References
1. Old Turkic Dictionary. - L.: Nauka, 1969. - 676 p.
2. V.U.Makhpirov The Names of the Ancestors. Sources of Formation and Features of functioning. - Almaty, 1997. - 299 p.
3. Materials on the History of the Turkmen and Turkmenia. Arab and Persian Sources. (VI-XV cc.). - М.-L.: USSR Academy of Sciences. 1939. ЁC Volume 1. - 612 p.
4. N.N.Kradin Nomadic Societies (problems of formational characteristics). Vladivostok: Dalnauka, 1992. ЁC 432 р.
5. E.G.Pullibenk Hunns Language. // Foreign Turkology. - М.: Nauka, 1986. Issue №1. - 29-62 p.
6. A.N.Bernshtam Social and Economic Structure of Orkhon-Yenisei Turks of VI-VIII centuries. Eastern Turk Khanate and the Kirghiz. - М.-L.: USSR Academy of Sciences, 1946. ЁC 56 р.
7. Chinese Data of the History of Kazakhstan. Historical Chronicles of Dynasty. Chinese data translated and interpretation and notes written by B. Yezhenkhanuly, Zh. Oshan. - Almaty: Dyke-Press, 2006. Volume 4, - p.2.
8. S.E.Malov The monument in Honor of Kyul-tegin . // Orkhon inscriptions. Kyul-tegin. Bilge-kagan. Tonyukuk. - Semei: МКА, 2001. -76 р.
9. V.V.Bartold Works.: In 9 volumes. - М.: «Vostochnaya literatura», 1968. Volume 5. ЁC 65 р.
10. V.V.Bartold The Turks: Twelve Lectures on the History of Turkish peoples of Central Asia. - Almaty: Zhalyn, 1998. - 45 р.
11. I.Bichurin. Collected Information on Peoples Inhabited in Central Asia in Ancient Times. ЁC SPb., 1851. Part 2.
12. M.Masao. Byogyu-khagan and Potszyui. // TURGOLOGICA. - L., 1976. - 284-286 p.
13. History of Kazakhstan in the Persian sources. Jamal al-Karshi. Аl-Mulkhakat bi-s-surakh. Introduction, translation from Arabic-Persian, comments, text, facsimile Sh.Kh. Vokhidova, B.B. Аminova. - Аlmaty: «Dyke-Press», 2005. Volume 1. ЁC 55 р.
14. Z.Z.Zhandarbek «Nasab-nama» Instructions and Turkic History. - Almaty: Dyke-Press, 2002. - 168 p.
15. Mongolian Sources about the History of Kazakhstan. The Secret Legendry of the Mongols. Transcription, translation and commentary made by N. Bazylkhan. - Almaty: Dyke-Press, 2006. Volume 1. ЁC 34 р.
16. S.G.Klyashtorny, G.I.Sultanov States and peoples of the Eurasian steppes. Antiquity and Middle Ages. SPb.: «Peterburgskoe vostokovedenie», 2000.
17. V.V.Bartold Works.: In 9 volumes. - М.: «Vostochnaya literatura», 1963. Volume 1. ЁC 65 р.
Н. Тукешова
"љА’АН" Т®РКІ љО’АМЫНДА’Ы ЖО’АР’Ы АДАМДЫЛЫљТЫў °СТАУШЫСЫ
Ма›алада орта“асырлы› тЇрік мемлекеттеріндегі саяси-›±›ы›ты› жЇйесіндегі жо“ар“ы билікті иелеген ›а“анныЈ орны мен рйлі ›арастырылады.
ТЇйін сйз: ›а“ан, орын, халы›, саясат, ±лт.
Н. Тукешова
"КАГАН" - ГЛАВА ВЕРХОВНОЙ МОЩНОСТИ В ТЮРКСКОМ ОБЩЕСТВЕ
В данной статье рассматривается роль и статус носителя титула «каган» в потестарно-политической структуре тюркских государственных объединений средневековья.
Ключевые слова: каган, титул, народ, политика, национальность.
“ылыми НАУЧНАЯ ACADEMIC
иМІР ЖИЗНЬ LIFE
2012 жылы 17 ›азанда университетте «љаза›станныЈ Щлеуметтік жаЈ“ыруыныЈ негізгі жолдары - Щлеуметтік дамудыЈ басты кепілі» атты облысты› “ылыми-тЩжірибелік конференция ±йымдастырылды.
Конференцияда М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті ректоры, педагогика “ылымдарыныЈ докторы, академик Иман“алиев Асхат СЩлім±лы жЩне Батыс љаза›стан облысты› ішкі саясат бас›армасыныЈ талдау жЩне мониторинг бйлімініЈ басты“ы Ш.Ж. Темір-жанов сйз сййледі. Сонымен ›атар, М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті, дЇниежЇзілік тарих жЩне Щлеуметтік-саяси пЩндер кафедрасыныЈ о›ытушысы М.Б. ГайсинаныЈ, М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті, дЇниежЇзілік тарих жЩне Щлеуметтік-саяси пЩндер кафедрасыныЈ меЈгерушісі, доцент, тарих “ылымдарыныЈ кандидаты Г.Б. СЇлейменованыЈ, М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті, дЇниежЇзілік тарих жЩне Щлеуметтік-саяси пЩндер кафедрасыныЈ а“а о›ытушысы, тарих “ылымдарыныЈ кандидаты А.С. Аман-баевтыЈ, М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті менеджмент жЩне кЩсіпкерлік кафедрасыныЈ доценті, экономика “ылымда-рыныЈ кандидаты Г.Н. СЇлейменованыЈ, М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті менеджмент жЩне кЩсіпкерлік кафед-расыныЈ доценті, экономика “ылымдарыныЈ кандидаты Б.љ.Са“ынованыЈ жЩне екінші курс студенті М. БертаевтыЈ баяндамалары тыЈдалды.
2012 жылдыЈ 19 ›азанында М. итемісов атында“ы Батыс љаза›-стан мемлекеттік университетініЈ 80 жылды“ына орай университеттіЈ “ылыми кітапханасы ±йымдастыруымен «О›у орны кітапханаларыныЈ о›у Їрдісіндегі рйлі, даму кезеЈдері мен ба“ыт алысы» атты облысты› “ылыми-тЩжірибелік конференция йтті. Ма›саты - білім беру мекемеле-ріндегі кітапхананыЈ орны мен ›азіргі таЈда“ы инновациялы› даму ба“ыттарын тал›ылау.
Конференцияда орта жЩне арнаулы о›у орындарыныЈ кітапханашы-ларыныЈ кЩсіби біліктілігі, о›ырмандармен жЇргізетін тЩрбие ж±мыстары, о›у орындарында инновациялы› іс-›ызметті кітапханалы›-библиографиялы› ж±мыста ›олдану кезеЈдері, «Университет інжу-маржаны»: 80 жылды› тарихы бар “ылыми кітапхана ймірі мен даму барысы, кітапханаларда“ы о›у процесіне ›атысты электронды ресурстарыныЈ жаса›талуы, жетілдіру жолдары, білім беру орындарында“ы кітапханалардыЈ о›у процесіне сай о›улы› Щдебиеттермен, Щдістемелік ›±ралдармен жабды›талуы, БљО кЩсіптік жЩне техникалы› о›у орындары кітапханаларыныЈ йзара байланысуы, а›параттандыру, кітап ›орын ›алыптастыру, пайдаланушылар“а ›ызмет кйрсету, инновациялы› ж±мысты енгізу мЩселелерін шешудегі М.итемісов атында“ы БљМУ “ылыми кітапханасы Щдістемелік орталы“ыныЈ орны жйнінде мЩселелер ›арастырылды.
Б±л жиында М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті “ылыми кітапханасы директоры Т.Е. АлимбекерованыЈ, ЖЩЈгір хан атында“ы БљАТУ “ылыми кітапханасы директоры А.Б. ЕсенаманованыЈ, БљО ШББ Орал газ, м±най жЩне салалы› технологиялар колледжініЈ кітапхана меЈгерушісі К.Ж. УмбетованыЈ, Орал ›аржы экономикалы› колледжініЈ кітапхана меЈгерушісі В. ИскакованыЈ баяндамалары тыЈдалды.
2012 жылы 30 ›азанда М. итемісов атында“ы БљМУ Бас “имараты акт залында љР Білім жЩне “ылым министрлігі М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті, Батыс љаза›стан облысы ішкі саясат бас›армасы, Ж. Досм±хамедов атында“ы педагогикалы› колледж жЩне «Батыс љаза›стан облысы Жас “алымдар кеЈесі» ›о“амды› бірлестігініЈ ±йымдастыруларымен Жа»анша Досм±хамедов-тіЈ ту“анына 125 жыл толуы-на арнал“ан «Алаш Орда жЩне тЩуелсіздік» атты республикалы› “ылыми-тЩжірибелік конференция йтті.
Конференция М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті ректоры, педагогика “ылымдарыныЈ докторы, академик Иман“алиев Асхат СЩлім±лы жЩне Батыс љаза›стан облысы ЩкімініЈ орынбасары СЇлеймен Серік Кенжебек±лы ›±тты›тау сйздерімен басталды. Конференция ж±мысына Х. Досм±хамедов атында“ы Атырау мемлекеттік университетініЈ доценті, тарих “ылымдарыныЈ докторы Ахмет А››али љабижан±лы, Батыс љаза›стан инженерлік гуманитарлы› университетініЈ доценті, тарих “ылымдарыныЈ кандидаты СЇлейменова ДЩметкен Досм±хан-›ызы, М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті доценті, тарих “ылымдарыныЈ кандидаты Мажитов Равиль Сидагат±лы, љР Президенті жанында“ы мемлекеттік бас›ару академиясыныЈ ›ылмысты› ›±›ы› жЩне процесс кафедрасыныЈ меЈгерушісі Маликова АйгЇл Шарифхан-›ызы, РесейдіЈ Уфа ›аласынан тарих “ылымдарыныЈ кандидаты Газизов Радмир Рашит±лы жЩне Баш›±рт мемлекеттік университеті «Баш›±ртстан Республикасы жЩне этнология тарихы» кафедрасыныЈ ассистенті, тарих “ылымдарыныЈ кандидаты Ильясов Тимур Тагир±лы “алымдар ›атынасты. ®ш секция бойынша 28 баяндама тыЈдалды.
31-ші ›азанда М. итемісов атында“ы БљМУ-да йткен «Шетел тілдерін интерактивті Щдістер ар›ылы о›ыту: ›азіргі ахуалы мен келешегі» атты облысты› “ылыми-тЩжірибелік конференцияныЈ басты ма›саты - мектеп пен ЖОО-да шетел тілдерін интерактивті Щдістер ар›ылы практикалы› о›ытудыЈ заманауи тЩсілдерін пайдалану.
Шара АљШ елшілігі а“ылшын тілі айма›ты› кеЈсе ба“дарламасыныЈ ›олдауымен ±йымдастырылды. КонференцияныЈ ›±рметті ›она“ы Германия профессоры, филология “ылымдарыныЈ докторы Карл Кайнер болды. Конфе-ренция ж±мысында отыз баяндама тыЈдалды. КонференцияныЈ пленарлы› мЩжілісінде шетелдік Щріптестеріміз - Орталы› Азияда а“ылшын тілі ба“дар-ламасыныЈ айма›ты› директоры Дженнифер Ухлер, АљШ-тан келген о›ыту-шы, магистр Давид Нортон сйз алды. Давид Нортон ›азіргі кезде универ-ситетімізде шет тілін о›ыту мен аударудыЈ теориясы жЩне практика кафед-расында о›ытушы болып ›ызмет ат›арады. Конференция ж±мысы герман тілі, славян тілі жЩне тЇркі тілдері секциясы бойынша жал“асын тапты.
2012 жылы ›араша айыныЈ сегізінші ж±лдызында М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетінде «ІV Махамбет о›улары» атты республикалы› “ылыми-тЩжірибелік конференция йтті. КонференцияныЈ ж±мысы «Махамбет жЩне ›азіргі ›аза› тілі мен ЩдебиетініЈ теориялы›, Щдістемелік мЩселелері», «љо“амды›, Щлеуметтік, гуманитарлы› “ылымдар ерекшеліктері», «Жаратылыстану, экономика, йнертану “ылымда-рыныЈ мЩселелері» секциялары бойынша жал“асты.
Шара“а Абылай хан атында“ы љазХљ жЩне ШТУ халы›аралы› ›аты-настар кафедрасыныЈ меЈгерушісі, тарих “ылымдарыныЈ докторы Сайфолла Ж±мабай±лы Сапанов, Х.Досм±хамедов атында“ы Атырау мемлекттік уни-верситетініЈ доценті, филология “ылымдарыныЈ кандидаты СЩуле Серго›ызы ДЇтбаева, махамбеттанушы Амангелді Бек-љ±ра›, йлкетанушы ’абділше итебЩлі, ДЩулеткерей атында“ы ›аза› халы› аспаптары оркестрініЈ кйркемдік жетекшісі жЩне бас дирижері, «Дарын» мемлекеттік жастар сыйлы“ыныЈ лауреаты Еркін Шаяхмет±лы Н±рымбетов, М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетініЈ доценті, филология “ылымдарыныЈ докторы ’абит љайыржан±лы Хасанов секілді “алымдар ›атысып, мазм±нды да маЈызды баяндамаларын ±сынды.
2012 жылдыЈ 23-24 ›арашасында М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетініЈ 80 жылды“ына байланысты «Жо“ары мектептегі білім, “ылым жЩне инновация: кешегісі, бЇгіні жЩне ертеЈі» та›ырыбында“ы халы›аралы› “ылыми-практикалы› конфе-ренция ±йымдастырылды.
Конференцияда жо“ары мектеп жЇйесіндегі білім, “ылым жЩне инно-вацияныЈ маЈызды мЩселелері мен оларды ›азіргі кезеЈдегі жетістіктерді есепке ала отырып шешудіЈ жолдары тал›ыланды.
Конференция аясында келесі секциялы› мЩжіліс йткізілді.
1. Шлеуметтік-гуманитарлы› жЩне ›±›ы›ты› білім беру жЇйесіндегі йзекті мЩселелер.
Педагогикалы› білім берудіЈ ›азіргі таЈда“ы даму Їрдістері.
ЭкономиканыЈ даму басымды›тары.
Жо“ары білім беру жЇйесіндегі музыка мЩдениеті мен йнер саласыныЈ айма›ты› дЩстЇрлі интеграциясы.
Жаратылыстану-математикалы› “ылымдардыЈ білім беру Їрдісін-дегі дамуы.
Шлемдік деЈгейдегі Махамбет т±л“асы жЩне рухани ›±ндылы›тар.
Кйрсетілген секция ж±мыстарына (сырттай ›атыс›андарды ›оса есеп-тегенде) барлы“ы 285 адам ›атысты, оныЈ ішінде 45 “ылым докторы, 111 “ылым кандидаты, сонымен ›атар магистрлер, магистранттар жЩне колледж бен жалпы орта білім беретін мектеп 챓алімдері бар.
Конференция ж±мысына Польшадан, Германиядан, Мимар Синан кйркем йнер университетінен (ТЇркия), љалма› мемлекеттік университетінен (Ресей), Краснодар мемлекеттік мЩдениет жЩне йнер университетінен (Ресей), Самара мемлекеттік йнер жЩне мЩдениет академиясынан (Ресей), Астрахань мемлекеттік университетінен (Ресей), Пятигор мемлекеттік университеті (Ресей), Донбасс мемлекеттік педагогикалы› университеті (Украина), Баш›±рт мемлекеттік университетінен (Ресей), Шл Фараби атында“ы љаза› °лтты› университетінен, Т.ЖЇргенов атында“ы љаза› °лты› йнер академия-сынан, Абылай хан атында“ы љаза› халы›аралы› ›атынастар универси-тетінен, љаза› экономика, ›аржы жЩне халы›аралы› сауда университетінен, љаза› гуманитарлы› заЈ университетінен, љаржы полиция академиясынан, М.Шуезов атында“ы ОЈтЇстік љаза›стан мемлекеттік университетінен, Х.Досм±хамедов атында“ы Атырау мемлекеттік университетінен, А›тйбе мемлекеттік педагогикалы› институтынан, љара“анды мемлекеттік индуст-риалды университетінен, М.љозыбаев атында“ы СолтЇстік љаза›стан мемле-кеттік университетінен, М.Шуезов атында“ы Шдебиет жЩне йнер институ-тынан белгілі “алымдар ›атынасты.
Конференция йз ж±мысында болаша› мамандарды дайындауда зерттеу Щдістерін ›олданудыЈ оЈды тЩжірибесін ›арастыр“ан кйптеген Їлкен мЩселелерді ›амтыды. Секциялы› ж±мыстарда љаза›стан Республикасы, Польша, Германия, ТЇркия, Ресей Федерациясы жЩне Украина білім мекемелерініЈ “ылыми жетістіктерін жан-жа›ты ›арастырды. Конференцияда тыЈдал“ан та›ырыпты› хабарламалар ±сыныл“ан зерттеулерініЈ Щр тЇрлілігімен ерекшеленді.
Секциялы› мЩжілістерде тймендегі мЩселелер тал›ыланды: љаза›стан тарихы “ылымыныЈ йзекті мЩселелері, Щлеуметтану жЩне ›±›ы› саласында“ы зерттеулер, жа»андану жа“дайында“ы экономиканыЈ дамуы, білім жаЈару жа“дайында“ы педагог кадрларды дайындаудыЈ ›азіргі жа“дайы, сурет йнеріне инновациялы›-коммуникациялы› технологияларды енгізу, љаза›стан білім жЇйесіне кйп тілді білім беруді енгізу, ›аза›, орыс жЩне Щлем ЩдебиетініЈ йзекті мЩселелері, т.б.
Конференция ж±мысына ›атысушылар М.итемісов атында“ы БљМУ-да Щлеуеті жо“ары “ылыми-педагогикалы› кадрлар ›алыптас›анды“ын; отанды› “ылымныЈ йзекті мЩселелерін табысты шешу маЈызды факторы ретінде зерттеушілер мен “алымдардыЈ йзара ынтыма›тасты“ын, баяндамаларда“ы кйрсетілген мЩселелерді шешу, сондай-а› осы ба“ытта“ы ±сыныстарды дайындау Їшін жаЈа зерттеулер мен жаЈа тЩсілдерді ›ажеттілігін, баянда-малардыЈ жо“ары деЈгейде екендігін жЩне олардыЈ “ылыми жаЈалы›тары мен ›олданбалы сипат›а ие екендігін атап кйрсетті.
2012 жылдыЈ 29 ›араша кЇні М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетініЈ акт залында Батыс љаза›стан облысы Щкімдігі, Батыс љаза›стан облысыныЈ ішкі саясат бас›армасы жЩне М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті љаза›стан РеспубликасыныЈ Т±Ј“ыш ПрезидентініЈ кЇніне арнал“ан «Елбасы Н.Ш. Назарбаев жЩне жаЈа Щлемдегі љаза›стан» атты “ылыми-теориялы› конференция оздырылды.
КонференцияныЈ ашылуында М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетініЈ бірінші проректоры, тарих “ылымдарыныЈ докторы Шсет Сембай±лы Тасма“амбетов жЩне Батыс љаза›стан облысы ЩкімініЈ орынбасары Серік Кенжебек±лы СЇлеймен ›±тты›тау сйз сййледі.
Конференция ж±мысы М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемле-кеттік университетініЈ бірінші проректоры, тарих “ылымдарыныЈ докторы Тасма“амбетов Шсет Сембай±лыныЈ «Елбасы Н.Ш. НазарбаевтыЈ љаза›стан хал›ына Жолдауы жЩне республикада“ы білім жЇйесініЈ дамуы» та›ырыбында“ы баяндамасымен жал“асты. Сонымен ›атар, конференцияда М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті академия-лы› мЩселелер департаментініЈ директоры, биология “ылымдарыныЈ кандидаты, доцент љайса“алиева ГЇлжахан Смаил›ызыныЈ «Модернизация деятельности вуза и индустриально-инновационное развитие региона», љаза›стан тарихы кафедрасыныЈ а“а о›ытушысы, тарих “ылымдарыныЈ кандидаты Байболсынова Шлфия Сабыр“али›ызыныЈ «Елбасы жЩне интеграциялы› мЩселелер», дЇниежЇзілік тарих жЩне Щлеуметтік-саяси пЩндер кафедрасыныЈ меЈгерушісі, тарих “ылымдарыныЈ кандидаты, доцент СЇлейменова ГЇлнар Бахи›ызыныЈ «Роль Н. Назарбаева в развитии теории Еразийства» жЩне М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетініЈ ІV курс студенті Мергенева ДинараныЈ «Н.А.Назарбаев: стратег, дипломат, политический деятель» та›ырыбында“ы баяндамалары тыЈдалды.
2012 жылдыЈ 7 желто›сан кЇні М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетінде «О›ытудыЈ а›паратты› техно-логиясыныЈ білім сапасын арттыруда“ы орны» атты облысты› “ылыми-практикалы› конференция йткізілді.
Конференция ма›саты о›ытудыЈ а›паратты› технологиясыныЈ дамуын білім сапасын арттыруды ›амтамасыз ететін ба“ыттардыЈ бірі ретінде тал›ылау болатын.
Конференция ж±мысына Батыс љаза›стан облысыныЈ ауылды› жЩне ›ала мектептерініЈ 챓алімдері, информатика жЩне а›паратты› жЇйелер маманды“ын бітіруші студенттер ›атысты. Конференция аясында пленарлы› жЩне секциялы› отырыстар йтті. Пленарлы› отырыста «љ±зыреттілікке ба“дарлан“ан о›ытуды сапалы жЇргізу жолдары» (баяндамашы ЁC Меде- шова А.Б, доцент, п.“.к.), «Химия саба“ында АКТ пайдаланудыЈ білім сапасын арттыруда“ы рйлі» (баяндамашы - Аман“алиева А.М. химия пЩнініЈ 챓алімі, №30 ОЖББМ, Орал ›.), «Использование ИКТ в урочной и внеурочной деятельности учащихся» (баяндамашы - Жигалина С.В., инфор-матика пЩнініЈ 챓алімі, №35 мектеп-лицей, Орал ›.), «C++ BUILDER ОБП тілінде мультимедиалы› жоба жасау» (баяндамашы - Мухамбетова ’.Г., информатика кафедрасыныЈ а“а о›ытушысы) атты баяндамалар тыЈдалды.
Сонымен ›атар, электронды о›у-Щдістемелік басылымдардыЈ, дидакти-калы› материалдардыЈ, о›у-Щдістемелік ›амтамалардыЈ, инновациялы› технологиялардыЈ жЩне ЩдістемелердіЈ кйрмесі ±йымдастырылды. Конфе-ренция“а ›атысушылардыЈ с±рауы бойынша бірнеше электронды о›у-Щдістемелік ›±ралдарыныЈ ж±мысы интерактивті та›та ар›ылы кйрсетілді. Жалпы, конференция барысында ЁC пленарлы› жЩне секциялы› отырыстарда, а›паратты› технологиясыныЈ білім сапасын арттыруда“ы орны туралы йзекті с±ра›тары бойынша ›ызы›ты пікірлер жЩне ±сыныстар айтылды. ®ш секция бойынша 47 баяндама тыЈдалды.
2012 жылы 12 желто›санда М. итемісов атында“ы Батыс љаза›-стан мемлекеттік университетініЈ акт залында љаза›станныЈ Халы› жазушысы, љаза›стан Республикасы °лтты› ’ылым АкадемиясыныЈ академигі, филология “ылымдарыныЈ докторы, љаза›стан жЩне љыр“ызстан РеспубликаларыныЈ “ылымына еЈбегі сіЈген ›айраткер, профессор Зейнолла љабдол±лыныЈ ту“анына 85 жыл толуына орай “ылыми-теориялы› конференция ±йымдастырылды.
КонференцияныЈ пленарлы› мЩжілісін М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетініЈ ректоры, педагогика “ылымдарыныЈ докторы, академик Асхат СЩлім±лы Иман“алиев ашты.
Сонымен ›атар, пленарлы› отырыста облысты› мЩслихаттыЈ депутаты, ›о“ам ›айраткері ’абдырахим Марал±лы ЖаЈбырбаевтыЈ «А“аныЈ аялы ала›аны», М. итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік универси-тетініЈ профессоры, филология “ылымдарыныЈ кандидаты, доцент Серік›али ’абдеш±лы ШарабасовтыЈ «Дана дидар - А› Жайы›та», белгілі а›ын, љаза›стан журналистер Ода“ыныЈ мЇшесі, ардагер-журналист Базар“али Сани±лы љуатовтыЈ «З. љабдолов ±ла“аты», педагогика “ылымдарыныЈ кандидаты, Батыс љаза›стан гуманитарлы› академиясы доценті Рысханым СЩлім›ызы КинжекованыЈ «Жадымда т±рар жаЈ“ырып» атты та›ырыптарын-да“ы баяндамалары тыЈдалды.
20 желто›сан 2012 жылы «љаза›стан-2050» стратегиясы - ›алып-тас›ан мемлекеттіЈ жаЈа саяси ба“ыты» атты љаза›стан Республи-касыныЈ Президенті Н±рс±лтан Шбіш±лы НазарбаевтыЈ Жолдауын тал›ылау“а арнал“ан конференция ±йымдастырылды.
Конференцияны М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетініЈ ректоры, педагогика “ылымдарыныЈ докторы, академик Асхат СЩлім±лы Иман“алиев ашты. Сонымен бірге тарих “ылымдарыныЈ кандидаты, М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті ардагерлер кеЈесініЈ тйра“асы CЇйіншалиев љалам Ж±маш±лыныЈ «љаза›стан-2050» стратегиясы - еліміздіЈ дамуында“ы жаЈа серпіліс», саясаттану “ылымдарыныЈ кандидаты, М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті Стратегиялы› даму жЩне сапа департа-ментініЈ директоры Юров Олег ВинальевичтіЈ «Послание Президента Республики Казахстан и новый этап развития образования в стране», тарих “ылымдарыныЈ кандидаты, М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемле-кеттік университеті Тарих факультетініЈ деканы ’иззатов Саялбек Махам-бет±лыныЈ «Елбасы Жолдауында“ы білім, “ылым жЩне жастар мЩселесі», экономика “ылымдарыныЈ докторы, М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті «Экономикалы› теория жЩне бизнес» кафедра-сыныЈ меЈгерушісі Мер“алиева Лилия ИгоревнаныЈ «Основные социально-экономические ориентиры развития страны в рамках Послания Президента Республики Казахстан ЁC стратегия «Казахстан-2050»: новый политический курс состоявшегося государства», филология “ылымдарыныЈ кандидаты, М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университеті доценті Мутиев Зейнолла Жа›сылы›±лыныЈ «Жасампазды››а бастайтын жол», «Химия» маманды“ыныЈ IV курс студенті, жаратылыстану-география факультетініЈ студенттік деканы, университет ректоры грантыныЈ иегері Еслямов љуаныштыЈ «Заманауи білім ЁC жастар болаша“ыныЈ жар›ын кепілі» атты баяндамалары тыЈдалды.
біздіЈ наши OUR
мерейтой юбиляры JUBILEES
Педагогика жЩне психология кафедрасыныЈ ардагер ±стазы
Мер“али Сер“азы±лы Хусаинов - 70 жаста
М.итемісов атында“ы Батыс љаза›стан мемлекеттік университетініЈ педагогика жЩне психология кафедрасыныЈ білікті маманы, бЇгінгі кЇн талабына сай бЩсекеге ›абілетті мамандарды дайындауда йзініЈ ›ома›ты Їле-сін ›осып жЇрген тЩжірибелі ±стаз, а“а о›ы-тушы Мер“али Сер“азы±лы Хусаинов ас›а-ралы 70 жас›а толып отыр. Шркез сырбаз, Щр сйзін есеппен сййлейтін, йзініЈ 챓алімдік маманды“ына берілген Мер“али а“амыз Щлі де ›ылаЈ бермеген кЇйінде.
А“амыздыЈ йткен ймірі талай жастар“а йнеге бола алады. Жалпа›талда“ы балалар Їйінде тЩрбиеленіп, осы жерде орта мектепті тЩмЩмда“ан Мер“али а“амыз 1960 жылы Орал педагогика институтыныЈ физика-математика факультетіне о›у“а тЇседі. О›уды Їздік бітірген шЩкіртін ректорат осы о›у орнына о›ытушы ›ызметіне алып ›алады. Сол 1965 жылдан бері бЇгінге дейін 챓алімдік маманды›тан ›ол Їзбей, барлы› саналы “±мырын ±рпа› тЩрбиесіне арнап келеді. ЕЈбек›ор, йз ісіне аса жауапкершілікпен ›арайтын ізденімпаз ±стаз 1972-1975 жылдар аралы“ында аспирантурада білім ал“ан.
1980 жылы Мер“али Сер“азы±лы облысты› о›у бйліміне 챓алімдік-басшылы› ж±мыс›а ша›ырылып,1985 жылы М.итемісов атында“ы санато-риялы› мектеп-интернатыныЈ директоры болып та“айындалады. Осы басшылы› еткен 16 жыл ішінде мектеп ±жымы мерейтой иесін тек білгір басшы “ана емес, мы›ты Щдіскер, ±ла“атты ±стаз ретінде таныды. ийткені ол кісі балалармен Їнемі ›оян-›олты› ж±мыс істеуге де, іс-шаралар йткізуге де интернаттыЈ ›арбалас тірлігімен айналысу“а да ›ашанда уа›ыт таба білетін.
Сондай-а› б±л байланыс бЇгінгі кЇнге йз жал“асын табуда, б±л орайда а“амыздыЈ жылма-жыл демеушілік кйрсетіп, материалды› кймек беріп отыруын ерекше атап йтуге болады. Шрбір ортада айналасында“ылар“а кЇн шуа“ындай мейірімін тйгіп жЇретін ›арапайым болмысын шЩкірттері мен жас ±стаздар Їнемі Їлгі т±тып жЇреді жЩне жаса“ан игі ісіне дЩн риза.
Майталман ±стаз, йз маманды“ыныЈ на› шебері Мер“али а“амыз зейнеткерлікке шы›са да, бЇгінгі таЈда М.итемісов атында“ы БљМУ-дыЈ педагогика факультеті педагогика жЩне психология кафедрасыныЈ а“а о›ыту-шысы ›ызметін жемісті жал“астыруда. Ректорат, деканат, кафедра тарапынан ерекше ›олдау мен сый-›±рметке ие ±стаздыЈ жеткен жетістіктері - бЇгінгі жас буын“а Їлгі-йнеге.
«љР білім беру ісініЈ Їздігі», «Ы.Алтынсарин» тйсбелгісініЈ иегері. 40-тан астам “ылыми ма›алалар мен о›у-Щдістемелік ›±ралдардыЈ авторы Мер“али Сер“азы±лы Хусаинов - арда›ты Щке, Їлгілі отбасы басшысы, сЇйікті ж±байы Зоямен бірге бес немере сЇйіп отыр“ан ба›ытты ата.
Байжан Молда“алиев,
БљМУ доценті
љ±рметті Мер“али Сер“азы±лы!
Сізді бЇгінгі ас›аралы 70 жасыЈызбен шын жЇректен ›±тты›таймыз.
СіздіЈ 챓алімдік еЈбек жолыЈыз, кЇн шуа“ындай жайдарлы мінезіЈіз, кез-келген ›иынды››а тйтеп бере алатын шыдамдылы› пен тйзімділігіЈіз, мейірім мен ›арапайымдылы››а толы болмысыЈыз, кЩсіби біліктілігіЈіз, адал жолдасты› ›арым-›атынасыЈыз, арда›ты да ›ам›оршы Щкелік ›асиетіЈіз кім-кімге де йнеге.
љазіргі таЈда Сіз - ›о“ам талабына сай бЩсекеге ›абілетті маман дайындау ж±мысына ›ома›ты Їлес ›осып жЇрген тЩжірибелі ±стаз, “алым- педагогсыз. Сізден дЩріс алып, білім нЩрімен сусында“ан мыЈда“ан шЩкірттеріЈіз еліміздіЈ тЇкпір-тЇкпірінде жемісті еЈбек етуде.
љ±рметті Мер“али Сер“азы±лы! БЇгінгі мерейлі 70 жас›а Сіз білім саласында жеткен Їлкен жетістіктермен шы“ып отырсыз, ᱓ан, еЈ алдымен, «љР білім беру ісініЈ Їздігі», «Ы.Алтынсарин тйсбелгісі» сия›ты марапат-тауларыЈыз жЩне жары› кйрген 40-тан астам “ылыми ма›алаларыЈыз бен о›у-Щдістемелік ›±ралдарыЈыз дЩлел.
љымбатты, мерейтой иесі! Сізге зор денсаулы›, отбасы аманды“ы мен ба›ытын, шы“армашылы› табыстар тілей отырып, ж±байыЈыз Зоямен ±л-›ыздарыЈыздыЈ, немере-жиендеріЈіздіЈ ›ызы“ына бйлене беруіЈізге тілектеспіз.
Тілек білдіруші: кафедра ±жымы
Жардемов Ж±баныш›али ЁC
дене тЩрбиесі кафедрасыныЈ о›ытушысы,
М.итемісов атында“ы БљМУ-дыЈ ›ауымдастырыл“ын профессоры (доцент)
Достарыңызбен бөлісу: |