«Мәдени МұрА» МеМлекеттік бАғдАрламасының кітАп сериялАры
жүктеу/скачать 1.63 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 93. «Алакөз аттың жүрісі»
- 94. «Шыңырау»
| 92. «Бозінген күйі»
(ІІІ нұсқа) Ерте уақытта бір үлкен жұт болады. Елде жөнді мал қалмайды. Бүкіл ауылды жұттан қалған жалғыз бір бозінген асырайды. Көпшіліктің күн көріп отырған бозінгені бір күні иімей қалады, жан сақтап отырған халық қатты сасады. Содан соң, пәлен жерде бір асқан күйші бар екенін естіп, кісі жіберіп, соны алдырады. Егер күйші бозінгенді идіріп берсе, сол ауылда бір сұлу қыз бар екен, соны бермек болады. Күйші домбырасын күйлеп, ағызып тарта жөнеледі. Күйге құлақ салған бозінген иіп қоя береді. Бермек болған қыз түйенің сүт аға бастаған емшегін ұстай алады. Сол арада күйші жап-жас қызды көріп қалады. Бірақ ол жұрттың ұйғарындысына рахмет айтып, рұқсат етеді. 93. «Алакөз аттың жүрісі» Ертеде Қобда жерінде атақты жүйрік Құбақан кер ат бер дегені естіген байлар ұрыларын аттандырып, осы атты әкелуге жібергенмен кейбірі бос оралыпты, кейбірі ұсталып қалыпты. Ең ақыры бір ұры ұрлап әкелгенімен, Қобданың ұрылары қайта ұрлап әкетеді. өстіп үш алдырып, үш алдыртқан соң, төртінші рет ұрылар аттың кірпігін жұлып, бір жылдай үйден шығармай бағады. Жыл уағында алып шыққан ат құбақан торылығы бол- маса, кірпігі ағарып шығып, шарасы алайған көрер көзге ерсі ат болады. осы жыл дабыралы ас болады. осы аста не бір май- талман жорға-жүйріктен озып шығыпты. Сонда Қобдадан кел- ген ұрылардың ішінде біреуі өз аттарын танымай, ала көз атқа көзі түсіп, домбыраға оның жүрісін, шабысын күй етіп қосады. 90 91 халық күйлерінің аңыздары 94. «Шыңырау» (І нұсқа) Зәулім құз жартасқа ұя салған қыран өзінен ұрпақ көрмей шерлі өтеді. Жылдағы тапқан жалғыз жұмыртқасын ордалы жылан жылда жарып тұқымын құртып кетеді. Бір жылы тағы да жұмыртқаға өрмелеп келе жатқан сұр шұбардың үстінен тап болған ызалы қандыкөз қыран өткір тұяқтарымен құлақ-шекеден қатты серпіп, зәулім құздан зын- дан шыңырауға қарай лақтырып жібереді. осыдан кейін ұяда бір күні шұңғыл көз, ақ үрпек балапан пайда болады. Жұмырт- қа жарып жарық дүниеге көз салған балапанын аялап өсіріп, кең әлемге қанат қақтыру үшін алыс-алыс сапарлар шегіп жем тартады. Тянь-Шань асып, Алтай кетіп, Алатау шарлауға тура келеді. осындай бір алыс сапардан жем тартып келе жатқанда, шыңырау түбінен құзға қарай өрмелеген аждаһар-жыланның бейнесі көз алдына елестеп, қыран өз ұясына жетуге жан ұшы- ра талпынады. Биік-биік құздарды артқа тастап самғап келе жатқанда, үстінен қалың нөсер жаңбыр құйылады. Көзінен тамшылаған ыстық жас жаңбырмен бірге тамшылайды. жүктеу/скачать 1.63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|