Оқулық " Экология"мамандығы
ҚҰРҒАҚШЫЛЫҚТАҒЫ СУ ЖӘНЕ ТҰЗ АЛМАСУ
жүктеу/скачать 7.62 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Су жоғалтудың азаюы Су тұтынудың өсуі
| ҚҰРҒАҚШЫЛЫҚТАҒЫ СУ ЖӘНЕ ТҰЗ АЛМАСУ
Жер бетінде тіршілік ететін әртүрлі топтарда эволюцияның басты бағытты ылғал жетіспеушілігіне бейімделу болады. Организмдердегі ылғал шығынын үнемдеуде тері жамылғыларының су өткізгіштігінің төмендігінің ролі зор (қосмекенділердің терісінің мөлдірлігі, жоғарғы сатыдағы омыртқалыларда эпидермис қабаты мүйізделуі, құстарда және бауырмен жорғалаушыларда тері бездерінің болмауы). Аридті жағдайда енжар бейімделу (тыныштық күйге ену) тән. Ылғал жетіспеуіне белсенді бейімделу қимыл – қозғалыстағы әртүрлі мінез – құлық реакциясымен ерекшеленетін жануар формоларына тән. Ауыспалы ылғалдылықтың биотоптарға енуі ылғалдың қолайлы мезгіліне қарай олардың өз уақытында белсенді қимылдаушымен сипаталады. Омыртқалы жануарлар арқасында әуе кеңістігіне тіршілік етуге мүлтіксіз бейімделу бауырмен жорғалаушыларда, құстарда, сүтқоректілерде қалыптасқан. Осы үш класс амниот олардың (Amniota) тобына бірігеді, морфологиялық және физиологиялық арнайы ерекшеліктері су алмасумен тығыз байланысты, су ортасында тығыз тіршілік етуге толық мүкіндік береді. Бұл жануарлардың сусыз жерде көбею мүмкіндігі, жер бетінде тіршілік ететін омыртқасыздар сияқты су алмасуының принциптерінің өзеруіне байланысты метаболитті суларды пайлалана алуымен қатар бөлу жүйесінің пайда болуына байланысты. Кесте 1 Жануарлардың құғақшылық жағдайда бейімделуі.
жүктеу/скачать 7.62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||