Тілдік және мәдениетаралық Қатынас қҰзыреттерін
жүктеу/скачать 0.51 Mb. Pdf көрінісі
|
| ISSN-p 2306-7365
ISSN-e 2664-0686 ЯСАУИ УНИВЕРСИТЕТІНІҢ ХАБАРШЫСЫ , №3 (121), 2021 131 Ключевые слова: межкультурная коммуникативная компетенция, кино, казахский язык, язык, культура, образование, методология. Кіріспе Жаһандық өркениет пен қарқынды дамып келе жатқан ғылыми-техникалық прогресс мемлекеттер арасындағы шекараны күннен-күнге кеңейтіп, әлемнің барлық заманауи салаларында халықаралық ынтымақтастықты дамытуға және жаңа мүмкіндіктер жасауға үлес қосуда. Білім беру мен ғылым саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың түрлі формаларын қалыптастыру, халықаралық білім стандарттарын отандық білім беру жүйесінің оқу жоспарларына енгізу қазіргі заманның өзекті тақырыбына айналды. Бүгінгі күні халықаралық аренада бәсекеге қабілетті болуға ұмтылатын заманауи жас мамандар жаңа мүмкіндіктерге және түрлі сынақтарға дайын болу үшін, көпмәдениетті және көпұлтты ортадағы өзара әрекеттесу және ынтымақтастық құра білу дағдыларын, мәдениаралық- іскерлік қарым-қатынас орнату, сыни ойлау, озық цифрлық технологияларды қолдану дағдыларын қалыптастырып, дамыта білуі қажет. Сонымен қатар, өз бетінше жаңа білім алу, дүниетанымын кеңейту, әлеуметтік маңызды мәселелерді талдау және өзіндік дүниетанымдық позицияларын жеткізе білу, мәдени, әлеуметтік, этникалық айырмашылықтар мен құндылықтардың алуан түрлілігін түсіну сынды қабілеттерін де жетілдіруі керек. Мәдениетаралық коммуникация және мәдениетаралық құзыреттілік тақырыбы көптеген шетелдік, ресейлік және отандық ғалымдардың зерттеу нысанына айналды. Мәдениетаралық қатынас құзыретінің теориясы, мазмұны мен формалары, мәселелері, әдістері мен технологиясын көптеген ғалымдар, атап айтқанда: Э. Холл, Н. Хомский, М. Беннетт, Дж.М., Байрам, И. Халеева, С.Г. Тер-Минасова, Н. Громова, Н. Гальскова, А.П. Садохин, Д.Б. Гудков, Т. Грушевицкая, С.С. Құнанбаева, М.А. Қудайқұлов, М.Х. Балтабаев, Ш.Т. Таубаева, Қ.Құдайбергенова және басқа ғалымдар зерттеді. Демек, мәдениетаралық құзыреттіліктерді қалыптастыру ХХІ ғасырдың маңызды дағдыларының бірі, сондықтан да ол білім берудің кезек күттірмейтін және басым міндеттерінің бірі болып табылады. Бұл мәселені шешудің бір жолы – көркем фильмдерді, деректі, ғылыми танымдық фильмдер мен әртүрлі мультимедиялық материалдарды пайдалану. Фильмдер мен мультимедиялық материалдар оқытудың құнды құралы болып саналады. Фильмдер шынайылығымен, ақпараттық мазмұнымен және тілдік құралдардың шоғырлануымен ерекшеленеді. Танымал фильмдер өте бай мазмұнды қамтиды және басты кейіпкерлері, оқиғалары, контекстері, диалогтары және дыбыстық эффектілері арқылы білім алушыларға әсерлі тәжірибе ұсына алады. Фильмдер көрерменге өздері кездестірмеген жағдайларды іштей қабылдауға көмектеседі. Демек, оларға әртүрлі теориялар мен тұжырымдамалармен танысуға көмектеседі. Сонымен қатар, фильм студенттердің әртүрлі талқыланған тақырыптарға қызығушылығын тудырып, олардың мәнін ашуға ықпал етеді. Фильмдер тілдік курстарда жиі қолданылады. Тілді шет тілі немесе екінші тіл ретінде оқытуда фильмдерді қолданудың тиімділігі мен тиімділігін дәлелдейтін көптеген зерттеулер бар. Әсіресе, ағылшын тілін оқыту саласында фильмдерді қолдану әдістемесі жайлы көптеген ғылыми еңбектер жарияланған. Фильмдердің басты артықшылығы – олар тек қызықты көңіл көтеру мен тілді үйретудің тиімді құралы ғана емес, сонымен қатар ол өзге мәдениеттерді танып, оларды зерттеуге қызығушылықты ояту мен дүниетанымды кеңейтудің, сөздік қорды байыту, кәсіби және коммуникативтік дағдыларды қалыптастырудың құнды интеллектуалды құралы бола алады. Осыған орай, фильмдер кәсіби құзыреттілікті, әлеуметтік-мәдени құзыреттілікті, мәдениетаралық коммуникативті құзыреттілікті және т.б. құзыреттіліктерді қалыптастыру мақсатында әртүрлі академиялық мазмұндағы курстарда да қолданыла бастады. Нәтижесінде мәдениетаралық коммуникативті құзыреттілікті қалыптастыруда |