51
4. Ми қыртысы дизартриясы басқаларынан ажыратып тану және
бөліп алу өте қиын ақаулық. Ми қыртысы дизартриясында сөйлеу
мүшелерінің дыбыстардың айтылу кезіндегі еркін қозғалу бұзылады. Ми
қыртысы дизартриясында дыбыстардың айтылуындағы көріністер бойынша
қозғаушы алалияға ұқастығы бар, себебі ең алдымен сөздің буындық –
дыбыстық айтылуы бұзылады. Баланың бір дыбыстан екінші дыбысқа,
сөйлеу тілі мүшелерінің бір қалыптығы түрінен
екіншісіне қозғалып
қимылдау қиындайды.
5. Жалған сопақша ми дизартриясы балаларда ең жиі кездесетін
ақаулық түрі. Бұл баланың жас кезендегі, босанып жатқан уақытта
жәнеқұрсақтағы
кезеңінде энцефалит, құрсақішіндегі зақымдануы, ісік,
интоксикация және т.б. ауруларға шалдығуларының салдарынан мидың
органикалық зақымдану нәтижесінде пайда болады. Жалған сопақша мидың
сал болып қалуының нәтижесінде баланың жалпы сөйлеу тілінің қозғаушы
мүшелері бұзылады. Нәресте нашар емеді, шашалады, қақалады,нашар
жұтады, бет бұлшық еттері бұзылады. Жалған сопақша ми дизартриясының
үшдеңгейі бар: жеңіл, орташа, ауыр.
I. Жалған
сопақша ми дизартриясының жеңіл дәрежесі сөйлеу тілі
мүшелерінің қимыл - қозғалыстырындадөрекі бұзылуларының
болмайтындығымен сипатталады. Сөйлеу тілі мүшелерінің кездесетін
кемістіктер: тілі және еріндері
салбырап жай қимылдайды,
сондайақбағытын дұрыс ұстай алмайды.
II. Жалған сопақша ми дизартриясының
орташа дәрежесіндегі
балалардың толып жатқан топтары бар. Кемістіктердің ерекшеліктері
беттерінің бұлшық еттері қимылдамайды.
III. Жалған сопақша ми дизартриясының анартрия деп аталатын ең
ауыр дәрежесі бұлшық еттерінің қатты зақымдалуы және сөйлеу тілі
мүшелерінің мүлде жұмыс істемейтіндігімен сипатталады.
Анатомиялық сипатын тексеру, содан кейін логопед тексереді:
1. Еріннің қимылдары: қабысу, керілу, алға созылуы.
2. Астыңғы жақтаң қимылдауы: ауызды ашу және жабу.
3. Тілдің қимылдары: алға - артқа, жоғары - төмен.
Достарыңызбен бөлісу: