Оқулық Орал 015 44. Г жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық

250 
Кесел белгісі жас және ересек ӛсімдіктердің, барлық топырақ үcтi 
мүшелерінде, әcipece жемісінде айқын білінеді. Жапырақта сарғыш немесе 
қоңыр, дӛңгелек дақтар пайда болады. Ылғалды ауа райында дақтар 
қызғылт 
түске 
еніп, 
жүйкелер 
маңайында 
олардың 
бетінде 
саңырауқұлақтың конидиялы спора тасушыларынан тұратын қызғылт ӛңез 
түзіледі. 
Сабақтағы дақтар пішіні созылыңқы, түci сары-қоңыр, қоңыр, сәл 
басылған. Дақ тұсынан сабақ сынып, ӛсімдік қурайды. 
Жемістегі дақтар пішіні әртүрлі. Алғашқыда майда қоңыр дақтар 
кейін ұлғайып, басылған ойық жараға айналады (148-сурет). Қарбыз 
жемісінің бетіндегі дақтар басылыңқы, түci қоңыр болады, ал қияр мен 
қауында олар шеңберленіп орналасады да, бетінде қызғылт түсті топталған 
споралар байқалады. Залалданған жас жемістер пішінін ӛзгертеді 
(деформация). 
Ауру қоздырғышы – Colletotrichum lagenarium Ellis et Halsted 
саңырауқұлағы. Бұл қоздырғыш барлық кӛкӛніс және күнбағыс 
дақылдарын залалдайды. Саңырауқұлақ жіпшелері ӛте жіңішке, кӛп 
клеткалы, ӛсімдіктің субэпидермалды ұлпаларына тарайды. Қылтанды 
кейде қылтансыз тӛсеніш (ложа) үстінде қоздырғыштың конидиялы спора 
тасушылары түзіледі. Конидиятасушылары түссіз, бip клеткалы, тығыз 
қабатпен орналасады. Конидиялары түcciз, бip клеткалы, тұтас түсі 
қызғылт, пiшiнi цилиндр тәрізді, тік немесе сәл иілген, кӛлемі 11-20 3,5-
6,5 мкм. Tiршілікке қолайсыз жағдайда саңырауқұлақ склероций түзеді. 
Қоздырғыштың дамуына жоғары ылғалдылық (90%) және 22-27°С 
деңгейіндегі температура қолайлы. Инкубациялық кезеңнің ұзақтығы – 3-4 
күн. Саңырауқұлақ ӛсімдік қалдықтарында склероций, ал тұқымда жіпше 
түрінде 
сақталады. 
Антракнозбен 
залалданған 
ӛсімдіктердің 
ассимиляциялық ауданы кішірейіп, аса қатты ауырғанда қурап, ӛнімінің 
шығымы мен сапасы тӛмендейді. 

жүктеу/скачать 7.93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: