Мың жылдықтар(от алу үйренген). Кейінгі палеолит б з. б. 40-12
жүктеу/скачать 315.5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында. 1941 ж. 22
| 1928ж. 675 қазақ байларының мал-мүлкі тәркіленіп, өздері жер аударылды. Осының салдырынан 1931-1933ж. Қазақстанда бұрын болып көрмеген ашаршылық жайлап, республикада тұратын 6,2 миллион тұрғындардың 2,1 миллионы аштан қырылып, 1 миллионы шет елдерге көшіп кетті.
Мал шаруашылығы орны толмас шығынға ұшырады. Егер республикада ұжымдастыру қарсаңында 40,5 миллион мал боған болса, 1933ж. соның 4,5 миллионы қалды. Ұжымдастыруға қарсы республикада 372 көтеріліс болды. 20-30ж. республика мәдениеті үшін күрделі жылдар болды. Үлкен жетістіктермен қатар репрессиялар қазақ интеллигенциясын баудай түсіп, қырып жіберді. 1928ж. 44 бұрынғы “Алаш Орда” қайраткерлеріне “буржуазияшыл-ұлтшылдар” деген айып тағылып тұтқынға алынды. Олардың ішінде А.Байтұрсынов, М. Жұмабаев, Ж.Аймауытовтар бар еді. 1930ж. ішінде М.Тынышбаев және Х.Досмұхаммедовтар бар, тағы да 40 адам тұтқындалды. 1937-1938ж. репрессиялау жаппай сипат алды. Саяси қайраткерлер Т.Рысқұлов, С.Сәдуақасов, О.Исаев, О.Жандосов ақын-жазушылар С.Сейфуллин, Б. Майлин, І.Жансүгіров ғылымдар Қ.Жұбанов, С.Аспандияров атылып кетті. Қазақстанда 7 тұтқын лагерлері құрылды. Олардың ішіндегі ең ірілері «КарЛаг» және «Алжир» болды. 1937ж. Қиыр Шығыстан 100 000 кәрістер Қазақстанға көшіріп әкелінді. Осы жылы мыңдаған күрділер, түрктер, әзірбайжандар мен ирандықтар қазақстанға зорлап жер аударылды. Қазақстан Ұлы Отан соғысы жылдарында. 1941ж. 22 маусым күні Ұлы Отан соғысы басталды. Соғыс жылдарында Қазақстаннан майданға 1млн. 366 000 адам қатысты. 20-дан астам атқыштар дивизиялары мен басқа да Әскери бөлімдер құрылды. Қазақстаннан майданға 14,1000автомобиль, 1,5000 трактор, 110,4000 ат пен 16,2000 арба жіберілді. 500 қазақстандық жауынгер Совет Одағының Батыры атағын алды. 4 қазақстандық Т.Бигелдинов, С.Луганский, И.Павлов және Л.Беда осындай атаққа екі рет ие болды. 2-кі қазақ қызы Ә.Молдағұлова мен М.Мәметова батыр атағын алды. Алғашқылардың бірі болып Рахымжан Қошқарбаев Рейстагқа ту тікті. КСРО-ның батыс аймақтарын жаудан басып алуына байланысты Қазақстанның экономикалық маңызы арта түсті. Республикаға 200 кәсіпорын көшіріп әкеліп, қысқа мерзім ішінде майданға қажетті өнім бере бастады. Соғыс жылдарында Қазақстан бүкіл Одақта өндірілген мыстың 30% , марганец рудасының 60%, мыс рудасының 50%, висмуттың 65%, полиметалл рудаларының 70%, қорғасынның 85% берді. Соғыс жылдарында бүтін бір халықтар Қазақстанға күштеп жер аударылды. 1941ж. күзінде 361 мың Еділ бойында тұратын немістер, 1943-1944ж. 507 мың балқар, қарашай, ингуш, чечен халақтары, 110 мың месхет түріктері, 180 мың қырым татарлыры жазалауға ұшырап, Қазақстанға депортациаланды. жүктеу/скачать 315.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|