Оқулық Орал 015 44. Г жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық



Pdf көрінісі
бет107/228
Дата29.09.2023
өлшемі7.93 Mb.
#479238
түріОқулық
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   228
Ауылшаруашылық дақылдарының аурулары

65-сурет. Жоңышқаның ақ 
ҧнтақ ауруы 
Ӛңез үстінде түзілген 
клейстотецийлердің 
пішіні 
шар тәрізді, диаметрі 100-125 
мкм 
қарапайым 
қосымшалары 
бар. 
Әр 
клейстотецийде 4-8 қалта, әр 
қалтада кӛлемі 23-33 14-17 
мкм 4-6 қалтаспора болады. 
L.taurica 
саңырауқұлағының 
жіпшумағы 
алғаш 
эндофитті, 
клетка 
аралығымен 
таралып, 
конидиятасушылары леп тесігінен сыртқа шығады. Конидиятасушының 
негізінен жіңішке жіпшелер жайылып ӛciп, залалданған мүшелерде тығыз, 
киізді ӛңез түзілeдi. Клейстотецийдің жоғарғы бӛлігі сәл басылған, 
ішіндегі 8-36 қалталардың әрқайсысында кӛлемі 28-32 14-22 мкм екі 
қалтаспорадан орналасады. 
Саңырауқұлақ ӛсімдік қалдықтарындағы клейстотеций түрінде 
қыстап шығып, алғашқы залалдануы аскоспоралар арқылы ӛтeдi. 


149 
Қоздырғыш кейде жіпшумақ түрінде қыстап шығып, кӛктемде бірден 
жыныссыз споралар (конидиялар) түзеді. Аурудың дамуына ыстық ауа 
райы қолайлы жағдай туғызады.
Залалданған жапырақтың ассимиляциялық беті кішірейіп, ӛсімдіктің 
ӛcyi саябырлап, жапырақтары қурап, түсіп, азықтық шӛптің қоректік 
сапасы тӛмендеп, ӛнімі кемиді. 
2.12.3 Қоңыр дақ 
Ауру республиканың барлық аймақтарында кездеседі, ал оңтүстік-
шығыста кең таралған. 
Бұл ауру кӛктемнен бастап күздің соңына дейін суармалы және 
тәлімі жерлерде ӛсімдіктің барлық ӛсу кезендерінде кездеседі. Қоңыр 
дақтың алғашқы белгілері ӛсімдіктің тӛменгі жапырақтарында сәуірдің 
ортасында біліне бастайды (66-сурет). 
Залалданған жапырақ бетінде шашыраңқы орналасқан, айқын 
кӛрінетін дӛңгелек, шетi иректелген, диаметрі 1-3 мм қоңыр дақтар пайда 
болады. Дақ үстінде майда, түci қоңыр, дӛңгелек апотецийлер дӛңес 
түрінде кӛрінеді. Апотецийлер жетіле келе ашылып, табақша пішінді күйге 
енеді. Сабақтағы дақтардың пішінi сопақша, кӛлемі – 4-5 2-3 мкм. 
Ауру қоздырғышы жоңышқада – Pseudopeziza medicaginis Fcke., 
бедеде – Ps.trifolii Fcke. Саңырауқұлақтары. Апотепийдегі қалталар 
цилиндр тәрізді, жіпше пiшiндi, парафиздермен қоршалған, олар кейде 
қалтадан ұзын болады. Аскоспоралар бip клеткалы, түссіз, сопақша немесе 
жұмыртқа тәрізді. Әр қалтада 8 аскоспорадан орналасады. Ауа райы 
қоңыржай аймақтарда саңырауқұлақ екі, ал оңтүстікте – 3-4 ұрпақ береді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет