанаты қайырылғаны. 
—Апа-қарындасы өлген қандай болады? 
—өрісі тартылғаны. 
—Қатыны өлген қандай болады? 
—Аһ, дариға! Қарашашым өлген екен ғой,—деп күңіреніпті 
де, тұрмыстағы қызына барып, шешесінің өлімін күймен ес-
тіртіпті. Қарашашты жоқтап күй тартыпты... 


68
күй аңыздар
61. «Жиренше шешен» 
(ІІ нұсқа)
Атақты Жиренше алыста жүргенде, жат жұртта ауырып 
қайтыс болады. Қара тілдің шешені Жиреншенің еліне сөз та-
уып, жөн біліп естіртуге ешкімнің батылы бармайды екен. Сол 
ауылда жалғыз жетім бала бар екен: 
—Жиренше шешеннің өлімін үй-ішіне мен естіртемін, — деп 
Жиреншенің ауылына жетіп, үйіне кіріп келеді. Кіріп кел се, 
төрде бір сұлу қыз отырады. 
—Сіз кімі боласыз Жиренше шешеннің?—дейді. 
—Мен Жиреншенің қызы Қарлығашпын,—дейді. 
—олай болса, тыңда,—деп жетім бала домбыраны теріс бұ-
рауға салып, «әкең өлді, қарындас» дегізіп, бір зарлы күйді тар-
та жөнеліпті. 
Қабырғасы қайысқан Қарлығаштың көңілін жұбатпақ бо-
лып, жетім бала домбыраны оң бұрауға түзеп, сабырлы сал-
мақты тарта келе, өзінің де жетімдігі есіне түсіп кетіп, зарлап 
қоя бергені дейді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   270




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет